Prins Bernhard was van 1933 tot eind 1936 lid van de NSDAP, Hitlers nazipartij. Zijn lidmaatschapskaart kwam in oktober vorig jaar in de openbaarheid. Maar de website van het koninklijk huis vermeldt daarover in Bernhards cv over zijn nazitijd nog steeds helemaal niets. Ook herhaalt de RVD enkele van Bernhards leugens. Zaterdag 29 juni is het weer veteranendag, de 20ste keer, exact op de verjaardag van Bernhard.
De Rijksvoorlichtingsdienst (RVD), beheerder van de site, geeft geen enkele verklaring voor de omissie. Ook de vraag of de RVD niet gehouden is essentiële gegevens te publiceren, en zeker geen onwaarheden, liet de dienst ook onbeantwoord.
De veteranendag kost ruim 2,5 miljoen euro en wordt geheel betaald door Defensie. De eerste v-dag vond plaats op 29 juni 2004, als eerbetoon aan hem en een half jaar voor zijn dood.
In oktober vorig jaar publiceerde de voormalige directeur van het koninklijk huisarchief, drs Flip Maarschalkerweerd, Bernhards originele NSDAP-lidmaatschapskaart. Deze bleek afkomstig uit Bernhards eigen archief. De publicatie kwam in vele media, hoewel al sinds 1995 bewezen was dat Bernhard nazilid was geweest. Intussen is de kaart aan het nationale Duitse acrhief in Koblenz, het Bundesarchiv, afgestaan. Ook was intussen onweerlegbaar dat Bernhard lid was geweest van de Reiter-SS, de SA en de NSKK – de nazi-transportorganisatie.
Ruim een week geleden zond Argos Medialogica daarover de tv-documentaire ‘De Banden van Bernhard’ uit. De ernstige omissie van de RVD kwam daarin echter niet aan bod.
In de tv-documentaire komt ook historicus en Bernhard-specialist dr Gerard Aalders, voorheen onderzoeker bij het NIOD, aan het woord. Hij publiceerde in 1995 als eerste de contributiekaarten van de nazipartij, waaruit glashelder bleek dat Bernhard lid was. Aalders stelt in een gesprek dat de RVD, die de site over het koninklijk huis beheert, op diverse punten simpelweg liegt, net zoals Bernhard volgens Aalders zijn leven lang deed. De onderzoeker vindt deze omissie op de site van het koninklijk huis onbegrijpelijk en onaanvaardbaar.
Op de website van het koninklijk huis staat over Bernhards studietijd van 1929 tot 1935, waarin hij in 1933 nazilid werd en dat tot eind 1936 volhield:
“Studietijd – Aan de handelshogeschool van Lausanne en aan de universiteiten van München en Berlijn studeerde Prins Bernhard rechten. In 1935 verkreeg hij aan de laatste universiteit de titel van Referendar Juris, vergelijkbaar met het doctoraal examen rechtsgeleerdheid. Na zijn studie werd de Prins directiesecretaris bij de Parijse vestiging van het Duitse chemieconcern I.G. Farben. Deze functie vervulde hij tot hij zich op 8 september 1936 verloofde met Prinses Juliana. Op 27 november van dat jaar verkreeg de Prins bij wet het Nederlanderschap.”
Deze tekst bevat volgens Aalders diverse bewuste leugens, die hij al jaren geleden heeft weerlegd – net als enkele andere historici..
Aalders wijst erop, dat Bernhard nooit ‘Referendar Juris’ is geworden, maar dat dat een verzinsel was. Ook is hij nooit ‘directiesecretaris’ geweest van I.G. Farben, maar daar was hij stagiair. Van Bernhard is verder bekend dat hij tot vlak voor zijn dood beweerde met zijn hand op de bijbel te willen getuigen dat hij nooit lid van de nazipartij was geweest.
‘Trieste schoft’
In de documentaire komt ook Volkskrant-journalist Jan Tromp aan het woord, die in 2004 het laatste maar zwaar bekritiseerde interview met Bernhard maakte. Daarin stelt Bernhard met zijn hand op de bijbel dat hij nooit een nazi is geweest. Tromp en zijn co-auteur Pieter Broertjes publiceerden dat en andere twijfelachtige uitlatingen van Bernhard zonder enige tegenwerping. Tromp erkende dat nu in het documentaire van Argos Medialogica. Hij noemde verder Bernhard een ’trieste schoft’.
Opmerkelijk aan de documentaire is ook dat de dissertatie van dr Annejet van der Zijl, ‘Bernhard – Een verborgen geschiedenis’ uit 2010 ongenoemd bleef als bron. Ook zij bevestigt Bernhards nazilidmaatschap. Bovendien doet zij uitvoerig uit de doeken dat in Bernhards directe familie en vriendenkring veel enthousiaste nazi’s voorkwamen.
Volgens Gerard Aalders neemt nu de Bernhardverering eindelijk af. Met name de naamswijziging van het ‘Prins Bernhard Cultuurfonds’ in ‘Cultuurfonds’ zonder meer, is een helder teken, meent hij. Ook ziet hij de afstand van de veteranenorganisaties tot Bernhard groeien. Dit jaar vindt op zaterdag 29 juni de 20ste veteranendag plaats, maar daarbij is nauwelijks nog een verwijzing naar Bernhard te vinden – op de anjerperken in diverse gemeenten na. Bernhard droeg vrijwel zijn hele leven witte anjers als corsage.
– Uitgelichte afbeelding: Door Mieremet, Rob / Anefo – [1] Dutch National Archives, The Hague, Fotocollectie Algemeen Nederlands Persbureau (ANeFo), 1945-1989, Nummer toegang 2.24.01.07 Bestanddeelnummer 254-9346, CC BY-SA 3.0 nl, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=32334514