Partijen als het CDA en de PvdA (en misschien ook andere) zetten een spookachtig bestaan voort, op zoek naar een “invulling”, een rechtvaardiging voor het voortbestaan dat verder niet ter discussie staat – te veel leden hebben prominente plaatsen op alle mogelijke bestuursposten. Christen-democratie? “Democratisch socialisme”of sociaal-democratie? Allez, we klappen er niet meer van. De paniek slaat toe als de kiezer het ook voor gezien houdt.
In tegenstelling tot de communisten en de gereformeerden zijn de sociaal-democraten niet als zodanig het verzet ingegaan na de bezetting. Alles wat opgebouwd was in de organisatie in bijna vijftig jaar – het zou toch zonde zijn… Leden werden vermoord of geïnterneerd, kozen voor ballingschap of een vrijwillige dood, maar de Partij moest liefst blijven. Het Volk werd een gênant naziblad, de VARA werd opgenomen in de “nationale” naziomroep. De voorzitter van het NVV, Woudenberg, meende dat er onder nazileiding leuke dingen voor zijn leden waren binnen te halen.
De Sociaal-Democratische Arbeiders Partij had al in de crisistijd van de jaren dertig het marxisme officieel overboord gezet. Toen de Duitsers kwamen en gelijkschakelden stierf in feite de sociaal-democratie in Nederland, althans de partij die dit sinds 1894 belichaamd had. Men hoeft het bijna apologetische artikel van de Rode Canon maar te lezen om deze conclusie te trekken. Na de bezetting fuseerde de SDAP al spoedig met linkse liberalen en zich christen-democraat noemenden tot de PvdA zoals deze nu nog bestaat.
Het is een geschiedenis die ik al zo lang ken en die mij, waarschijnlijk onder invloed van de huidige politieke situatie, nu toch met weemoed en zelfs enige schrik treft – de Nederlandse sociaal-democratie heeft de bezetting niet overleefd. Verzetsbladen die verwant waren, Het Parool en Vrij Nederland waren uitdrukkelijk niet van de partij en hebben ook na de bevrijding min of meer afstand gehouden.
Ach, wat zijn tien maanden helemaal. Toen kondigde ik de voortzetting van de Rode Canonserie aan. Misschien is het juist de barrière en de breuk van de bezetting die mij tot nu toe van voortzetting hebben weerhouden. Maar die voortzetting is al begonnen toen het licht uitging voor de voortzetting van de aan de oude sociaal-democratie verbonden vakbeweging – nog pas eergisteren.
Dit is een aflevering in de serie De Rode Canon
We hebben de SP toch. Hartstikke sociaal-democratisch.
een waar artikel; lees bv ëen eeuw van desillusie…
zodra er ergens goed betaalde banen komen zyn die voor bekenden, familie en vrinden.
hoewel de oprichting van de party vd arbeid in 1947 was een moedige daad voor roze socialisten en progreseve christenen en sociaal liberalen.
maar in de Indiequestie werd al duidelijk dat de drukke babbelzucht van onze zg.progresieven iets anders is dan daden.
toen de kolonialen tegen de respectabele Drees zeiden; Indie verloren rampspoed geboren en hem mededeelden dat de nederlandse arbeider dan 14% loonsverlagingen zouden krygen was ie om.
De drukke babbelpapagaai SAMSOM past helemaal in het profiel.
tot op heden was het alleen de SP waar functionarissen een flink deel van hun salaris aan de party afstonden.
maar kunnen en willen die het afglyden wat Nederland en Europa in de richting van de dertiger jaren doet stoppen????
waarom bezuinigen onze parlementarissen niet op hun ruim 7000 euro permaand?????
waarom mogen linkse en rechtse managers in de zorg MEER verdienen dan onzeminister president??
het staatssocialisme maakte erniet veel van; arme arbeiders en ryke functionarissen, het amerikaanse kapitalisme met superryken die 100.000.000 $$$$ per jaar verdienen kan onze aarde en de beschaving vernietigen maar niet redden.
waarom komt er in bv Spanje niet eerst een sanering van overbodige onroerend goed banken ipv. met miljarden de ryken nog ryker maken.
welke nederlandse politieke party durft de huidige systemen die bewust de crisis creerden aan de kaak te stellen????