Onderstaand stuk verscheen eerder op de website van voormalig Krapuul redacteur Bart Voorzanger;
In de Trouw van 17 februari 2011 reageert Elma Drayer haar islamofobie weer eens lekker af. Deze keer gaat het over de ouders van het Islamitisch college Amsterdam (ICA) die, nu hun school ondanks forse onderwijsbeteringen, toch nog gesloten wordt, de resterende leerlingen graag thuisonderwijs zouden geven. Ik moet die stukjes niet lezen, ik weet het, maar ’t is als met een gebroken kies: m’n aandacht gaat er telkens weer heen. En ach, ’t is altijd weer leerzaam voor wie in demagogie geïnteresseerd is. Vandaag lezen we eens van achter naar voren.
Drayer eindigt haar verhaal met een oud-leerlinge die afstand neemt van het ICA en voor wie ‘een nieuwe wereld’ openging toen ze onderwijs ging volgen tussen niet-moslims en tussen leden van de andere sekse. Ik geloof het meteen. Dat soort dingen gebeuren als je eens ergens anders gaat kijken. Voor niet-moslims die eens wat onderwijs hadden gevolgd aan het ICA was ook een andere wereld opengegaan. En leerlingen die achteraf afstand nemen van hun oude school kent élke school. Met Drayers stelling dat wethouder Asscher thuisonderwijs aan gewezen ICA-leerlingen moet tegenhouden, heeft dat niets te maken.
Uiteindelijk zal elke leerling van het ICA zijn of haar weg moeten vinden in een wereld vol anders-gelovigen, anders-denkenden en anders-levenden. Maar moet dat nú? Ze zijn nu, intensief begeleid door een leger aan vrijwilligers, hard bezig een onderwijsachterstand weg te werken, en ze hebben al hun aandacht en energie nodig om zich voor te bereiden op hun eindexamen. Is dat het juiste moment voor een altijd toch al ingrijpende overgang naar een heel andere school? ’t Is de enige vraag niet die Drayer niet stelt.
Uit een radioprogramma over de ondergang van het ICA maakte Drayer op dat die te wijten was aan gebrekkig onderwijs, en dus aan ‘het treurige scenario dat zich altijd ontvouwt zodra salafisten op het pluche belanden’. Dat het ICA veelal slecht bestuurd werd, staat buiten kijf, maar de meeste, en meest invloedrijke, bestuurders waren vooral machtsbelust, incompetent en inhalig – het soort bestuurder dus dat je elders in het onderwijs ook regelmatig tegenkomt. Met salafisme heeft dat niets te maken. Wás de wereld maar zo simpel.
‘Uitgerekend dit gezelschap wil met “collectief thuisonderwijs” beginnen, waar het helemáál zijn goddelijke gang kan gaan?’ zegt mevrouw Drayer dan. Ze zet er een vraagteken achter, wat suggereert dat het om een vraag gaat. Het antwoord op die vraag: Nee, mevrouw Drayer, het zijn de ouders, en niet de bestuurders, die aan thuisonderwijs denken, en dat weet u ook best, maar u laat u liever meeslepen door uw eigen retoriek dan door een werkelijkheid die u zou dwingen tot nuances waarin u geen zin hebt als het om moslims gaat.
Die ouders willen thuisonderwijs dat qua sfeer zo veel mogelijk aansluit bij die van het binnenkort gesloten ICA omdat ze hun kinderen zo kort voor het eind van hun middelbare-schoolcarrière een al te grote verandering willen besparen. Volgens de wet hebben ze daartoe in de gegeven omstandigheden – het ontbreken van een school die aansluit bij hun levensovertuiging – het volste recht. Maar mevrouw Drayer gunt het ze niet en vindt dus dat de wethouder zich van die wet niets moet aantrekken. In Drayers juridische universum gelden wetten alleen als orthodoxe moslims daar geen baat bij hebben.
