Onderstaande bijdrage is van Jan Dirk Snel, deelnemer in de Krapuul Creative Commons Pool. Hier vindt u de bronversie.
Gisteren ontstond er – het is de tijdgeest – veel opwinding over de aankondiging van een interview met PvdA-fractieleider Job Cohen op de website van Vrij Nederland. Zonder te wachten op het uitgeschreven interview meenden diverse lieden aan de ankeiler al genoeg te hebben om eens flink los te gaan. Op Twitter was het weer bar en boos. Cohen zou de hedendaagse situatie van moslims in Nederland vergeleken hebben met die van joden in de Tweede Wereldoorlog en er waren zelfs lieden die vroegen waar de “gaskamers” dan waren. Nu ligt de papieren editie van Vrij Nederland in de winkel en kunnen we zien wat Cohen echt gezegd heeft. Wat waren de vragen, wat waren de antwoorden en wat was de volgorde in het gesprek?
Het lijkt mij dat de verwarring vooral ontstaan is door eerste zin in de samenvatting gisteren op de site van Vrij Nederland: “Job Cohen vindt dat moslims in Nederland worden buitengesloten zoals de Joden rond het begin van de Tweede Wereldoorlog.” Nee, dat zegt Cohen domweg niet. Iedereen met gezond verstand kon dat natuurlijk ook raden, maar ja.
Wat zegt Cohen wel? Het makkelijkst zou het zijn om de hele passage – zeg, drie of vier vragen en antwoorden – hier integraal over te tikken, maar Vrij Nederland wil natuurlijk graag nummers verkopen en ik zal het blad hier geen oneerlijke concurrentie aandoen. Het valt ook zo wel uit te leggen.
Op een gegeven moment, tegen het eind van het interview, vragen de interviewers, Thijs Broer en Thijs Niemantsverdriet, aan Cohen waarom hij zich – op zijn leeftijd, terwijl de gezondheid van zijn vrouw steeds slechter wordt – in “zo’n ongewis politiek avontuur” heeft gestort. Cohen antwoordt daarop door te vertellen dat hij zich al heel lang zorgen maakt over de vervreemding in de samenleving. En even later verwijst hij dan naar zijn afkomst. Hij vertelt dan hoe zijn moeder erbij was toen professor R.P. Cleveringa in 1940 zijn beroemde rede hield tegen het ontslag van joodse collega’s. Cohen vertelt dat verhaal hier niet voor het eerst. Hij deed dat al eerder en uitgebreider op 26 november 2002 in zijn Cleveringa-lezing in het Groot-Auditorium van de Universiteit Leiden. Die rede, ‘Vreemden’, staat ook in zijn boek Binden (Amsterdam. Bert Bakker, 2010, pagina 25-56), maar is ook nog te vinden op de site van de Leidse universiteit:
In het Groot Auditorium zat op die gedenkwaardige novemberochtend van 1940 een jonge, joodse studente rechten. De zojuist aangehaalde woorden van Cleveringa vielen “als balsem op haar twijfelende ziel”. Ze had het gevoel “als zweven op dit ogenblik onze gedachten en stemmingen zonder klanken niettemin volkomen nauwkeurig kenbaar over en weer en af en aan tussen ons allen”. En vooral het allesoverheersende gevoel: “Ik hoor erbij!”
“Ik hoor erbij” – een heel eenvoudige zin waarachter een complexe werkelijkheid schuil ging. Daar zat een jonge vrouw die in Nederland was geboren en getogen. Een Nederlandse vrouw die in een liberaaljoods gezin was groot gebracht, waarin de oeroude wetten en gebruiken van het jodendom niet meer in zwang waren. Een joodse, Nederlandse, vrouw die alleen het vooroorlogse Nederland kende. In haar beleving was dat een Nederland waarin een geest heerste van volstrekte verdraagzaamheid op ieder gebied: afkomst, sekse, godsdienst en ras.
Toen werd het mei 1940, was er oorlog en was Nederland bezet door Duitsland. Voor de Nationaal-Socialistische Duitsers golden de joden als “Fremdkörper”, een vreemd lichaam binnen de nationale staat, de aartsvijanden van Duitsland. Opeens was die jonge, Nederlandse vrouw veranderd in een “vreemde”, iemand die er niet bij hoort en als het aan de Duitsers lag er ook nooit meer bij zou horen. De joden zouden, als vreemd element juist vanwege hun joods zijn – zo bleek later – met man en macht uitgeroeid moeten worden. De afloop is bekend. Gelukkig niet voor de jonge vrouw die ik net ten tonele voerde; zij overleefde en was in de gelegenheid haar herinnering aan 26 november 1940 te noteren.
Dat verhaal vertelt Cohen in het interview ook, maar dan veel korter, in een paar zinnen. Hij vertelt hoe door de oorlogservaringen van zijn ouders woorden als “erbij horen, meedoen, een plek hebben waar je veilig bent” voor hem zo belangrijk zijn geworden. Daarop vragen de twee interviewers of dat de kern van zijn overtuiging is. “Dat zou best eens kunnen. Ik denk dat het heel diep in me zit. Die vervreemding in de samenleving zie je nu ook weer. Dat vind ik verkeerd.”
