Vandaag is het 6 januari, drie jaar na die dag dat ik met almaar stijgende verbijstering naar mijn beeldscherm bleef kijken, waarop zich de gewelddadige overval op het Kapitool te Washington afspeelde.
President Biden hield een toespraak waarin hij terugkeek naar die dag, en de betekenis ervan voor de huidige politieke toestand van de Verenigde Staten in de aanloop naar de presidentsverkiezingen eind dit jaar (en overigens, waar komen toch die bizarre berichten vandaan als zou hij seniel aan het worden zijn? De man komt volkomen coherent over, in tegenstelling tot de steeds waanzinniger tierende Trump op zijn rally’s).
Ik denk, en velen met mij, dat hij gelijk heeft als hij zegt dat deze verkiezingen (wederom) om het behoud van de – zij het nogal gemankeerde – democratie voor de Verenigde Staten gaan. Zijn volgende bewering lijkt echter slechts een theoretische te zijn:
We still believe that no one, not even the president, is above the law.
Vraag anders Attorney General Merrick Garland nog eens of hij dat ook echt vindt, want ik vermoed dat als er geen 6 januaricommissie was geweest Garland nu nog steeds op zijn handen zou zitten. Pas na twee jaar stelde hij eindelijk, maar godzijdank, Jack Smith als Special Counsel aan, die er een aanzienlijk hoger werktempo op na houdt.
Nou ja, hij zìt er eigenlijk nog steeds op, want wáárom gebeurt er niets met de grove schendingen van de emolumentenclausule waar Trump zich schuldig aan heeft gemaakt, iets dat al lang bekend was maar nu nog eens samengevat is in een onderzoek door Jamie Raskin van de House Oversight Committee. En waarom is er nooit onderzocht waarom het bedrijf van Trumps schoonzoon, en de facto lid van Trumps regering, Jared Kushner na afloop van Trumps ambtstermijn twee miljard dollar overgemaakt kreeg uit Saoedi-Arabië? Dat kan blijkbaar allemaal zomaar volgens Merrick Garland omdat hij anders niet neutraal genoeg overkomt. Het is makkelijk om the facts and the law, where ever they may lead te volgen, zoals we hem herhaaldelijk hebben horen reutelen, als je je best doet om vooral geen feiten te vinden.
Er was veel lof van Biden voor de oprichters van de Verenigde Staten. Het is waar dat dat land het eerste substantiële land was met een regering die officieel op democratische principes gestoeld was. Maar deze karakterisering door Biden is wel erg rooskleurig:
We hold these truths to be self-evident that all men and women are created equal.
It’s an idea, declared in the Declaration, created in a way that we’ve viewed everybody as equal and should be treated equal throughout their lives.
We’ve never fully lived up to that. We have a long way to go, but we’ve never walked away from the idea.
Ik zou nog eens navragen hoe de oorspronkelijke bewoners van Amerika en de Amerikanen van Afrikaanse afkomst over die laatste bewering denken, Joe, dat klinkt wel erg eufemistisch. Van begin af aan werden die immers bepaald niet als gelijken beoordeeld. En vrouwen hadden er meestentijds ook nog geen stemrecht (ok, dat was gedurende de 19e eeuw ook nergens in Europa het geval, voor zover ik weet).
Natuurlijk werd er ook weer aan de Verenigde Staten gerefereerd als the greatest country in the world. Ik weet nooit waar men dat idee vandaan haalt, en lang niet alle Amerikanen zijn het er nog mee eens. Van de volledig geïndustrialiseerde landen is het immers die met de grootste verschillen in rijkdom en inkomen, en de democratie werkt er maar zeer matig. Er is wellicht sprake van een remmende voorsprong geweest, waardoor diverse landen in Europa later aanzienlijk stabielere en eerlijkere regeringsvormen in het leven hebben geroepen.
Immers, de vertegenwoordiging in het Huis maar zeker die in de Senaat is volledig disproportioneel, waar bijvoorbeeld de twee Dakota’s samen vier senatoren hebben die slechts anderhalf miljoen Amerikanen vertegenwoordigen, terwijl Californië met 40 miljoen inwoners en de vijfde economie ter wereld er maar twee heeft. Die Senaat werd in het leven geroepen toen de Verenigde Staten nog slechts uit de Oostelijke kuststrook en wat aangrenzende gebieden bestond, en de staten althans nog enigszins van vergelijkbare omvang waren (alhoewel men ook toen al de kleinere staten oververtegenwoordiging gaf om ze over te halen zich bij de Verenigde Staten te voegen).
Verder lijkt het Amerikaanse staatsbestel deels te berusten op het idee dat allerlei hoogwaardigheidsbekleders een soort heilige supermensen zouden zijn. Dat begint al bij de president die veel teveel macht heeft, maar geldt bijvoorbeeld ook voor de leden van het Supreme Court, die vreemd genoeg aan geen enkele tucht onderworpen zijn, in tegenstelling tot lagere rechters. Zij moeten zelf maar zo’n beetje beslissen of ze zich netjes gedragen. Ja, ook voor hen is er, net als bij de president, de mogelijkheid van een impeachment procedure, maar die vereist tweederde meerderheden in beide huizen van het Congres. Dus blijft een Clarence Thomas gewoon zitten waar hij zit ondanks grote financiële gunsten die hem zijn verleend, en stemt mee over zaken waar zijn vrouw bij betrokken is geweest rond 6 januari.
Het gevolg is dat het in de gepolariseerde samenleving die de Verenigde Staten nu is volledig onmogelijk is geworden dergelijk enorm machtige personen aan te pakken terwijl ze in functie zijn, want die tweederde meerderheid komt er nooit.