Drayer begint haar verhaal met enkele alinea’s over een islamitische school in Birmingham waar volgens een BBC-programma haat werd gezaaid. ’t Zou zomaar kunnen. Alleen, waarom begin je daar een verhaal over een ándere school in een ánder land mee? Bij het ICA was van alles mis met het onderwijs, al is dat de afgelopen jaren in snel tempo verbeterd (zie Het is verkiezingstijd, dus gaat het ICA dicht), maar van haat zaaien is ondanks intensief onderzoek, niets gebleken. Het verhaal over die school in Birmingham is voor een zinnig oordeel over het vervolg op de sluiting van het ICA volkomen irrelevant, en Drayer beseft dat. ‘Of aan deze zijde van het Kanaal zulke uitwassen ook bestaan – geen idee’ schrijft ze. Maar ze vertelt het verhaal wel. En dat doet ze opdat wij bij het lezen van het vervolg in ons achterhoofd het beeld van een haatzaaiende school hebben en ons daar zo over opwinden dat het volkomen ontbreken van enig argument in dat vervolg ons koud laat. En voor het geval we dat verhaal even vergeten waren, roept ze het weer op door een ‘bebaarde’ initiatiefnemer voor het thuisonderwijs te laten opdraven. Mannen met baarden! Nou dán weten we het wel …
Een zinnige discussie over de voor- en nadelen van thuisonderwijs aan ICA-leerlingen gaat over de vraag of zulk onderwijs goed genoeg kan zijn. En zo niet, of enige inbreng van buitenaf zulk onderwijs goed genoeg kan máken. Over de vraag ook wat een plotselinge overgang naar een heel andere school met een heel andere cultuur betekent voor de schoolcarrière van deze leerlingen. Levert dat aanpassingsproblemen op? En zo ja, welke gevolgen hebben die dan voor hun schoolprestaties? Gaat zo’n school extra investeren in de onderwijsachterstanden die deze leerlingen eerder opliepen, en levert dat voldoende op, of kun je ze wellicht toch beter helpen door ze bij elkaar te houden? Zijn de scholen waar die leerlingen heen zouden moeten als ze geen thuisonderwijs krijgen voldoende bereid tegemoet te komen aan de specifieke aan hun geloof gerelateerde wensen van deze leerlingen en hun ouders? Of krijgen we straks gedonder over gymlessen, schooluitjes, en wat niet al, dat deze leerlingen nú even goed kunnen missen? Dát soort vragen.
Wat daaruit zou komen, weet ik niet. Daarvoor weet ik te weinig van de thuisonderwijs-plannen, van de mensen die dat onderwijs zouden geven, en van de scholen waar deze leerlingen heen kunnen als dat thuisonderwijs niet doorgaat. Maar één ding weet ik wel: obligaat ge-Drayer over salafisten, baarden en Birminghamse haatzaaierij staat nadenken over deze kwestie alleen maar in de weg. ’t Zal Drayer niet deren. Die heeft een broertje dood aan nadenken, ook dat van anderen.
Trouw-redactrice over thuisonderwijs
22 gedachten over “Trouw-redactrice over thuisonderwijs”
Reacties zijn gesloten.
Probleem in Nederland is, dat niet het recht op onderwijs voorop staat, maar de plicht tot conformeren.
Dat hele gedoe rond het islamitsch onderwijs komt vooral voort uit de kentering in het islamdebat, waarbij alles wat islamitisch is verdacht gemaakt wordt.
In het geval dat sluiting van een school echt het beste is zou een geleidelijke afbouw ook kunnen, door geen nieuwe leerlingen aan te nemen en op zijn minst de leerlingen in de bovenbouw de school af te laten maken.
Zo maar even 175 leerlingen op straat zetten komt op mij onverantwoord over.
Amsterdam zit er nu maar mee.
Thuisonderwijs kan heel goed van goede kwaliteit zijn. Het vraagt echter heel wat van ouders als ze dat allemaal zelf moeten faciliteren. Gezamenlijk optrekken is een goed idee, maar dan heb je toch al weer gauw een schooltje.
Overigens is thuisonderwijs geen begrip in de Nederlandse wet. Het gaat hier om vrijstelling van de plicht om een kind in te schrijven aan een school. Het onderwijs aan kinderen die vrijgesteld zijn valt buiten de verantwoordelijkheid van de overheid.
