Merrick Garland stelt Special Counsel aan in onderzoek Donald Trump

Tot voor kort had ik er nog niet aan gedacht, maar in de laatste weken liet iemand de term Special Counsel vallen en een bang vermoeden kwam bij me op. U weet wel, een Special Counsel zoals Robert Mueller. Natuurlijk! Dat is precies wat die zijen sok van een Merrick Garland zou doen om de zaak van zich af en vooruit te schuiven! Mijn vrees werd vrijdag dan ook bewaarheid. Waarom vreesde ik dat? Nou, omdat het nòg meer vertraging geeft in een zaak waarin Merrick Garland toch al niet vooruit te branden lijkt. Immers, pas nadat de 6 januaricommissie diverse wel heel pregnante feiten naar voren had gebracht konden we enige activiteit bespeuren bij het Amerikaanse Ministerie van Justitie. Nu is het zeker zo dat die in principe niet in het openbaar hun onderzoek doen, dus wellicht waren ze al bezig, maar ook is het onwaarschijnlijk dat daar helemaal niets van naar buiten gekomen zou zijn als het onderzoek zulke publieke figuren betrof als in de 6 januarikwestie.

Het argument van Garland voor het instellen van een Special Counsel is het feit dat Trump nu heeft aangekondigd zich weer kandidaat te zullen stellen voor de presidentsverkiezingen van 2024. Biden heeft verklaard die intentie ook te hebben, en dan veroorzaakt dat op zijn minst de schijn van belangenverstrengeling. Immers, dan zou een lid van de regering Biden diens politieke tegenstander proberen te vervolgen. Dat is op zichzelf inderdaad een argument, maar als Garland nu eens niet als een aan slaapmiddelen verslaafde slak geopereerd had, en Trump inmiddels aangeklaagd was, was hij om te beginnen niet in deze situatie terecht gekomen. Vooral de kwestie van de geheime documenten in Mar-a-Lago lijkt toch zonneklaar. Iedereen bij wie ook maar één dergelijk geheim document in huis aangetroffen zou zijn had al lang en breed in de bak gezeten (zoals dat onder andere Reality Winner overkomen is). Die huiszoeking vond trouwens pas plaats een jáár nadat men al op de hoogte was van de aanwezigheid van die documenten bij Trump thuis!

En we hoeven het niet eens alleen over Trump te hebben, want waarom is er ook nooit iets gebeurd met medeplichtigen als Mark Meadows, John Eastman, Jeffrey Clarke, Rudy Giuliani, Sydney Powell, Michael Flynn, Roger Stone of Steve Bannon? (ja, die laatste heeft een miezerig strafje gekregen voor Minachting van het Congres, waar ze Mark Meadows en Dan Scavino trouwens wèl mee weg lieten komen). Durven ze niemand aan te pakken die te dicht bij Trump stond? De gewone man durven ze wel aan te pakken ja, maar waar het niet de Neanderthalers betreft die zich daadwerkelijk in en om het Kapitool bevonden op 6 januari, maar de hoger geplaatsten die de hele zaak aangestuurd lijken te hebben heerst er totale inertie. Het Amerikaanse Ministerie van Justitie onder Garland lijkt met betrekking tot dat soort figuren weinig anders te kunnen doen dan als een verschrikt konijn in de koplampen staren.

Wat gaat die Special Counsel doen? Nou, die moet – houd u vast – gaan beslissen of Trump al dan niet vervolgd moet worden in de 6 januarikwestie en het stelen van geheime documenten, die bij de huiszoeking van Mar-a-Lago gevonden werden. Dus we zitten al bijna twee jaar te wachten op ook maar enige actie van het Ministerie van Justitie, en waar komt Garland mee? “Gut, ik moet nu toch echt eens even een Special Counsel instellen om te kijken of Trump vervolgd moet worden, want ik kom er zelf niet helemaal uit”. Na bijna twéé jaar!

De Special Counsel moet Garland dus afschermen van de mogelijke beschuldiging politiek gemotiveerd te zijn, maar uiteindelijk betreft het hier een Special Counsel, die wel degelijk onder Garland staat, in tegenstelling tot de vroeger bestaande constructie van een Independent Counsel. Dus uiteindelijk kan Garland toch niet neutraal blijven, want hij zal na het advies van de Special Counsel de beslissing moeten nemen al dan niet te vervolgen. En bovendien was Trump tot voor kort weliswaar niet officieel, maar wel de facto altijd al de politieke tegenstrever van Biden, dus Garland had van begin af aan al een Special Counsel op de zaak kunnen zetten in plaats van pas na 22 maanden op dat idee te komen. Dan hadden we nu niet de vertraging, die de overdracht van deze zaak op zijn minst in enige mate zal veroorzaken, gekregen.

Nadat mijn eerste woedeaanval over deze wellicht onnodige, door Garland veroorzaakte vertraging –  één van een schijnbaar oneindige reeks – bekoeld was moest ik bij nader inzien erkennen dat die Special Counsel misschien nog zo gek niet is. Zoals analist Glenn Kirschner zei als reactie op Garlands bewering dat dit de zaak niet zou vertragen: het kàn al bijna niet trager, en misschien zal Special Counsel Jack Smith – die blijkbaar een goede reputatie heeft – in feite de zaak eindelijk eens goed op gang brengen. Vergelijkingen met het nergens op uitgedraaide rapport van de eerdere Special Counsel Robert Mueller zijn niet helemaal zuiver. Ten eerste moest Mueller – in tegenstelling tot Smith – helemaal van voren af aan beginnen, vandaar dat hij bijna twee jaar nodig had, en bovendien werd hij sterk beknot in de reikwijdte van zijn onderzoek door de toenmalige corrupte Attorney General Bill Barr, die Trump zoveel mogelijk probeerde te beschermen.

Ik ben er echter nog steeds bezorgd over dat men Trump niet aan zal durven pakken, en met conclusies zal komen als dat Trump zich weliswaar niet erg netjes gedragen heeft op 6 januari maar nergens direct voor verantwoordelijk gehouden kan worden, en dat hij met die documenten niets aantoonbaar kwaads in de zin had en er dus slechts met een tik op de vingers vanaf zal komen. Een andere zorg is dat men eenvoudigweg niet genoeg tijd zal hebben om tot een veroordeling te komen vóór de presidentsverkiezingen van 2024, en dat dan een eventuele Republikeinse Attorney General de hele zaak zal stopzetten.

Als ook het onderzoek van Smith nergens op uitdraait zullen we onze hoop moeten vestigen op een eenzame District Attorney van Fulton County in Georgia, Fani Willis, die Trump onderzoekt vanwege zijn poging de verkiezingsuitslag in Georgia te wijzigen. En op Letitia James, die wellicht de Trump Organization zal weten te ontmantelen in New York, als Attorney General van New York. Twee zwarte vrouwen, en die hebben doorgaans bijzonder weinig geduld met het soort bullshit dat Trump volcontinu als een open riool spuit.

(Foto: By United States Court of Appeals for the District of Columbia Circuit – cdn-news.wgbh.org (archived); used in news.wgbh.org (archived), Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=47567264)