De Auteursrechtenmafia: het geval Jabbar vs. CrazyPhunk

(Een nieuw artikel over de absurde rechtspraak met betrekking tot auteursrechtelijke mafiapraktijken. Met toestemming overgenomen van Martine Bakx)

Taxichauffeur Jabbar is door deze foto van het Drents Museum op zijn website in een juridische nachtmerrie beland. Na vele zittingen, brieven en processtukken moest hij €2.769,08 betalen van de rechter. Ik wilde* hoger beroep aantekenen om dit vonnis vernietigd te krijgen en ben daarom deze crowdfunding gestart.

CC BY SA 3.0
Het verhaal van de webbouwer:

“Mijn klant ontving afgelopen zomer een brief die hij als intimiderend heeft ervaren. In de brief stond een schikkingsvoorstel van maar liefst €1.080,00. De gemachtigde van de fotograaf beweerde dat zijn cliënt 3x een tarief van €360,- was misgelopen aan inkomsten door het gebruik van deze foto.

Mijn klant dacht dat hij opgelicht werd en stuurde het door naar mij. Ik ben zijn websitebouwer, ik heb die foto geplaatst. Ik legde hem uit dat ik de foto via Wikipedia had. Foto’s van Wikipedia mag je gratis gebruiken en aanpassen, zelfs voor commerciële doeleinden. Ze worden aangeboden met een zogenoemde Creative Commons licentie. Mits aan naamsvermelding/attributie is voldaan… Ik heb echter verzuimd te voldoen aan de naamsvermelding eis.

Reden hiervoor is dat op de licentiepagina, duidelijk aangegeven wordt dat de foto vrij te (her)gebruiken is, zelfs voor commerciële doeleinden. Kortom, ik dacht een geschikte foto te hebben gevonden. De verplichte eis tref je pas aan wanneer je naar beneden scrollt op de licentie pagina. De eis is helaas zo geplaatst dat je deze niet in een eerste oogopslag kan zien, ik dacht dat hergebruik prima zou zijn. Ik heb het voorbehoud van de ‘naamsvermelding eis’ simpelweg over het hoofd gezien.

Ik stelde de taxichauffeur gerust en gaf aan dat ik het af zou handelen met de fotograaf.

Ik meldde me als ‘dader van het delict’ bij de gemachtigde van de fotograaf, erkende dat ik de naam (het pseudoniem CrazyPhunk) had moeten vermelden en bood mijn excuses met €50,- vergoeding aan. De gemachtigde jurist wimpelde mijn schikkingsvoorstel af en richtte zich opnieuw tot Jabbar. De taxichauffeur deed nogmaals hetzelfde schikkingsvoorstel, de jurist hield vast aan €1.080,- en niet veel later werd er gedagvaard.

Jabbar heeft Koerdisch-Iraakse roots, is de Nederlandse taal niet voldoende machtig om de dagvaarding, bestaande uit vele pagina’s, te begrijpen en heeft mij gemachtigd om zich te verweren.

Ons verweer is helder. De inbreuk is direct erkend en er is een tegenvoorstel gedaan. De foto heeft nergens te koop gestaan. Het lijkt mij niet geloofwaardig om €360,- per jaar te betalen voor deze foto, onder deze licentie en gestelde voorwaarden.

De fotograaf heeft mijn inziens geen schade opgelopen omdat zijn naam nimmer is vermeld. De foto heeft hij immers zelf met een Creative Commons licentie verspreid onder een andere naam, de naam CrazyPhunk. Die via de file-pagina op Wikimedia niet te herleiden is naar werkelijke naam (!).

Op de dag van de dagvaarding d.d. 13 september 2022, ben ik persoonlijk als gemachtigde van Jabbar op de rechtbank te Assen verschenen. Daar werd mij duidelijk gemaakt dat er geen ruimte was om mijn verweer mondeling toe te lichten. De griffier deelde mede dat het uitsluitend schriftelijk moest worden afgedaan.

Ik had graag duidelijk willen maken dat de verhouding tussen het gebruik van een deze foto, onder de CC-BY-SA 3.0 licentie en voorgestelde schikkingsbedrag in onze ogen buiten elke proportie is. Zeker gezien de wijze waar op de foto wordt aangeboden op het internet, hetgeen suggereert dat het hier een foto betreft waarbij hergebruik, onder deze licentie, (juist) gestimuleerd lijkt te worden.

Er kwam een tussenvonnis waarin stond dat ik mezelf als gemachtigde niet aansprakelijk kon stellen. Dit omdat ik namens Jabbar verweer had gevoerd en hij als zodanig gedagvaard is.

In de einduitspraak heeft de rechtbank het verweer volledig genegeerd, dit is voor ons onverteerbaar. De rechter vindt dat de fotograaf inderdaad 3x €360,- aan inkomsten is misgelopen en heeft Jabbar veroordeeld tot het betalen van €2.620,33. voor de foto.

Komende 28 maart 2023, is er nog weer een aanvullende uitspraak die over de nakosten gaat, wellicht komen die dan ook nog bij het totaalbedrag op. Kafkaëske toestanden… [Update: 12 april 2023 bevelschrift €148,75]

Ik heb er mijn inziens alles aan gedaan om te zorgen dat de veroordeling niet op naam van Jabbar komt. Omdat ik weet dat hij zich daar zeer ongemakkelijk onder voelt.

Mensen zoals Jabbar die op een eerlijke manier, hardwerkend, hun brood verdienen, worden financieel zwaar gedupeerd, zonder ook maar iets met deze kwestie te maken hebben gehad.”

Tot zover het verhaal van de webbouwer. De webbouwer was een crowdfunding gestart, doch geschrokken van de negatieve reacties is hij daarmee gestopt en zijn de reeds binnengekomen bedragen teruggestort en de bemoedigende woorden verdwenen.
Jabbar en de webbouwer leggen zich neer bij de uitspraak.

Ik echter niet. Het is een uitspraak die misbruikt kan worden om mensen idioot hoge bedragen te laten betalen voor foto’s die rechthebbenden zelf met een gratis licentie verspreiden.

*Ik wilde deze uitspraak graag aanvechten om dit te voorkomen. Het is echter niet gelukt om voor 20 mei 2023 voldoende geld op te halen voor het hoger beroep. Ik heb helaas geen advocaat kunnen vinden die bereid was om een dagvaarding uit te brengen zonder de zekerheid dat er voldoende geld opgehaald wordt om de zaak door te laten gaan.

Onderbouwing bedrag van €5.500,-:
-Veroordeling: €2.7696,08
-Gemaakte kosten en uren: €2.817,82

Meer details over:
De dagvaarding
Het vonnis

De grieven

Teken ook de petitie Stop Onredelijke Fotoclaims van Martine Bakx

(Uitgelichte afbeelding: Cartoon Stop Onredelijke Fotoclaims (Martine Bakx))