Het opheffen van deze school heeft uiteindelijk het tegenovergestelde effect van wat wellicht beoogd werd. Je zou kunnen zeggen, dat met het badwater ook het kind is weggegooid. Ik ben benieuwd welke oplossingen Amsterdam gaat vinden. Ik vrees dat in het slechtste geval wordt ingezet op inschakelen van de kinderbescherming.
nog een linkje
http://www.thuisonderwijs.nl/juridisch/thuisonderwijs-en-de-wet/
Ik zit zelf niet te wachten op kinderen die massaal thuis worden geschoold. Dat gebeurd in de VS en dat levert doorgaans wereldvreemde intolerante jong volwassenen op. Als een kind niet voldoende met leeftijdsgenoten optrekt dan kan dit de sociale ontwikkeling blijvend verstoren.
Wat mij betreft is de vraag waarom de ICA het onderwijs niet op afdoende niveau kon krijgen. De schoolleiding heeft jaren de tijd gehad en de overheid heeft laten weten waar de school aan moest werken.
Ik ken geen islamitische scholen van binnen..Voor de hand ligt dat zowel bestuur als overheid missers gemaakt hebben. Op de site van Bart Voorzanger staan verslagen van zijn ervaringen over zijn werk bij een islamitische basisschool. Interessant.
Ik betwijfel of het handjevol thuisonderwijzers in Nederland te vergelijken is met veel Amerikaanse thuisonderwijzers.
Verder ben ik voorstander van meer diversiteit in het onderwijsaanbod en minder bemoeienis van de overheid. Het onderwijs wordt er niet beter op als de overheid zich al te veel bemoeit met inhoud en vormgeving. De overheid wil meer dan ze vermag. Ik denk ook dat de overheidsbemoeienis zoals het nu gaat, ontwikkeling en vernieuwing in de weg staat. Eigenlijk is de opgelegde uniformiteit in het onderwijs een gruwel en het voordeel van onderwijs een mythe. Het is natuurlijk wel belangrijk dat kinderen leren lezen, schrijven en rekenen, maar voor de rest, wat mij betreft: Overheid – back off!
Sofia van der Linde Schreef:
Beetje kort door de bocht Sofia .. Ik ken de situatie in de USA persoonlijk en heb zowel “wereldvreemde intolerante jong volwassenen”gezien als kinderen die wat verantwoordelijkheid , kennis en meelevendheid ver boven de “reguliere”kinderen uitstaken … Vooral de kinderen op highschoolniveau die niet door die sportverheerlijkende schoolcultuur heenhoefde en niet de indoctrinatie die daar voor “geschiedenis ” doorgaat hadden ondergaan waren “betere mensen”dan de Highschool Jocks …
Ik vond de scholieren van die school die dicht moet die ik op tv heb gezien in ieder geval erg goed Nederlands spreken. In ieder geval beter dan die gastjes hier op de landbouw school om de hoek.
Al Bakrastani,
In de VS volgt iedereen standaard vmbo niveau onderwijs. In Nederland hebben we godzijdank schooltypes en geen sportcultus op scholen.
Kinderen kunnen alleen goede sociale vaardigheden leren van optrekken met andere kinderen. Met thuis onderwijs moet je dus als ouder extra er op letten dat je kind geen emotionele achterstand oploopt.
Mijn ouders hebben mij gewoon zelf aanvullend geschiedenis onderwijs gegeven en andere algemene ontwikkeling. Ik vind het alleen wel zo gezond als kinderen andere perspectieven meekrijgen naast de ideologische visie van de eigen ouders.
Thuisgeschoolde kinderen functioneren sociaal prima, Sofia. UIt onderzoek blijkt dat ze beter dan wel gelijk scoren aan schoolgaande kinderen.
Bijvoorbeeld uit dit onderzoek:
Shyers, Larry. 1992. Comparison of Social Adjustment between Home and Traditionally Schooled Students. Ph.D. dissertation, University of Florida.
Eerst verdiepen in het onderwerp voor je een mening vormt op basis van intuitie.
@ Sofia van der Linde:
Sofia, in de VS krijgt nog geen 3% van de kinderen thuisonderwijs. Dat is nou niet echt massaal te noemen. Je hebt gelijk dat we als thuisonderwijzers misschien wat bewuster moeten omgaan met sociale contacten. Dat doen we. En dat gaat goed. Mijn kinderen hebben net zo veel vriendjes als schoolgaande leeftijdsgenootjes. Enige verschil is dat er in de vriendenkring meer dan gemiddelde variatie in leeftijd, sociale achtergrond en levensovertuiging is. Dat zie ik als een pluspunt.
