Tot aan de coviduitbraak in 2020 verbleef ik vrijwel elk jaar sinds 2010 wel een paar weken in een zesduizend inwoners tellend dorpje in het Midden-Westen van de Verenigde Staten, bij mijn vriendin aldaar. De mensen zijn er rustig en gemoedelijk, en vaak wel in voor een praatje. Zeker in de zomer doet het dorpje ook gezellig aan, met zijn kleurige, meestal houten huizen, die op een West-Europeaan de vrolijke indruk van een vakantiedorp maken.
Ik wist wel dat mensen er op het platteland meestal Republikeins stemden, maar toch was het een schok, zelfs voor mijn vriendin, om in 2016 te zien hoeveel van hen zonder de minste aarzeling op de ronduit kwaadaardige psychopaat Trump stemden.
Zeker destijds kon je nog denken dat lang niet iedereen die op hem stemde een echte Trumpfan was. De politieke cultuur is in de Verenigde Staten door hun tweepartijenstelsel veel tribaler dan hier. Als men van huis uit Republikeins stemt vergt het een veel grotere mentale omslag om Democratisch te gaan stemmen dan het hier is om van partij te wisselen (alhoewel een wisseling van VVD naar PvdA of omgekeerd ook hier niet zo heel makkelijk plaats vindt). Maar in elk geval heeft toen een deel van de Republikeinse stemmers eerder tegen Hillary Clinton gestemd dan vóór Trump.
In 2020 bleek dat er òf misschien toch genoeg Republikeinen het hebben laten afweten vanwege het feit dat Trump als president nog walgelijker bleek dan men verwacht had, òf dat om die reden er meer Democraten, of in elk geval anti-Republikeinen, gemotiveerd waren om Trump uit het Witte Huis te stemmen. Misschien bestaan er analyses daaromtrent, maar dan ben ik daar niet bekend mee.
Hoe dan ook, de overwinning was in stemmen gezien toch niet zo heel groot. En bovendien bleek dat ook na de aanslag op het Kapitool politici die zich aanvankelijk kritisch daarover uitgelaten hadden schielijk op hun schreden terugkeerden. Dit nadat ze ontdekten dat Trumps aanhang onvoorwaardelijk achter The Big Lie, namelijk dat Biden de verkiezingen gestolen zou hebben, bleef staan.
De Verenigde Staten is nu dus een land waarin de helft van de politieke macht in feite afschaffing van de democratie voorstaat, men is één verkiezing verwijderd van een autocratie. In Republikeins geleide staten is men immers nu al druk bezig met wetgeving die het in 2024 wèl mogelijk zal maken een onwelgevallige verkiezingsuitslag af te wijzen, en richt men de districtsgrenzen zo in dat het onmogelijk zal zijn voor Democraten om er nog ooit een verkiezing te winnen. Dit kan alleen tegengehouden worden door federale wetgeving, maar onder andere de fossiele brandstofbelangen van senator Joe Manchin verhinderen het afschaffen van de filibuster, wat daarvoor benodigd zou zijn. Het zou niet de eerste keer zijn dat het grootkapitaal een autocratie faciliteert.
En ook de meerderheid van de mensen in dat dorpje, zoals bijna overal op het platteland van Michigan – want daar ligt dat dorpje – heeft weer op Trump gestemd. Mijn vriendin vertelt me dat ze nog steeds overal Trumpbordjes in voortuinen ziet staan. Het is een raar idee dat die toch zo prettig overkomende mensen op zo’n zeldzaam onaangenaam, stompzinnig en kwaadaardig sujet hebben kunnen stemmen. Het type dat je in de showroom van een autodealer direct rechtsomkeert zou doen maken als die uit zijn kantoortje stapte.
Dertig kilometer verderop, in Oxford, hebben ouders hun 15-jarige zoon eergisteren een automatisch pistool cadeau gegeven voor Kerstmis. Hij schoot er vier mede-leerlingen mee dood en verwondde zeven anderen. Bij de school gingen wèl, maar bij de ouders geen alarmbellen af toen ze een tekening van een pistool van hem aantroffen met de tekst “The thoughts won’t stop. Help me”, en een van een kogel met de woorden “Blood everywhere.” De school had zijn ouders ook al gebeld toen ze merkten dat hij op internet naar munitie aan het zoeken was. De moeder zei hem dat ze niet kwaad op hem was, maar dat hij slechts moest leren niet betrapt te worden.
Hoe die ouders niet door gehad hebben dat er iets ernstig mis was met hun zoon is me een raadsel. Dat ze hem dan bovendien een dodelijk wapen cadeau doen is waanzinnig. Zelfs in Michigan, waar de wapenwetgeving toch vrijer is dan ik dacht, vinden ze dat, want de ouders worden nu ook aangeklaagd door de District Attorney van Oakland County. De ouders waren er tussenuit geknepen maar zijn inmiddels gearresteerd. Dat soort mensen woont daar dus ook, in die vredige plaatsjes.
Wat een land, waar de helft van de stemmers een oranje sociopaat als hun heiland zien, waar de helft van de mensen staat achter die andere minderjarige moordenaar, Kyle Rittenhouse, die BLM-demonstranten doodschoot uit “zelfverdediging”. Waar Republikeinse kiezers uit linkshaat (de Democraten zijn overigens ongeveer net zo “links” als de VVD) per definitie tegen alles zijn wat de regering Biden wil, ook al betreft dat het verbeteren van hun eigen omstandigheden door middel van de infrastructuur en allerlei andere voorzieningen. Zolang hij maar mislukt en zij hun theocratische, witte dictatuur kunnen installeren. Ze zijn zelfs bereid te overlijden aan covid omdat de regering Biden vaccinaties adviseert, wat dan ook al diverse anti-vaccinatiepropagandisten overkomen is.
Toch zal ik er over enkele weken weer heen gaan, als de zaak tenminste niet weer op slot gegooid wordt. En ook blijft dat dorpje toch als een tweede thuis voelen, ik ken er immers ook mensen die met hetzelfde afgrijzen als ik het afglijden van hun land bezien.
(Foto: FrankBrueck – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7338828)