Dit stuk schreef ik [Abu P.] in september 2009 voor Kol Mokum, toen het kwartaalblad van de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam. 11 november 2017 overleed Willy Brill, 91 jaar oud. Haar vertalingen, en haar aandeel aan de herleving van het Jiddisch zal voortleven.
Eén van de dingen die meteen opvallen aan Willy Brill is haar grote bescheidenheid. Ze wil best praten, over vroeger, over haar werk destijds bij de hoorspelkern van de radio, over haar vader, Samuel Brill (cellist en ooit mijn leraar op het Conservatorium), over optreden, over Jiddisch. Maar als ik haar voorzichtig voorhoud dat ze toch een soort eenzame pionier van het Jiddisch in Nederland is geweest als vertaalster, als docent en als uitvoerend kunstenaar – en dat jarenlang – dan zegt ze: ‘Ach.’ En wuift het een beetje weg.
Er is voor deze bescheidenheid geen enkele reden. Er was een tijd, nog niet zo lang geleden dat gedacht werd dat Jiddisch op zijn retour was en dat in Nederland straks niemand meer documenten, grafschriften en andere historisch belangrijke teksten zou kunnen ontcijferen. Willy Brill is in die tijd heel lang een eenzame performer van liederen en teksten geweest, en een van de weinige docenten. Nu is er een leerstoel aan de UvA, bezet door een native speaker, Shlomo Berger (helaas inmiddels ook overleden, AbuP.). Er zijn twee studenten die een proefschrift voorbereiden. Er zijn klezmerbands, performers, er is een Stichting Jiddisj (www.stichtingjiddisj.nl), die nu bijna tien jaar bestaat en een eigen tijdschrift uitgeeft, Grine Mediene. Er is een flink aantal Jiddische boeken in het Nederlands vertaald. Willy Brill heeft bij dit alles, de oprichting van de Stichting Jiddisch, het performen, de vertalingen, een rol in de voorhoede gespeeld en een flink aantal Jiddische boeken in het Nederlands vertaald.
(Lees verder bij de bron van dit artikel)
Via:: Abu Pessoptimist
Pingback: Boekentips week 49 2017 | Krapuul