Sofia van der Linde Schreef:
Iedereen wordt mede door zijn eigen omgeving geschoold, daarom is de sociale omgang op school een belangrijk aanvulling. Mee eens.
Nadine,
Ik weet van gevallen waarin kinderen zonder vriendjes en andere leeftijdsgenoten opgroeiden.Dan eindig je zwaar beschadigd. Als ouders ervoor zorgen dat hun kinderen voldoende sociale contacten hebben met leeftijdsgenoten dan gebeurd dat niet. Ik ken ook iemand die pas in de puberteit naar een normale school is gegaan en die waarschijnlijke mede om die reden gelukkiger is dan gemiddeld. Die persoon had voldoende contact met andere kinderen en heeft zich op een geheel eigen manier kunnen ontwikkelen.
Het is dus niet een kwestie dat thuisscholen per definitie beschadigd maar dat je als ouder wel extra op moet letten bovenop het thuisscholen. Ik heb niet gezegd dat het kinderen per definitie beschadigd. Ik zie wel een aantal valkuilen. Daarom ben ik er in Nederland niet voor.
Ik ben ook niet voor confessioneel onderwijs omdat ik vind dat kinderen met mensen uit allerlei groepen in aanraking moeten komen. Ik heb gezien hoe zwaar verknipt jongeren op heel Christelijke scholen zich ontwikkelen omdat ze alleen maar met mensen uit het eigen kringetje omgaan. Buitenstaanders begrijpen ze niet en zien zij als de vijand. In het ergste geval ontwikkeld een thuis geschoold kind van streng religieuze ouders zich als een nog contactgestoordere versie van zo’n soort persoon. Daar wordt ik niet vrolijk van.
Hi Sofia .. Ik weet niet wat erger is , opgroeien zonder vriendjes , of de jockcultuur die op de meeste USA Highschools heerst te moeten overleven als je nu eens geen goede Football speler , Basketball speler of grootgetiete cheerleader bent … Highschool is trouwens geen vmbo , het ligt er heel erg aan wat voor klassen je hebt gedaan , mijn zoon’s honorclasses werd hier in Nederland met “minstens Havo “gelijkgesteld ..
wat je problemen met “confessioneel onderwijs”betreft , ik ben blij dat ze er ( inclusief het zweeverige “Vrije School onderwijs ) zijn … Ze voorkomen de culturele eenheidsworst …
Zoals ik al eerder zei: in Nederland is geen Jock cultuur dus dat is niet van toepassing.
Culturele eenheidsworst zou je kunnen voorkomen met meer inspraak van ouders en kinderen. Op Vrije scholen worden nog altijd of werden tot voor kort rassentheorieën onderwezen.
Jongeren op bijzondere scholen staan doorgaans stijf van de vooroordelen naar buitenstaanders. Hoe strenger in de leer de school is; hoe erger de radicale eenheidsworst die deze produceert. Als CU en SGP niet langer hun toekomstige stemvee kunnen indoctrineren en kinderen uit die kringen eens met andere mensen en ideeën in aanraking komen dan lijkt mij dat een heel goede zaak.
Confessioneel onderwijs bestaat om te voorkomen dat kinderen de religie van Pa en Ma in twijfel gaan trekken en met mensen uit een andere groep trouwen. Het is een vorm van segregatie en daarom ben ik daar zwaar tegen.
In Nederland geen Jock cultuur .. Nee .. maar wel een ziekelijke “je moet zoals ons zijn cultuur “waar je zeker de juiste soort schoenen moet hebben , anders pas je er niet bij … En op de middelbare scholen een kliek cultuur die niet voor de Amerikaanse onderdoet met al verschil dat deze dan weer minder vanuit de school gestimuleerd word zoals in de USA met de verheerlijking der sportieven wel gebeurt . Ik heb in allebei gewerkt en zag weinig verschil buiten die sportverheerlijking en de macht van de coach
Het openbaar onderwijs biedt geen garantie voor vrijwaring van de bovengenoemde problemen voor sociale en emotionele ontwikkeling.
http://forum.www.trosradar.nl/viewtopic.php?f=85&t=82236
Het conformisme is op bijzondere scholen nog een stuk erger. Kliekjesvorming en gezeur over kleding kom je overal bij kinderen tegen. Dat begint helaas op de kleuterschool al. Ouders en leraren kunnen daar wat tegenwicht tegen bieden maar invloed van andere kinderen is nu eenmaal ten goede en ten kwade.
lieke Schreef:
Het bijzonder onderwijs al helemaal niet. Hoe denk je dat iemand die niet hetero is God zich voelt op een bijzondere school waar je als Untermensch geldt?
