Gelukkig bestaan er mensenrechtenverdragen. Mensenrechten hebben een iets andere status dan ‘gewone’ rechten. Rechten zijn bijna net zo oud als maatschappijen. Uit het oude Egypte van de farao’s is al rechtspraak bekend. Maar mensenrechten veronderstellen rechten die onafhankelijkheid zijn van een bepaalde maatschappijvorm. Dat zijn rechten die gedeeld worden door meerdere samenlevingen, zo mogelijk universeel gelden.
In de Verlichting werden ideeën geformuleerd over individuele rechten van de mens. Zo stelde de Engelse filosoof John Locke dat de mens het recht op leven, vrijheid en veiligheid, het recht op eigendom en vrije meningsuiting bezit. Aan het eind van 18e eeuw kregen deze ideeën hun weerslag in algemene wetten. De Amerikaanse ‘Bill of Rights’ van 1787 is er een uitdrukking van en de ‘Déclaration des Droits de l’Homme et du Citoyen (Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger)’ van de Franse Revolutie uit 1789 had langzaamaan grote invloed op Europese wetgeving.
Internationale doorbraak vond plaats na de verschrikkingen van WO-II. Door de Verenigde Naties is in 1948 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens opgesteld. Ik licht er even twee artikelen uit die vandaag danig onder vuur liggen. Artikel 12 (in verband met privacy): ‘Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige inmenging in zijn persoonlijke aangelegenheden, in zijn gezin, zijn tehuis of zijn briefwisseling, noch aan enige aantasting van zijn eer of goede naam.’ Artikel 23.1 (in verband me dwangarbeid): ‘Een ieder heeft recht op arbeid, op vrije keuze van beroep, op rechtmatige en gunstige arbeidsvoorwaarden en op bescherming tegen werkloosheid.’
Marx
Niet iedereen zag en ziet de waarde van mensenrechten. Karl Marx bijvoorbeeld vond mensenrechten maar flauwekul: hun uitgangspunt lag in de zelfzuchtige mens. Hij lijkt in een compleet andere maatschappij te geloven, waarin individuele rechten geen rol meer spelen. Marx meent: ‘Eerst wanneer de werkelijke, individuele mens in zijn individuele verhoudingen soortwezen geworden is, dan is de menselijke bevrijding volbracht.’ Met andere woorden de gelijkgeschakelde mens is het ideaal, niks individualiteit.
Marx had niet door dat mensenrechten een uiting zijn van emancipatie in de geschiedenis. Dat mensenrechten voortzetting betekenen van een ontwikkeling van rechten van specifieke groepsleden in specifieke samenlevingen naar universele rechten. Met een beroep op Marx konden helaas ontsporingen in socialistische (communistische) landen gelegitimeerd worden. Mensen hadden individuele verlangens die niet conform de ideologie van de communistische partij waren. Maar het voorrecht van de partij was het belangrijkere recht.
Neoliberalisme
De mensenrechten waren een bruikbaar wapen in de ideologische strijd tegen het communisme: individualiteit is een mensenrecht. Na de val van de Muur is de strijd tegen het ‘Rijk van het Kwaad’ (Ronald Reagan) gestreden. De mensenrechten zitten nu de nieuwe machthebbers, de neoliberalen, in de weg. Het jarenlang onvoorstelbare gebeurt inmiddels: de mensenrechten komen onder druk. Vaak is op Krapuul al gerefereerd aan Stef Blok en Klaas Dijkhoff: ‘VVD: Europees Hof moet de kop ingedrukt worden‘. Die pleitten al in 2011 voor een inperking van de bevoegdheden van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Andere pleidooien volgden later onder meer door vooral VVD’er Joost Taverne. Nu is het weer de voormalige hoogste rechter in het Verenigd Koninkrijk die vindt dat het Europees Hof de soevereiniteit van een staat bedreigt.
Aanvallen op de universele mensenrechten door de rechtse gang vinden steeds frequenter plaats. Het is van het hoogste belang voor 99 procent om zich te realiseren dat de aanvallen op de mensenrechten en de dominantie van het neoliberalisme twee kanten van dezelfde medaille zijn.
Belangrijke slotzin. De mensen rechten waren de belangrijkste wapen tegen de communistische landen. Dezelfde mensen rechten werden meteen erna overbodig verklaard en inderdaad zitten in de weg van welke dan ook machthebber die naar totale controle van de maatschappij in het Westen streeft. Deze ontwikkeling zien en horen we elke dag – mensen rechten moeten afgeschaft worden opdat de neoliberale totalitaire staat zijn macht kan bevestigen.
De totale afluistering systeem en de NSA en meewerkende organisaties zijn het directe bewijs hiervoor.
STASI kon alleen maar dromen hiervan en tot grote jalousie zijn ze nu binnen de veiligheidsdiensten ingelijfd.
SPELLING !!!!
Jij zou eens een keertje kunnen beginnen met een keer verder te kijken dan je neus lang is.
Het is mij niet geheel duidelijk of de auteur nu de grondwet van de VS bedoelt of de amendementen die samen de Bill of Rights inhouden; de eerste is van 1776, de tweede van 1787. Ik heb bij de nacorrectie voor het tweede gekozen.
Wij weten dat dit alles nur Fetzel Papier zijn, de slavernij, het uitroeien van de oorspronkelijke bewoners en de onderdrukking van vrouwen van alle huidskleuren werden op geen enkele manier gehinderd door deze zogenaamde mensenrechten.
Om dan over Marx als een soort dictatoriale denker te beginnen vind ik in dit verband een wending die aan het schandalige grenst.
De lange groei naar mensenrechten wordt sinds kort pas gedragen door wereldwijde ervaring van gruwelijk menselijk onrecht, waarin mensen het presteerden anderen compleet rechteloos te maken. Met een vernietigende zelfverdediging, die we ons wrschl geen tweede keer kunnen permitteren, werd dat onrecht weer met veel moeite en slechts enigszins hersteld. Je zou denken dat extremisten van welke levensbeschouwelijke, ook liberale, visie dan ook hun lesje geleerd zouden hebben. Blijkbaar kun je daar bij mensen, ook bij neo-liberalen, ondanks al ons humanisme niet van uitgaan!
@ K. ’t Jong :
Ik kijk vaak verder dan mijn neus lang is. Ik kan gewoon niet tegen slechte spelling.
Dyslexie tot daar aan toe.
@Arnold,
Dank voor de correctie. Het jaar van de amendementen aangaande burgerrechten is inderdaad 1787.
Alle rechten zijn uiteindelijk niet meer dan snippers papier. Zonder mensen die de waarden van rechten begrijpen en er voor strijden, stellen ze niks voor. Dit geldt evenzo voor mensenrechten.
Om het vriendelijk uit te drukken, Marx heeft een aantal gedachten geformuleerd die gemakkelijk tot ontsporingen leiden. ‘Dictatuur van het proletariaat’ is er nog zo eentje. Hij heeft dat concept nooit uitgewerkt, hoogstens fragmentarisch aangeduid. Voor volgelingen was er alle kans om er een zooitje van te maken.