Notities vanachter de heidestruik

Terwijl ik dit tik gaat alles gewoon door, en zoals u weet dankzij Walter Benjamin, dat alles gewoon doorgaat is juist de katastrofe. Betekent dit dat de katastrofe juist doorbroken werd terwijl ik even in mijn hutje naast de heide- en de vlinderstruik vertoefde? Zo zou je het ook niet mogen zeggen. De uitzonderingstoestand, de noodtoestand, is de conditie van de staat onder het kapitalisme in zijn huidige fase. Ik durf allang niet meer te schrijven dat het vast wel de laatste fase is – zelfs als het waar zou zijn is er niet veel reden tot blijdschap. Probeer maar eens het Heilig Morgenrood voor ogen te houden met de zware nieuwsberichten van de afgelopen paar weken: moord op een Brits parlementslid, keuze voor uittreden uit de EU van Engeland en Wales; enorme moordpartijen in Irak, meer bepaald in Baghdad; wat hoopgevend lijkt te zijn, de mobilisatie onder de banier van Black Lives Matter in de VS, wordt doorkruist door een schietpartij op politie in Dallas; aanhoudende complotten tegen Corbyn, het kabinet-Cameron wordt vervangen door een nog rechtser regime; Nice en een mislukte staatsgreep in Turkije. Vanavond zaterdag 16 juli 2016 nog steeds niets anders? (22.12…)

In mijn hutje naast de struiken heb ik even de rust mij op mijn hoofdvak te storten, het bestuderen van de arbeidersbeweging van de negentiende en vroeg-twintigste eeuw. Toen het Morgenrood nog wel gloeiend werd verbeid aan de horizon. Waarschijnlijk was het al de Eerste Wereldoorlog, toen nog alleen de Grote Oorlog, die nogal wat hoop de wereld uithielp. Het is makkelijk “met de kennis van nu” dat morgenrood met terugwerkende kracht weg te wuiven. Noem het escapisme, maar ik wil mij graag verdiepen in mensen die streefden naar een rechtvaardige mooie wereld – de politieke buitenwereld werkt dezer dagen al zo goed als niet mee.

Ik voltooi een uit de losse pols geschreven requisitoir tegen de sociaal-democratische houding inzake kolonialisme (u ziet het later vandaag), een schets van een inleiding tot wat een Serieuze Voordracht moet worden al niet eens meer zoveel later dit jaar. In de gezegende afwezigheid van een internetverbinding die meer toelaat dan twitter en een enkele emailbox stort ik mij vervolgens in een Goed Boek over het onderwerp. Intussen blijkt iemand uit een door Frankrijk gekoloniseerd land een bloedbad aangericht te hebben in een stad die overigens ook maar toevallig Frans heet, maar waar men in ieder geval op de boulevard de nationale feestdag aan het vieren was. U weet er meer van dan ik.

De dagelijkse zorgen bestaan uit mieren, slakken, muizen en allergie op te lopen van klimop die de heg teistert. En de geuren van de honingplanten waarop volop vlinders, hommels, torren, bijen en zweefvliegen (dezer dagen juist veel blinde bijen) op afkomen. Een mooi palet dat aangevuld moet worden. Daarvoor gaan we er op uit, en strijken tenslotte neer op een terras dat wel toegang biedt tot internet. Bijdragen door middel van nieuwsupdates of eigen stukken is evenwel technisch niet mogelijk. Op het plein wordt ruimte vrijgemaakt voor een concert door een plaatselijk koperorkest. Bijna alle eerste maten klinken als het begin van Fanfare for the common man van Copland, waar bijvoorbeeld de Stones verscheidene spraakmakende concerten mee geopend hebben.

Ik ben allang blij dat het concert wordt afgesloten met een geblazen versie van dit lied, want de gedachten erachter lijken in Nederland vaak ver te zoeken:


Excuseer mij dat ik niet de Open-het-Dorpversie plaats, en wat is het origineel eigenlijk een schitterend Manchesternummer.

De fanfare, het militaire koperorkest, is een Osmaanse vinding die met de veroveringen in Europa terecht is gekomen en nu voor joods-christelijke “onze manier van leven” doorgaat. En op het ogenblik dat ik met mijn gade, byzantinologe, erover spreek of bij de val van Byzantium op 29 mei 1453 ook getoeterd werd vond de staatsgreep zonder toeters plaats.
Is het dan zo moeilijk even rust te zoeken bij de bloemetjes en de bijtjes?