Afgelopen donderdag vond in Washington de eerste hoorzitting van de 6 januaricommissie plaats. In een groot mediaspektakel werd duidelijk dat men een verhaal zal vertellen waarin Trump de grote schuldige is, de politie uit helden bestaat, Pence de VS heeft gered en dat vooral de Proud Boys een cruciale rol speelden in de bestorming van het Kapitool.
De 6 januaricommissie, die bestaat uit Democraten en enkele Republikeinen presenteerde de grote lijnen van wat de komende weken zal worden behandeld. In de VS zal dit worden uitgezonden op Primetime inclusief onderbrekingen, zodat de TV-kanalen reclame kunnen uitzenden. Niet de door rechts gehate Democraat Chuck Schumer, maar de Republikein Liz Cheney, dochter van oorlogsmisdadiger Dick Cheney, mocht de grote inleiding geven. De 6 januaricommissie houdt een parlementaire hoorzitting, maar net als in Nederland, zit er duidelijk een politieke agenda achter.
Ten eerste lijkt het grote doel om Donald Trump zo sterk te beschadigen dat een herverkiezing in 2024 onmogelijk zal zijn. Enerzijds door hem terecht als een labiele dwaas en gevaar voor de democratie neer te zetten, waardoor zelfs de gematigde Republikein niet op hem stemt. Ten tweede door te onthullen dat hij strafbare feiten heeft gepleegd, waarvoor hij veroordeeld kan worden. Tot nu toe heeft het Ministerie van Justitie Trump zelf nog niet aangeklaagd, maar dat kan nog veranderen.
Het grote probleem is dat een meerderheid van de Trumpstemmers de hele hoorzitting niet serieus neemt. De helft van de Republikeinen denkt al dat J6 een hoax is, en de bestorming geleid werd door radicaal links. De complottheorie dat Antifa verantwoordelijk is, werd al direct door enkele invloedrijke rechtse spindoctors zoals neo-nazi Jack Posobiec gelanceerd. Deze MAGA-Trumpers zullen nu ook niet van Trump zijn schuld overtuigd raken, net zoals zij het Muellerrapport niet serieus namen. Ook meer gematigde conservatieven zullen moeilijk bereikt worden. Fox News zendt de hoorzittingen niet integraal uit, sterker nog, afgelopen donderdag hadden Tucker Carlson en Sean Hannity niet eens reclameblokken in hun 2 uur durende uitzending, want de kijkers mochten vooral niet naar CNN zappen.
Wat verder duidelijk is, is dat Liz Cheney Christofascist Mike Pence, 4 jaar lang Trumps vice-president, als een soort redder van de rechtsstaat probeert neer te zetten. Koos hij niet gewoon eieren voor zijn geld? Verder zal het interessant zijn welke mensen uit Trump zijn kring hem nog meer zullen afvallen. Gisteren lieten ze opvallende fragmenten van de verhoren met Trumps Minister van Justitie Barr en Ivanka Trump zien, waarin beiden Trump bekritiseerden. Daarentegen zijn er ook veel belangrijke medewerkers van Trump die medewerking met 6 januaricommissie geweigerd hebben zoals Mark Meadows en Steve Bannon.
De eerste hoorzitting was grote propaganda, de politiemensen van het Kapitool werden als grote helden afgeschilderd. Hier kan je veel vragen bij stellen. Hoeveel (ex-)politie agenten en militairen zijn er al niet opgepakt voor geweld op 6 januari? Uit de liberale stad Seattle waren minstens 6 agenten aanwezig bij de bestorming van het Kapitool. Ook op leiderschapsniveau zijn er grote, misschien wel bewuste, fouten gemaakt. De dagen voor 6 januari 2021 werden er verschillende maatregelen genomen, zoals het wegnemen van uitrustingen als schilden, vesten en helmen. Hebben hooggeplaatste militairen en politie bewust geholpen om een coup mogelijk te maken zoals dit artikel stelt? Misschien wordt hier in latere zittingen nog op ingegaan, maar nu werd het nog niet genoemd.
De grote schuldigen zijn Trump en vooral ook de Proud Boys. J6 werd afgeschilderd als een grote orgie van geweld van een menigte opgehitst door Trump met de Proud Boys als zijn stoottroepen. Vooralsnog wordt er voorbij gegaan aan het structurele falen van de Amerikaanse maatschappij, verankerd in witte suprematie en mensen gehersenspoeld met leugens en extreme ideeën op social media. Er werd met geen woord gerept over het jarenlange geweld van de Proud Boys en andere Alt-Right groepen in steden als Charlottesville, Berkeley en Portland, geweld als opmaat naar J6. Geweld waarbij Democratische leiders in deze steden deze extremisten geen strobreed in de weg legden en de politie juist de anti-fascisten aanviel. Er werd niet ingegaan op het falen van de FBI, leiders van de Proud Boys waren bijvoorbeeld informant van de FBI. Ook werd er (nog) niet ingegaan op Q-anon, terwijl veel van de Trumpsupporters die op 6 januari aanwezig waren Q-aanhangers waren. Verder is nog niet duidelijk of er een directe link is tussen Trump en de Proud Boys en de Oathkeepers militie. Trumps vertrouweling Roger Stone staat in direct contact met Proud Boys leider Tarrio. Advocaat John Eastman, Q-generaal Flynn en spindoctor Ali Alexander speelden een cruciale rol in de organisatie van J6, maar heeft men nu bewijs dat zij samen met Trump een coup wilden plegen?
De 6 januaricommissie probeert Trump voorgoed te beschadigen, maar andere Republikeinse kandidaten zoals gouverneur DeSantis en senator Josh Hawley zullen van Trump zijn fouten leren. Zij zullen eerder Orbáns voorbeeld volgen, de rechtsstaat uithollen om een christelijk fascistische staat te vestigen. Structurele zaken zullen moeten veranderen om een volgende machtsgreep van een Republikeinse president te voorkomen. De 6 januaricommissie, en ook president Biden, lijken niet van deze noodzaak doordrongen.