Ook bestaan er allerlei rare procedures in het Congres die het kwaadwillende vertegenwoordigers – en vrijwel alle Republikeinen zijn momenteel kwaadwillend – mogelijk maakt de voortgang van allerlei zaken te saboteren.
Ten eerste is daar natuurlijk dat gekmakende schuldenplafond dat door Republikeinen al vele jaren lang steevast wordt gebruikt om Democraten mee te chanteren. Gewoon de hele samenleving financieel gijzelen om je zin op ondemocratische wijze door te drukken (want als het niet op tijd verhoogd wordt komen grote delen van de overheid tot stilstand). Die uitgaven zijn eerder al goedgekeurd door het Congres, maar vervolgens gaan de Republikeinen er dan bij de noodzakelijke verhoging van het schuldenplafond vóór liggen.
Dan is er de filibuster (vreemd genoeg een verbastering van het Nederlandse woord vrijbuiter), een manier om het stemmen over een wet te blokkeren die het noodzakelijk maakt een meerderheid van 60 van de 100 senatoren in plaats van 51 te hebben om een wet door te kunnen voeren.
Dan was er laatst afgevaardigde Tommy Tuberville (R), die blijkbaar in zijn eentje een veto kon leggen op het in één keer kunnen benoemen van officieren in de krijgsmacht. Dat moest dan één voor één gebeuren voor honderden benoemingen. Dit deed hij omdat hij het er niet mee eens was dat de krijgsmacht het laten plegen van abortussen faciliteerde. Dat heeft maanden geduurd.
Er was natuurlijk Mitch McConnell die tijdens de regering Obama het eenvoudigweg vertikte een benoemingsprocedure voor een nieuwe rechter voor het Supreme Court te houden in de Senaat omdat het laatste jaar van die regering daar te kort dag voor zou zijn. Om gedurende het regime Trump vervolgens wèl Amy Coney-Barrett slechts enkele wéken voor de verkiezingen te benoemen. En Biden moet natuurlijk weer de brave Democraat blijven, in plaats van die twee gestolen zetels terug te nemen door het Supreme Court er met twee uit te breiden.
De Republikeinen zijn al jaren geleden een dermate nihilistische machtsmachine geworden dat ze niet eens meer proberen zelf zaken goed te regelen, maar er grotendeels op gericht zijn wat een Democratische regering ook probeert te saboteren, met als enige doel hun president te beschadigen.
Joe Biden heeft gelijk dat uit alle macht geprobeerd moet worden te voorkomen dat Trump weer aan de macht komt. Juridisch ligt Trump in elk geval zwaar onder vuur.
Jack Smith heeft hem aangeklaagd voor 6 januari (maar níet voor het instigeren van een opstand), Fani Willis in Georgia voor zijn pogingen de verkiezingen te vervalsen, Jack Smith wederom vanwege de verduistering van topgeheime documenten te Mar-a-Lago (maar die zaak kwam ongelukkigerwijze onder de volledig gecorrumpeerde rechter Aileen Cannon te vallen, die alles in het werk stelt die zaak zoveel mogelijk te vertragen).
In New York heeft Letitia James een claim van 370 miljoen dollar gelegd bij de Trump Organization. Hoe rijk Trump precies is, is niet bekend. Sommigen houden het op slechts 1 miljard, in welk geval die claim vernietigend zou zijn indien gehandhaafd. Zeker als de Trump Organization dan ook nog eens beëindigd zou moeten worden in de staat New York. Dan spelen er ook nog de kleinere zaken met betrekking tot het aan Stormy Daniels betaalde zwijggeld en de schadeclaim wegens smaad van E. Jean Carroll.
De enige kans die Trump heeft om althans een deel van die zaken te ontlopen is herkozen te worden, en in elk geval tientallen miljoenen Amerikanen zullen hem graag steunen bij de oprichting van de Fascistische Staten van Amerika.
Wat dat betreft, gisteren heeft het Supreme Court toegezegd zich te zullen gaan buigen over de vraag of Donald Trump door Colorado van de kieslijsten geweerd mag worden. Die uitspraak zal dan op nationaal niveau gelden. Veel verwacht ik daar niet van gezien de 6 ultra-conservatieve rechters in dat hof. Ik vermoed dat ze het zullen afwijzen ofwel de beslissing zo lang zullen uitstellen dat het geen effect op de verkiezingen kan hebben.
Een laatste citaat van Joe Biden:
I can’t tell you how many, how many world leaders, and I know all of them, virtually all of them, grab my arm in private and say, “He can’t win. Tell me. No, my country will be at risk.”
Ja, het gaat ons ook aan, want wat gaat er gebeuren met de – nu al onder vuur liggende – steun aan Oekraïne als Trump wint? Wie houdt Rusland dan nog tegen? Europa moet zijn krijgsmachten snel op orde en sterkte krijgen, we kunnen niet meer op de Verenigde Staten vertrouwen onder alle omstandigheden.
Maar laten we de hoop nog niet opgeven. Peilingen in een instabiel systeem als dat van de Verenigde Staten zijn notoir onbetrouwbaar en moeilijk te duiden. Bovendien vinden ze vaak plaats via vaste telefoonlijnen, en de bezitters daarvan zijn immers voor een disproportioneel deel ouwe, rechtse zeuren die niet met een mobiele telefoon om kunnen gaan.
Bron citaten: Associated Press
(Foto: Vlag in veld te Holly, Michigan – door Laurent Bruning)
