Eén meisje gaat naar Harvard, twee jongens naar andere universiteiten in de VS, zoals New York State U in de plaats Auburn, NY. Een jongen en een meisje doen medicijnen, een meisje tandarts. Eén meisje wil kinderrechter als beroep, een heel enkele ondernemer… De ruim 70 j/m’s van het eindexamen gym-vwo lijken het goed geslaagd. Allemaal blije ouders. En dat in Laren, Noord-Holland.
De onderwerpen van hun scripties lijken verbazend sociaal en progressief voor ’t Gooi. Rechtvaardigheid en gelijke kansen, de oorlog in Oe, toeslagen. Eentje heeft er zelfs al een boek uitgegeven gekregen. Een wát? Dát had ik nog nooit gehoord op een middelbare school. Bij mij was dat twintig jaar later…
Nog even de ouders en iets over Berlijn twee dagen daarvoor. Ik ging daar op bezoek bij het Kant-gymnasium. Ik ken Kants werk niet, zijn reputatie als sociaal een beetje. Hij stond er natuurlijk, met een citaat:
“Ein jeder Mensch hat rechtsmässigen Anspruch auf Achtung von seinen Nebenmenschen”.
‘Ein jeder Mensch…” Yes, godver de godver! Jeder! Rutte! Geert! Van Haga! Thierry vooral!!Hier komen! Uit je kop leren!
Naast me bij de diploma’s zat een nette dame, kortig wit haar, ik schat 70, haar man ernaast, keurige witte snor. We babbelden even. Ik begon over de dasloze vaders in de zaal. Ze vertelde dat ze net op Nijenrode was geweest: overal dassen.
Ik natuurlijk weer van de heup dat die allemaal bij de VVD in de Kamer willen – neenee, zei ze – okee dan. Ik nog zeggen dat Van Haga er ook altijd zo ‘keurig’ uitziet, zij weer dat het een echt nette man ís. Ik, meteen: een echte schurk en uitbuiter. Zij gewoon ontkennen, mooi onbewogen, en nog eens: zo fatsoenlijke. Ik dan maar Kant erbij halen – waarop ze zei dat ze het daar niet mee eens was… Maar hoe kan enig weldenkend mens het niet met K…
Nu, een paar dagen later, begin ik Kants zin de mooiste uit het Duits te vinden.
Kant bracht zijn hele leven door in Königsberg, nu Russisch en Kaliningrad. Daar kwam ook vandaan Julius Dettmann, die een paar jaar in Amsterdam ging werken. Daar beval hij de dodelijke deportatie van Anne Frank en familie.
Twee tegenpolen, als u dat nog niet begreep.
Wie zei daar tegenpolen? Het was bij de diplomafeestje van hierboven zomers en warm, zeker. De moeders liepen er prima bij: geen jurk gelijk, opgedoft, haren, make-up, zelfs twee met tatouages. (Slik.)
De geslaagde meisjes ook allemaal mooi, vrijwel alle jongens in pak, de helft zelfs daspak. De rectrix en de leraren-ressen: prima. En wie ben ik dan om ouders, pardon vaders te beknorren? Spijkerbroeken en espadrilles-zonder-sokken, t-shirts – nou en? En maar één pasdak? So what?
Jaja: nou heb ik je: rechters lopen in toga’s. Priesters en domi’s ook, hoogleraren soms. Veel vrouwen trouwen in het lange wit – geen enkel blijk van spijt. Agenten, militairen in uniform, zelfs plantsoenslaven en onze vuilnishelden. Do I make myself clear?
“Ein jeder Mensch hat rechtsmässigen Anspruch auf Achtung von seinen Nebenmenschen”. Kant droeg géén espadrilles op zijn universiteit.
Ziezo, die zit. Ik ga dat verder lekker niet uitleggen.
– Uitgelichte afbeelding: Door unbekannt, möglicherweise Elisabeth von Stägemann (Schule von Anton Graff) – /History/Carnegie/kant/portrait.html, Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=897016