“Ter overweging: had het afgehangen van de toenmalige captains of industry, dan hadden we nu nog een zevendaagse werkweek en kinderarbeid, want volgens de bedrijfsleiders anno 1900 was kinderarbeid strikt noodzakelijk om hun concurrentiële positie te kunnen behouden.”
Hoogleraar psychotherapie Paul Verhaeghe gaf op 2 november 2013 een lezing over hoe het neoliberalisme ons ziek maakt. Hij vergeleek o.a stressgerelateerde aandoeningen met de stoflong en loodvergiftiging van weleer. Die lezing van ’n jaar geleden is nu nog steeds actueel; de kloof tussen arm en rijk is niet minder geworden, integendeel, de armoede (onder kinderen) is gestegen, ook in één van de welvarendste landen van de wereld: Nederland. Het zal misschien geen afdoende verklaring zijn voor de vele o.a. cardiovasculaire aandoeningen en de enorme toename van depressie en mentale stoornissen.
Om het op mezelf te betrekken (n=1): ik ben opgezadeld met een familiaire cardiovasculaire aandoening, waarvoor ik meerdere malen behandeld ben en waar goed mee te leven viel. Echter door jarenlange druk vanuit mijn werkgever – ik was voor de helft arbeidsongeschikt verklaard – is de spanning zo groot geworden, dat ik me het moment, de dag, het uur, de seconde herinner, dat het in een fractie mis ging, waarop na enige tijd een grote operatie volgde en ik helaas door die operatie een andere, zeer levensbedreigende cardiovasculaire aandoening kreeg.
Ik onderschrijf de gevolgtrekkingen, die hoogleraar Paul Verhaeghe maakt: neoliberalisme maakt ziek. Hier nog een opwarmertje:
“In deze tijden van ‘meten is weten’ steek ik van wal met wat cijfers. Binnen de EU kunnen we een ranglijstje opstellen van de ziektes met de grootste impact op levensduur en kwaliteit. Op nummer een staan de cardiovasculaire aandoeningen, met 22,9 procent, op nummer twee de neuropsychiatrische aandoeningen met 19,5 procent, en pas op nummer drie de kankers, met 11,4 procent (Bertollini, 2012, p.41). In het EU-rapport wordt gewezen op de verbijsterende toename van depressie en ruimer, van mentale stoornissen.
Dit is, op zijn zachtst uitgedrukt, vreemd. Onze levensduur en levenskwaliteit zijn nog nooit zo hoog geweest als vandaag. Bovendien leven wij zonder twijfel in een van de veiligste regio’s ter wereld, hebben we nog nooit in onze geschiedenis zoveel kwaliteitsvol onderwijs en gezondheidszorg gehad voor ongeveer iedereen, en nog nooit waren de openbare voorzieningen zo goed.
Die vaststellingen zijn voor heel wat mensen een reden om een veroordeling uit te spreken over de groep die uit de boot valt. Al die depressievelingen, dat zijn toch zeurderige types die hun verantwoordelijkheid niet kunnen of willen dragen; erger nog, het zijn ronduit profiteurs die ons systeem om zeep aan het helpen zijn. Daarbij volgt dan de vaststelling dat onze gezondheidszorg stilletjes aan onbetaalbaar wordt, dat een drastische besparing meer dan noodzakelijk is, en dat we die het best kunnen realiseren door die profiteurs uit het systeem te gooien.” (dewereldmorgen.be)
Een verontrustend verhaal, dat ons eigenlijk allemaal aan gaat. Maar het besef komt vaak, wanneer het jezelf treft.
