In een uitstekend stuk van blogger en podcaster Allison Gill wordt samengevat hoe het Amerikaanse Supreme Court van vitaal belang is geweest voor het afglijden van de Verenigde Staten naar een extreem-rechtse autocratie, zoals we dat nu kunnen waarnemen.
Alhoewel hun meest opzienbarende acties in de laatste vijf jaar plaatsvonden, hebben ze al eerder maatregelen genomen om bescherming van de democratie structureel te ondermijnen.
Het begon met het ondergraven van de Civil Rights Act, en nog belangrijker het bevestigen van de (zoals gebruikelijk Republikeins-Orwelliaans genaamde) Citizens United Act die het mogelijk maakte dat het grote geld op allerlei bedekte manieren politici konden ondersteunen (onder andere via de belachelijke stelling dat bedrijven ook personen zijn. Republikeinen zijn altijd schaamteloos geweest wat betreft het innemen van volstrekt ridicule standpunten zolang hen dat maar meer macht gaf).
Het eindigde met de afschaffing van Roe vs. Wade, waardoor 18e-eeuwse abortuswetten op statelijk niveau ineens weer geldig werden in moreel achtergebleven gebieden zoals Texas. Dan was er natuurlijk het vrijwel onaantastbaar maken van de president als het Supreme Court vindt dat diens handelen als officieel zijnde in zijn functie als president beschouwd kan worden. Meest recentelijk was er het, via een doelbewust zwak geformuleerde uitspraak over de terugkeer van Kilmar Abrego Garcia van El Salvador, oogluikend toelaten dat die de rest van zijn leven in een concentratiekampachtige gevangenis te El Salvador zal moeten doorbrengen.
Iemand die daarbij niet buiten beschouwing mag worden gelaten is Mitch McConnell. Want alhoewel zelfs hij de laatste tijd wat tegen de huidige regering begint te sputteren (zij het slechts op economisch vlak, met betrekking tot de waanzinnige invoerrechtenpolitiek), is hij het die de theocratisch-fascistische supermeerderheid in het Supreme Court met volstrekt vals spel (iets waar de Republikeinen een patent op lijken te hebben) gerealiseerd heeft, die vervolgens Donald Trump als (ex-)president juridisch vrijwel volledig gevrijwaard heeft. Ook is onder hem Donald Trump tot twee keer toe niet veroordeeld in de Senaat na een impeachment in het Huis. Ook dat had een tweede presidentschap van Trump voorkomen. De man draagt een ontzaglijke verantwoordelijkheid voor de huidige teloorgang van de Verenigde Staten.
Maarten van Rossem heeft waarschijnlijk gelijk in zijn bezwaar tegen een Constitutioneel Hof dat wetten aan de grondwet moet toetsen (iets wat de NSC nu ook hier overweegt in te stellen. Ik kan geen link vinden maar heb het Van Rossem horen zeggen), omdat dat steevast uitloopt op politiek gemotiveerde uitspraken. Schrijfster Fran Leibowitz antwoordde het ooit in een gesprek met Bill Maher tot diens verrassing ook al eens als antwoord op zijn vraag wat nu aan te moeten met dat Supreme Court: “Abolish it”. Immers, ze verzinnen gewoon wetten die nergens op gebaseerd zijn, zoals die immuniteit van de president, en ineens zit je eraan vast. Dat is niet hoe een rechtsstaat behoort te functioneren.
Joe Biden had moeten proberen vier extra rechters aan te stellen. Gezien het aantal districten dat ze vertegenwoordigen was dat niet eens onredelijk geweest. Op zijn minst twee, om de door Mitch McConnell twee gestolen zetels te compenseren. Maar Democraten van de oude stempel als hij en formalistische neuzelaar Merrick Garland (is die wel Democraat?) proberen nog steeds te spelen volgens fatsoensregels die de Republikeinen al begin jaren negentig onder Newt Gingrich begonnen te negeren.
Op het moment dat het Supreme Court de grondwet gaat negeren wordt het tijd het Supreme Court te gaan negeren. Misschien gaat de regering Trump dat inderdaad ook doen, maar dan op momenten dat het Supreme Court nog de laatste resten van de gemankeerde rechtsstaat die de Verenigde Staten op zijn best ooit waren probeert te verdedigen.
(Foto: Supreme Court – eigen foto Laurent)
