Ontwikkelingshulp vindt het merendeel van de politieke partijen nodig. Tal van onderontwikkelde landen kampen met schrijnende armoede. Het is evident dat hulp welkom is. Hierbij moet worden aangetekend dat de PVV er iets anders tegenaan kijkt. In haar verkiezingsprogramma luidt het:
Ontwikkelingshulp daar stoppen we natuurlijk zo snel mogelijk mee. Veel landen die aan het subsidie-infuus van sinterklaas Ben Knapen hangen zijn corrupt. En nooit is bewezen dat geld werpen naar een land een heilzame werking heeft. Wij geloven in vrije handel.
Banlieues
Maar als Qatar ontwikkelingshulp geeft aan Frankrijk, valt aan een kritische beoordeling niet te ontkomen. Qatar steunt net als de meeste programma’s voor ontwikkelingssamenwerking specifieke projecten. Het land richt zich vooral op de banlieues, waarvan er een groot aantal rondom Parijs gesitueerd zijn. Die zijn niet de paradepaardjes van Frankrijk. Wie al in Franse achtergebleven voorsteden is geweest, kent het uitzicht. Grote, communistisch lijkende bouwsels die men al dan niet door middel van kleurige verf heeft trachten op te smukken. Tevergeefs trouwens, de wijken bieden nog steeds een indruk van niet in West-Europa te zijn. De film ‘La Haine‘ geeft een goed sfeerbeeld van het leven aldaar. In 2005 woedden er rellen in de banlieues, waarbij het recente gedoe in Haren in het niet valt. Twee weken lang duurden de onrusten.
Qatar
Qatar biedt nu Frankrijk hulp aan. Overigens na een initiatief van Kamel Hamza, voorzitter van een belangenvereniging op het gebied van diversiteit in Frankrijk. De Franse regering van Hollande heeft na lang aarzelen ingestemd met de Qatarese bijdrage. De vrees bestaat dat het bij de hulp niet om liefdadigheid gaat. Wat zijn de voorwaarden? Qatar is islamitisch. Speelt de verspreiding van de islam een rol? De omstreden soevereiniteit wordt ook weer van stal gehaald. Volgens columnist Ivan Rioufol zou Qatar zich gedragen als een ‘kolonist in een onderontwikkeld land‘.
Vragen
Natuurlijk roept de Qatarese hulp aan de banlieues vragen op. In relatie daarmee, over het geld dat Nederland doneert aan ontwikkelingslanden: in hoeverre is dat gericht op ontwikkeling, dan wel worden andere doelstellingen beoogd? Hebben ontwikkelingslanden recht op soevereiniteit?
Mijn antwoorden
Ontwikkelingshulp kan zinvol zijn. Naast noodhulp en basale medische voorzieningen moet het vooral gericht zijn op scholing. Een lokale groep geschoolden kan vervolgens zelf uitzoeken welke methoden het best passen in een concrete situatie om een land vooruit te helpen. Daar hebben ze bedillende schoolmeesters van verre niet bij nodig. Bang voor vreemde opvattingen of geloven hoeft niemand te zijn. In de confrontatie van verschillende ideeën zullen de beste overwinnen. Voorts is soevereiniteit een achterhaald concept. Het was wellicht nuttig ten tijde van de godsdienstoorlogen in Europa, waarbij een vorst kon verordonneren wat men op zijn grondgebied diende te geloven. Tegenwoordig bepalen machtige multinationale concerns middels welbekende organisaties (IMF; Wereldbank) de speelruimte van een land. Alleen in internationale solidariteit kunnen we tegen die machtige grote spelers een vuist maken.
De rol die Qatar bij de onrusten in Syrië speelt is ook niet bepaald onbezoedeld.
Hm, en de rol die de VS speelt in landen waar ze ‘militaire adviseurs’ naar toe sturen en hebben gestuurd? Pompen ze er ook geld in voor eigen gewin. ‘Stabiliteit in de regio bevorderen’ heet dat dan.