Hoe gaat intussen het met Donald Trumps strijd tegen de rechtsstaat en democratie? Uitstekend mogen we wel zeggen. Vooral afgelopen week leverde flink wat resultaat op.
Daarbij moet gezegd worden dat een van zijn langst lopende schofferingen van alles wat fatsoenlijk is als president, de weigering zich van zijn zakelijke belangen los te maken en de daarmee verbonden vraag om openbaarmaking van zijn belastingaangiften, een nog niet gelopen race is.
Dinsdag arriveerde de juridische strijd om drie vorderingen van zijn financiële gegevens in het Supreme Court, waar de argumenten van beide zijden voor het eerst gehoord werden. Het gaat om twee dagvaardingen van commissies van het Huis van Afgevaardigden en één van US Attorney Cyrus Vance van de staat New York. Die van het Huis betreffen dagvaardingen geadresseerd aan het accountantsbureau Mazars van Trump en aan de Deutsche Bank. Zowel Mazars als de Deutsche Bank waren op zichzelf bereid te voldoen aan de dagvaardingen, maar vervolgens begon Trump rechtszaken tegen hen om ze daarvan te weerhouden. Dat komt allemaal enorm integer over natuurlijk. De derde betreft een vordering van de staat New York van Trumps belastingaangiften aldaar, wegens verdenking van belasting- en verzekeringsfraude, een verdenking die ontstond na Michael Cohens getuigenis
Deze vorderingen door het Congres zullen aan het eind van dit jaar verlopen, als het congressioneel jaar afloopt. Dus of Trump nu kan winnen of niet, hij zal altijd maximale vertraging proberen te veroorzaken wat in elk geval die vorderingen van het Huis betreft. Voor de staat New York gaat die vlieger echter niet op.
In het algemeen vreest men een 5 tegen 4 beslissing langs partijlijnen om deze vorderingen definitief te doen stoppen, maar na die eerste zitting van het Supreme Court hadden diverse commentatoren toch het idee dat de zaak van de staat New York tegen Trump niet zo makkelijk afgewezen kon worden. Er bestaat jurisprudentie in dit soort zaken – onder andere in een van de procedures tegen Bill Clinton – die niet zomaar genegeerd kan worden. Deze rechters moeten immers ook nog verder nadat Trump alweer verdwenen is en zullen niet graag compleet voor schut gaan.
Maar afgezien van dit nog steeds lastige punt voor Trump schoot het goed op met de verdere afbraak van de rechtsstaat.
Het meest verbijsterende feit van afgelopen week was, zoals we al eerder meldden, het laten vallen van de aanklachten tegen Michael Flynn. Leest u hier nog eens de details.
We waren daar nog niet van bekomen toen bekend werd dat Paul Manafort, veroordeeld tot 7 jaar gevangenisstraf (wat al aanzienlijk lager was dan men redelijkerwijs kon verwachten), de rest van zijn ‘straf’ thuis mag uitzitten in een van zijn villa’s, vanwege het gevaar op besmetting met COVID-19 in de gevangenis waar hij zat. Waar overigens nog helemaal geen besmettingen waren vastgesteld. Waarom dit stuk verdriet en niet willekeurig welke andere gevangene deze fijngevoelige behandeling krijgt mag duidelijk zijn. Zowel Flynn als hij hebben (uiteindelijk) niet meegewerkt met de FBI en worden daarvoor nu beloond. Michael Cohen, die aanvankelijk ook zijn straf thuis zou mogen uitzitten, zit dan ook nog wel degelijk in de gevangenis. Hij heeft immers vrijelijk getuigd tegen Trump.
Waarmee we gelijk bij de volgende kwestie aanbelanden: de Republikeinse voorzitter van de Intelligence Committee van de Senaat Richard Burr trad afgelopen week terug van die voorzitterspositie vanwege een onderzoek van de FBI naar vermeend handelen met voorkennis door hem. Kort vóór het bekend worden van de omvang van de coronacrisis, en de daaraan verbonden peilloos diepe duik van de aandelenbeurs, dumpte Burr een grote hoeveelheid aandelen. Uiterst verdacht, natuurlijk. Uiterst verdacht is echter ook dat dit onderzoek begon kort voordat Burr de resultaten van het onderzoek van zijn commissie naar de Russische inmenging in de verkiezingen van 2016 zou gaan openbaren. Normaal gesproken is dit misschien iets te complotterig gedacht, maar bij deze regering is het allesbehalve ondenkbaar dat ze dergelijke middelen inzetten om iemand die kritiek heeft op Trump te beschadigen.
Tot slot werd gisteren bekend dat Trump ook maar weer eens een Inspector General heeft ontslagen. Inspectors General zijn de onafhankelijke waakhonden op ministeries die erop moeten toezien dat alles er correct verloopt. De waarschuwing over Trumps manipulaties in de Oekraïnekwestie werden bij zo’n Inspector General, Michael Atkinson, gemeld. Omdat die zijn werk deed, en het dus niet in de doofpot stopte, heeft die inmiddels het veld moeten ruimen.
De ongelukkige die nu tevens dat lot ten deel valt is Inspector General Steven Linick van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Democraten vermoeden dat het ook hier weer een wraakactie betreft op door Republikeinen als onwelgevallig beschouwd toezicht:
“Rep. Eliot L. Engel (D.-N.Y.), chairman of the House Foreign Affairs Committee, claimed the State Inspector General was fired after opening an investigation into Secretary of State Mike Pompeo and said the timing suggested “an unlawful act of retaliation.” The State Department did not explain Linick’s removal or address criticism, and the White House did not immediately respond to an inquiry Friday night.
(…)
A Democratic congressional aide said that Linick was looking into Pompeo’s “misuse of a political appointee at the Department to perform personal tasks for himself and Mrs. Pompeo.””(Washington Post)
Eén voor een wordt iedereen die kritiek heeft op, of een gevaar vormt voor Trump en zijn regering uitgeschakeld. James Comey was in 2017 het eerste slachtoffer, en velen volgden. Vooral sinds William Barr aangetreden is als Attorney General, en als zodanig zichzelf en het Ministerie van Jusititie volledig ten dienste van de persoonlijke belangen van Trump heeft gesteld gaat het hard. Het Muelleronderzoek werd kort na zijn aantreden abrupt afgebroken en leek dan ook onvolledig. Rechtszaken tegen Trump werden gefrustreerd of beëindigd, de US attorneys in die zaken werden vervangen etc. etc.
David Rohde van de New Yorker zou wel eens gelijk kunnen hebben als hij zegt dat Trump en Barr gewonnen hebben. En het scenario dat Bill Maher regelmatig aan Democratische gasten in zijn talkshow voorlegt, dat Trump bij een verlies in de verkiezingen een manier zal vinden om niet te hoeven vertrekken, komt me steeds minder onwaarschijnlijk voor. Dat verlies is iets waarvan ik trouwens allerminst zeker ben. Ja, in de algemene polls staat Joe Biden voor, maar in de zogenaamde swing states komt het veel nauwer en daar gaat het uiteindelijk om in het Kiescollege. En ja, er bestaan allerlei regelingen die het niet aftreden onmogelijk zouden moeten maken, maar vóór dit presidentschap leken er wel meer dingen onmogelijk die inmiddels allemaal wel degelijk gebeurd zijn.
