En laat ik het vantevoren even zeggen: als je in je drieëntwintigste levensjaar bent, ben je 22. Voor velen is dat moeilijk te begrijpen.
Van het geld dat ik traditioneel van mijn oma kreeg voor mijn verjaardag kocht ik de fotografische herdruk van Anton Pannekoek, De arbeidersraden. De karakteristieke geur van dit nieuwe oude boek.
En de inhoud, die ik geheel geabsorbeerd heb, tot mijn eigen denken heb gemaakt voorzover mogelijk. Een ander boek dat ik dat jaar van zijn hand gelezen heb, Anthropogenese, heeft heel lang mijn idee over de Wording van de Mens bepaald, en ik ben nog steeds niet van plan er afstand van te nemen. Andere omwoelende teksten, op voorspraak van Jan Romein, wiens geest nog rondwaarde in de subfaculteit: Ursprungsgeschichte des Bewusstseins van Erich Neumann en The source of civilization van Gerald Heard. Romein was er zelf niet meer om uit te leggen waarom deze boeken belangrijk waren voor het ontstaan van historische interesse. De docent die geacht werd mijn kandidaatsscriptie te begeleiden zag het ook niet helemaal. En hoe belangrijk de boeken ook voor mij waren, die vraag kan ik nog steeds niet beantwoorden.
Via scholingsavonden kwam ik terecht bij het anarchistische genootschap in Amsterdam van die dagen. Het bracht allerlei actie met zich mee, veel op het vlak van internationale solidariteit. We namen het initiatief tot actie rond het koper van Chili, dat niet gelost kon worden in Europese havens omdat de kopermijnen genationaliseerd waren onder de Volksfrontregering van Allende (die nationalisatie viel nogal mee, ze is zelfs nog gehandhaafd onder neoliberale putschist en dictator Pinochet).
En als vertegenwoordiger namens “de anarchisten” in de Ierse solidariteitsactie maakte ik kennis met het fenomeen “trotskisten”. Ik heb daar elders over geschreven en ga er hier dus maar niet op in verder. Wel apart vermeldenswaardig was het typoscript van het Sunday Times Insight Team over Bloody Sunday, dat mij werd opgestuurd. De envelop was zichtbaar opengemaakt aan een kant: een signaal van De Dienst dat ze het opgemerkt hadden (er zijn subtielere manieren om je post te lezen dus ik neem aan dat er een bedoeling achter zat).
Het artikel was geweigerd door de Sunday Times, ik heb het vertaald, zo goed en zo kwaad als ik kon, en we hebben het uitgegeven. Iemand van het Nederlands Instituut voor Vredesvraagstukken wilde het origineel zien, hij was ontevreden over mijn vertaling.
Geloof het of niet, in die dagen lag het maken van een kopie nog niet voor de hand als bewaarhandeling.
Ik heb het opgestuurd en het is nooit aangekomen. Rara, hoe kon dit…
En het allerraarste was natuurlijk dat de tekst vertaald en al in de speciale boekhandel lag, en werd gecolporteerd. Dus wat de betekenis van de verdwijntruc was mag u bedenken. Ik denk dat dit dan ook mijn Persoonlijke Bijdrage aan mijn Beroemdheid bij de Staat geweest is – ook al waren de redactionele bijdragen aan het Ierland Bulletin anoniem.
Dit blad werd nog in ditzelfde mijner levensjaren omgezet in Repressie Revue – bulletin van onderdrukking en revolutionair verzet in Europa. Daar heb ik het nog wel eens over. Of niet.
Wat het jaar zeer gekleurd heeft voor mij was het programma Cloud Nine op Radio North Sea International, zondagavond negen uur. Drie uur lang – later helaas maar twee – opgaan in “soul and R&B presented in a way you never heard before” – al was het aan het verwateren toen de hoofdpresentator Paul May verdwenen was. Met de Four Tops schallend in mijn geestesoor door het Vondelpark fietsen en verwijlen bij ongrijpbare liefde. Van dat front viel verder niets te melden, dank u.
Van het fenomeen “Northern Soul” waar het programma mee samenhing zou ik pas veel later horen.
I was so much older then, I am younger than that now. Mijn betrokkenheid bij de studie smolt weg vanwege het voorbereiden van de Grote Kladderadatsj waar ik aan werkte. Verdomd, ik geloofde er in. Hoe ik het mij moest voorstellen was niet geheel duidelijk, maar het eindresultaat werd gepresenteerd door Piet Reckman: iedere traan zal gedroogd worden, mazzeltov zal het wezen.
En zo is het maar net. Ik weet ook niet wat dit stukje er aan bijdraagt verder, al weet ik wel waarom ik het geschreven heb. Ik dank u voor uw aandacht.
