Het kan niet ontkend worden dat het debat tussen Joe Biden en Donald Trump van afgelopen donderdag behoorlijk slecht verlopen is voor Joe Biden. Een debat dat nota bene op verzoek van de Democraten werd gehouden, het was Biden die Trump uitdaagde. Alhoewel velen nu roepen van “zie je wel, hij is te oud!” en er ook binnen Democratische kringen stemmen opgaan om hem alsnog te vervangen (wat officieel nog niet zo makkelijk is) is het toch wel enigszins raadselachtig waarom het nu zo verkeerd liep.
Want in tegenstelling tot het beeld van Biden dat regelmatig wordt opgeroepen, als een duidelijk seniele man, heeft hij eerder wel degelijk een uitstekende toespraak gehouden bij de State of the Union en hield hij ook daags na het debat weer een goede toespraak. Het is echt niet zo dat hij permanent verward over komt. Sommigen vermoeden dat hij teveel gerepeteerd heeft, en daardoor vastliep in uit het hoofd geleerde antwoorden of reacties. Je zou echter wel verwachten dat een politicus met zijn ervaring weet hoe hijzelf het beste functioneert in dergelijke situaties.
Donald Trump heeft daar geen last van, de man is immers één doorlopende diarree-aanval van volslagen leugens en complete nonsens. Hij hoeft zich geen zorgen te maken over de waarachtigheid of consistentie van zijn uitspraken, zijn kiezers geloven hem toch wel. Bij hem zijn het trouwens juist, in tegenstelling tot Biden, de toespraken waarin hij de indruk maakt dat er elk moment twee geestelijke gezondheidszorgers met een dwangbuis het podium op zouden kunnen komen rennen. Je kunt je daarom afvragen of je om te beginnen eigenlijk wel met zo iemand wil debatteren, want er is geen beginnen aan. Als iemand zes leugens per minuut vertelt kun je die niet één voor één gaan debunken in het debat, er is geen mogelijkheid om een discussie op te bouwen. En de moderatoren voelden zich ook al niet geroepen daarop in te grijpen.
Gaat dit debat de kansen van Biden negatief beïnvloeden? In elk geval niet positief natuurlijk, maar er gaat echt niemand die van plan was op Biden te stemmen nu ineens op Trump stemmen (andersom overigens ook niet, als Biden het wèl goed had gedaan. Iemand die nu nog steeds overweegt op Trump te stemmen is sowieso van god los en voorbij elke redding). Een risico is wel de onafhankelijke, wellicht niet zo politiek geïnteresseerde kiezer die weliswaar niet gek en dus zeker geen Trumpstemmer is, die nu zijn enthousiasme om überhaupt te gaan stemmen kan verliezen.
Op zichzelf heeft het debat geen nieuwe informatie opgeleverd. Biden is oud en niet meer zo alert als vroeger, en Trump is een pathologische, twentyfour-seven leugenmachine. Dat wist iedereen al.
Maar Bidens overgrote voordeel is en blijft: hij is Trump niet. Ook al is hij wellicht trager dan Trump, en lijkt hij fysiek fragieler (wat hij niet is, hij loopt slechts enigszins stijf, maar heeft nog een goede conditie), hij is geen kwaadaardige, narcistische psychopaat en geen veroordeelde crimineel, en heeft ook niet nog drie andere criminele zaken tegen hem lopen. Wat dat betreft zouden het eerder de Republikeinen zijn die zouden moeten overwegen Trump te vervangen.
En een Amerikaanse president is geen alleenheerser (alhoewel dat zou kunnen veranderen als Trump herkozen wordt). Hij/zij heeft een uitgebreide staf om zich heen. Een president is vooral een manager en een soort van verkoper. Hij/zij heeft natuurlijk zeker zijn eigen ideeën, maar moet de juiste mensen om zich heen verzamelen die een goed beleid kunnen uitstippelen, en de president is de persoon die dat vervolgens aan het publiek moet kunnen uitleggen.
Als nu de Amerikanen niet zo’n hysterische socialismefobie zouden hebben, had Biden helemaal niet de kandidaat hebben hoeven te zijn. Zelfs binnen zijn eigen leeftijdsgroep had je dan een energieker en trefzekerder kandidaat gehad, namelijk Bernie Sanders. Ik denk dat die Trump wel degelijk platgewalst had in een debat. De man wordt in de VS als extreem-links beschouwd, maar hij is een volkomen klassieke sociaal-democraat.
Veel Amerikanen hebben helemaal niet zo’n gekke ideeën over hoe hun maatschappij ingericht zou moeten worden. Ook zij willen betaalbare zorg en zorgverzekeringen, bijvoorbeeld. Elke fatsoenlijke maatschappij is in zekere zin sociaal-democratisch omdat het eenvoudigweg de politieke vertaling is van een democratische samenleving die mensen in nood niet keihard wil laten vallen, en de meeste mensen willen dat echt niet.
Wat je in de VS dan bijvoorbeeld meer ziet dan hier, is dat men bij gebrek aan officiële voorzieningen vaak meer persoonlijke hulp aan elkaar biedt. Sommigen vinden dat een beter systeem. Het maakt mensen dan natuurlijk afhankelijk van het medelijden van anderen, wat mij persoonlijk geen goed idee lijkt, maar het toont aan dat die empathie er wel degelijk is. Maar op zijn minst sinds de jaren vijftig heeft rechts Amerika ervoor gezorgd dat alles waar het woord “social” in voorkomt wordt geassocieerd met een totalitaire staat à la de Sovjet-Unie onder Stalin.
En daarom maken enigszins sociaal-democratisch ingestelde Democraten maar weinig kans, en moest Joe Biden kandidaat worden omdat die als meer centristisch gezien werd. Ook Bill Clinton en Barack Obama waren zelfs voor de Verenigde Staten niet bepaald linksige Democraten, die halen het namelijk gewoon niet meer. De Democraten hebben diverse zeer capabele politici, zoals vice-president Kamala Harris (die overigens redeloos gehaat wordt), gouverneur Gavin Newsom van Californië, of een Adam Schiff, senator voor Californië. Allemaal mensen van ergens in de vijftig tot vooraan in de zestig, een perfecte leeftijd voor het presidentschap. Genoeg ervaring en fysiek nog fit (als het goed is).
Republikeinen weten daarentegen slechts de ene malloot na de andere ruggegraatloze opportunist naar voren te schuiven. Zoals een Nikki Haley, geen malloot maar een uiterst onaangenaam-rechtse opportunist, die Trump steeds alsnog maar weer blijft steunen als ze weer eens van hem verloren heeft, ondanks het feit dat ze hem even eerder volledig afgebrand heeft. Ze durft niet tegen zijn aanhang in te gaan. 20% van de Republikeinse kiezers blijft overigens op haar stemmen bij de primaries voor de Republikeinen, ondanks het feit dat ze zich al teruggetrokken heeft. Dat is dan weer een veeg teken voor Trump.
Maar de keuze blijft hoe dan ook tussen Trump of geen Trump. Biden is oud, maar Trump is gek.
(Foto: By Michael Stokes – Biden13, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=79141909)