Afgelopen dinsdag werden in verschillende plaatsen in de VS de eerste tussentijdse verkiezingen sinds de inauguratie van Joe Biden gehouden. Een belangrijke voorbode voor de Midterms van volgend jaar waar de republikeinen de meerderheid in de Amerikaanse senaat en het Huis van Afgevaardigden kunnen heroveren. De belangrijkste verkiezing was die voor gouverneur van de staat Virginia en deze werd verrassend gewonnen door de republikein Glenn Youngkin.
Virginia is van oudsher een conservatieve staat, het was deel van de confederatie tijdens de Amerikaanse burgeroorlog, maar is de laatste jaren steeds progressiever geworden en heeft al sinds 2014 een democratische gouverneur. Joe Biden won vorig jaar de presidentsverkiezingen met meer dan 10% in Virginia. Nu won Youngkin met meer dan 2.5% van zijn democratische uitdager de oud-gouverneur Terry McAuliffe. Dit is een grote klap voor Joe Biden, die actief campagne voerde voor McAuliffe en de democratische partij.
Youngkin, een CEO van private equity firm Carlyle groep die ook in Nederland actief is, voerde zijn campagne over onvrede over het covid-19 beleid van de democraten, de economie en over critical race theory (CRT). Volgens hem werd dit op publieke scholen in Virginia onderwezen, wat grote onzin is, want CRT wordt niet eens onderwezen op basisscholen, hooguit wordt docenten uitgelegd wat wit privilege en witte suprematie is. Racisme was dus eigenlijke de grote drijfveer voor de kiezers van Youngkin, de angst dat kinderen zouden leren over de rassenongelijkheid in de Verenigde Staten of de geschiedenis van slavernij in Virginia. Veel kiezers weten niet eens wat Critical Race Theory echt is, blijkt uit deze video.
De democraten daarentegen voerden een halfslachtige campagne voor de Clinton adept McAuliffe, waarbij Youngkin als een aanhanger van Trump werd aangevoerd. Youngkin is echter geen deel van de MAGA kant van de republikeinse partij en probeerde zoveel mogelijk afstand van Trump te houden. Een tactiek die schijnt te hebben gewerkt, want veel gematigde witte kiezers, vooral vrouwen die vorig jaar nog voor Biden kozen, stemden nu voor Youngkin.
Voor de republikeinen met de Midterms in aantocht is het interessant dat een gematigde republikein wint. De thema’s waarmee zijn echter nog erg Trumpiaans en identiteitspolitiek zal ook in 2022 weer hoog op de agenda staan. Voor Biden een waarschuwing om zijn steunpakket en klimaatplannen, die worden geblokkeerd door gematigde democraten als Joe Manchin er doorheen te krijgen, want er is een hele grote kans dat hij volgend jaar een vleugellamme president is. Nu is zijn enige kans om veranderingen te bewerkstelligen. Hij zal zijn herverkiezing niet winnen van republikeinen met identiteitspolitiek. Biden zal ook geen bruggen moeten bouwen naar republikeinen om de culturele kloof te dichten, hij zal echte bruggen moeten bouwen en zijn ambitieuze infrastructuurplan moeten afmaken om echt een impact te maken op de levens van vele miljoenen Amerikanen.
Ook in andere staten werden verkiezingen gehouden. In New Jersey won de democraat Murphy nipt van zijn republikeinse uitdager. In New York werd de Zwarte oud-politieman en gematigde democraat Eric Adams burgemeester van New York. Interessant waren ook de radicaal linkse politici die verloren na veel weerstand van de gevestigde orde. In Buffalo had voor het eerst een lid van democratische socialisten (DSA) burgemeester van een grote stad kunnen worden. India Walton, een verpleegster en activist, verloor echter van de zittende burgemeester Brown, die de voorverkiezingen had verloren, maar via write-ins*) toch de meeste stemmen lijkt te hebben. In het liberale Seattle werd de politie abolitionist Nicole Thomas-Kennedy verslagen door de Trump advocaat Ann Davison voor de rol als openbaar aanklager. In Minneapolis, de stad van George Floyd, werd een stemming om het politiedepartement, de MPD op te heffen en te vervangen door een publiek veiligheidsdepartement met 56% weggestemd.
Wat bij al deze verkiezingen opviel is dat politievakbonden, lokale zakenmensen en liberale pers alles deden om een doembeeld te schilderen als radicaal links aan de macht zou komen. Vele miljoenen via dark money groepen werden gepompt in reclame die vooral hamerden op uit de hand gelopen criminaliteit en dakloosheid en radicale standpunten van de linkse politici benadrukten, terwijl de oplossingen die geboden waren veel subtieler en pragmatischer waren. Ook veel liberale politici die vorig jaar nog overdreven voor Black Lives Matter waren, kozen nu voor de conservatieve kant om echt structurele veranderingen tegen te gaan. Opvallend was bijvoorbeeld het aantal democratische politici in de staat Washington die hun steun uitspraken voor de republikeinse Trump advocaat Davison. In tegenstelling tot in Nederland geven kranten in de VS een endorsement of stemadvies. En alle belangrijke liberale kranten gaven hun stemadvies aan de conservatieve opties. Hieruit kun je concluderen dat als het er echt op aankomt het kapitaal en gematigde democraten altijd alles zullen doen om de huidige “racistische” status quo te behouden.
*write-in is een kandidaat die niet op het stembiljet staat, maar waarop je toch kunt stemmen door de naam op het stembiljet te schrijven. Bij veel verkiezingen in de VS is dit mogelijk en kan iemand toch verkiezingen winnen.
- Uitgelichte afbeelding: By Kate Magee Joyce for Glenn Youngkin from Virginia, United States – Headshot_GlennYoungkin, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=101321199
