Geschiedschrijving is altijd aan de overwinnaars. Zo werkt het: als er geen staat “België” gekomen was – genoemd naar een volk dat door Caesar in de pan gehakt is en onderworpen binnen het zich uitbreidende Romeinse Rijk, maar nu dan toch victorieus! – zou niemand op het idee gekomen zijn een geschiedenis te schrijven van de streek tussen Noordzee en Eiffel (ruim genomen). Voor “Nederland” geldt iets dergelijks, en in principe voor iedere staat. Geschiedschrijving en – door zijn loutere bestaan al overwinnende – staat zijn aan elkaar gekoppeld.
Van oudsher heeft de arbeidersbeweging zich bezig gehouden met de eigen geschiedschrijving. Vanuit het besef dat men deze niet aan de tegenstander kon overlaten. Toch is alles betrekkelijk op dit gebied.
Het nog steeds onovertroffen (als onderneming van een enkele auteur) zesdelige De socialisten is geschreven door een ondernemer, H.P.G. Quack. Stel u nu eens iemand voor die zoiets op zich neemt. Ik kan niet eens een echte ondernemer op die schaal bedenken, anno 2011. De Saint-Simonist Quack zou toch al een rare VVD-er geweest zijn: de bedoeling achter de mede door hem opgerichte Staatsspoorwegen was – de naam zegt het al – deze genationaliseerd te krijgen, omdat het onzin is het openbaar vervoer op rails particulier te laten exploiteren. Een inzicht dat we niet geacht worden nog te hebben.
Lange tijd was voorzover de geschiedschrijving van de arbeidersbeweging (of de zogeheten “sociale geschiedenis”) in zoverre overwinnaarsgeschiedenis dat – in Nederland zeker – het parlementaire standpunt maatgevend. Dat de SDAP/PvdA de richtingenstrijd zou winnen was vanzelfsprekend – want ze hadden nu eenmaal gewonnen.
Nu de sociaal-democratische richting in feite de geest heeft gegeven (of op sterven ligt) is er niets meer om met terugwerkende kracht naar toe te schrijven. Bosma-achtige types kunnen alle mogelijke onzin opboeren over en tegen de masochistische restanten van de sociaal-democratie die o zo graag ook “liberaal” wil heten, een tegengeluid komt er niet meer. (GroenLinks hoort vanuit dit gezichtspunt ook bij de sociaal-democratie, en als de SP weer wat groter wordt zal ook blijken hoe graag men daar voor liberaal doorgaat – vermoed ik).
Dus – de Rode Canon, langzaam ingeslapen. Hier gevolgd door een anarchist die zich in de marge van de gedoogde geschiedschrijving bezighoudt met het (Nederlandse) anarchisme. Anarchisten hebben het gemakkelijk op het front van de overwinnaarsgeschiedenis. Zij, wij hebben nergens ooit gewonnen en zijn dus moreel altijd de winnaars – of het nu om de spoorwegstakingen van 1903 in Nederland gaat of om de Spaanse Burgeroorlog. Officiële anarchistische geschiedschrijving, je moet er toch niet aan denken.
En liefdevol nemen wij de geschiedschrijving van de sociaal-democratie ter hand, die zij meeneemt naar de vuilnisbelt van de geschiedenis waar zij uit volkomen vrije wil op plaatsneemt.
Tot zover de driedelige inleiding op de hervatting van de serie.
HOHOHO! De romeinen hebben ons Noorderlingen niet in de pan gehakt hoor, we hebben zelfs nog delen bevrijd voor jullie. Ik denk dat Friesen, Saksen, Jyten en Anglen wel eens een bedankje van jullie mogen hebben. Zeker die laatste drie protovikingen hebben zelfs nog huis gehouden in Groot Britanië om daar die romeinen te bestrijden. Dat er later een lulhannes kwam die mensen de kop af ging hakken als ze niet geloven en wiens monikken vriendjes werden met hoge leiders van de Saksen en Frysen om hun ook om te krijgen… dat was sneaky. Maar echt in gevecht konden we ze hebben :). En waar de ProtoFriesen nog monniken bij Dokkum vermoordden, waren de ProtoGroningers nog lief, die rolden een soort van dobbelsteen en zeiden dat hij geluk had, de goden hadden besloten dat hij mocht leven als hij maar maakte dat hij wegkwam :P.
Dus graag een bedankje voor ons, want net als kinderen en klein kinderen van Canadezen en Polen hebben we toch echt ons best gedaan om die Italianen buiten de deur te houden :). Volgende keer dat je een Groninger, Fries, Drent, Noord Duitser of Deen ziet, geef hem even een handje en zeg dan even “Bedankt voor al jullie hulp, en sorry van al dat geloof wat jullie opgedrongen wordt..” ;).:D