Pesten gebeurd overal.
Correctie: Hoe denk je dat iemand die niet hetero is, zich voelt op een bijzondere school waar je als Untermensch geldt? Als je twijfelt aan het bestaan van God? Als je als man of vrouw gewoon niet aan de traditionele rolverhouding kan voldoen? Als je transseksueel bent dan is dat nog honderd keer erger. En geloof mij, dat is op streng Christelijke, Joodse en Islamitische scholen domweg het geval.
Pesten gebeurd overal waar je kinderen bij elkaar zit en je de groep niet reguleert. Dat is geen groter probleem op openbare scholen.
dat is dus het probleem met scholen; wie afwijkt van de norm wordt buitengesloten. op bijzondere scholen en op openbare scholen. Dat heeft minder te maken met de norm, als met het klimaat op de school. Hoe meer stress hoe meer pesten.
Het doet me best pijn de vooroordelen over thuisonderwijs te lezen. Bijvoorbeeld dat thuisonderwijs per definitie afzondering van de maatschappij betekend. Naast de tientallen onderzoeken die het tegendeel aantonen, is mijn eigen ervaring ook anders. Niet alleen mijn eigen kinderen, maar ook andere thuisonderwijs kinderen die ik ontmoet zijn veel beter op de hoogte van wat er speelt buiten hun eigen sociale groep. Ik zie ook niet hoe het bezoeken van een school met allemaal gelijkgezinden en leeftijdsgenoten, je wereldbeeld kan vergroten. Het zal eerder verkleinen.
Lieke,
Dat hoeft geen probleem te zijn met scholen. Als er voldoende toezicht is, er goed wordt opgetreden en er geen haatdragende boodschappen worden uitgedragen dan kun je pesten gewoon bestrijden en voorkomen.
Wat mijn betreft zou een Middelbare school ook uit 90 leerlingen mogen bestaan of zelfs uit 60. Het ICA had van mij niet gesloten hoeven worden vanwege leerlingenaantal van 97. Dat vind ik ruim afdoende. Als leerlingen afdoende werden bijgespijkerd om achterstanden in te halen dan had die school inderdaad open kunnen blijven.
Ik vind overigens het verhaal dat die kinderen niet naar andere scholen kunnen ook flauwekul. Je mag je afwijkend kleden op andere scholen. Zolang je gezicht te herkennen is, mag een hoofddoek gewoon. Gebedsruimtes zijn leuk maar niet verplicht binnen de Islam. Je kan als Moslims overal bidden en je kan gebeden uitstellen als de omstandigheden dit nodig maken.
Ik ben tegen confessioneel onderwijs maar zolang Christenen en Joden hun eigen scholen mogen hebben, mogen andere groepen dit ook. Islamitische scholen moeten niet strenger worden beoordeeld dan andere scholen en wat mij betreft worden de regels voor scholen wat versoepeld.
Hoewel ik niet zo voor thuisonderwijs ben, vind ik wel dat ouders die vrijheid moeten hebben. Dat moet echter niet afhangen van religie zoals nu het geval is. Ouders kunnen het budget aanvragen wat anders naar een school zou gaan voor een leerling.
Als jouw kind per jaar de leerdoelen haalt, dan moet dat gewoon mogen ongeacht wat jij gelooft. Dan breiden we de infrastructuur voor de citotoets uit en nemen we voor elk schooljaar een toets af. Kinderen in het thuisonderwijs schuiven dan een keer per jaar bij een school in de buurt aan bij zo’n toets. Die toets wordt ook nagekeken door een leraar van een andere school die niet weet welk kind thuis onderwijs heeft gehad en wie niet.
Wat mij betreft wordt confessioneel onderwijs afgeschaft maar de vrijheid van onderwijs uitgebreid tot dit systeem en krijgen ouders een leerlingen vanaf 12 jaar meer inspraak mogelijkheden bij scholen.