Vervolgens, let op, vragen de twee journalisten: “Gebeurt er nu weer wat in de jaren dertig gebeurde: dat mensen worden buitengesloten?” Daarop antwoordt Cohen bevestigend. En dan volgt de passage die door Vrij Nederland gisteren al is prijsgegeven:
‘Praat met de mensen en je hoort het. Ik heb als burgemeester van Amsterdam ook gezegd: ik wil de boel bij elkaar houden. Sindsdien is het alleen maar urgenter geworden. De PVV zegt gewoon tegen moslims: we willen liever dat jullie weggaan. Maar je kunt dé islam niet de schuld geven van het extremisme. Er zijn zoveel moslims die gewoon huisje-boompje-beestje willen en niks anders. Die mensen worden er nu bang van dat Wilders deel uitmaakt van de macht.
Het is helder. De interviewers hebben het hier nadrukkelijk niet over de oorlog, maar over de jaren dertig. En pas hier valt voor het eerst het woord moslims. Wat Cohen zegt, is een volkomen valide betoog. Hij legt eerst autobiografisch uit waar de kern van zijn overtuiging vandaan komt en dat doet hij nu niet anders dan acht jaar geleden. En Cohen maakt zelf niet eens actief de vergelijking met de jaren dertig, laat staan met de jaren veertig. Alleen via het fenomeen vervreemding legt hij een indirect verband, waarbij het duidelijk is waar de spits ligt: in de ervaringen, niet in de omringende historische context. Het gaat hem om het fenomeen van de uitsluiting van mensen, terwijl hij mensen er juist bij wil halen. Dat is echt alles.
Alle mensen die gisteren grote, voorbarige woorden hadden over Cohen, dienen zich diep te schamen. Er is helemaal niets mis met zijn woorden. Ze zijn de redelijkheid zelve.
Wel heeft Vrij Nederland verwarring gezaaid. De beginzin van de aankondiging – “Job Cohen vindt dat moslims in Nederland worden buitengesloten zoals de Joden rond het begin van de Tweede Wereldoorlog” – zet de toon en die bewering is domweg fout. Cohen heeft helemaal geen vergelijking zoals gesuggereerd door het zoals gemaakt en al helemaal niet tussen de situatie van moslims nu en “Joden rond het begin van de Tweede Wereldoorlog”. Hij vertelde, toen het nog over zijn moeder ging, alleen dat ze “rond het uitbreken van de oorlog” meemaakte “hoe Joden langzamerhand werden buitengesloten”. Niemand zal toch ontkennen dat dat een feitelijk volkomen juiste weergave is?
Rest nog de vraag waar al die opwinding en voorbarigheid van gisteren op gebaseerd is. Omdat mensen geen geduld hebben? Omdat ze veel meer concluderen dan ze op grond van de beschikbare gegevens kunnen? Misschien ook. Maar zou het bij sommigen ook niet met een slecht geweten te maken hebben? Je kunt erover discussiëren hoe behulpzaam historische parallellen zijn. Het nadeel is vaak dat ze gebruikt worden om meer lading aan een hedendaags verschijnsel te geven dan het als zodanig heeft. Maar enkele voorzichtige parallellen dringen zich onvermijdelijk aan iedereen op, zelfs als je daarna nog meer nadruk op de verschillen legt. Zou het niet zo zijn dat het de vele schreeuwers niet gaat om de historische vergelijking, die ten onrechte door Vrij Nederland werd opgeroepen – maar dat ze gewoon niet willen zien wat er nu gebeurt?
Ik stel het vragenderwijs. Ik ben niet zo van de overijlde gevolgtrekkingen.
Ha en waar blijven de argumenten nu? Nergens meer, is het nu te genanceerd om iets mee te doen (of heeft het stuk is teveel letters).
Daarbij, de kop van het andere stuk is mijn verantwoording en zou ik nog steeds zo gemaakt hebben, ook als ik dit stuk of het interview had gelezen. Helaas heb ik de laatste VN nog niet ontvangen door poststaking (waar ik ook achter sta).
Zo dat kunnen die schreeuwlelijken in hun zak stoppen.
@Keira, bij meer dan 150 woorden in een artikel haken ze af.
Heb toevallig vanmiddag de Cleveringa-lezing van Cohen zitten lezen, niets mis mee en nog steeds actueel
Kan zo op Krapuul.
#TLDLK er staat een link in het stuk van Nolly naar de lezing, zou dubbelop zijn denk ik om nog een aparte post aan te wijden. Maar dank voor het opmerken. 😎
Mensen willen het liever niet over de jaren ’30 hebben omdat dan de parallellen pijnlijk duidelijk zijn. Het proces van uitsluiting en mensen rechteloos maken ging in kleine stapjes. Eerst critici het zwijgen opleggen, linke partijen verbieden, daarna alle andere partijen zich laten opheffen, daarna mensen etnisch registreren, vervolgens de “verkeerde” mensen hun burgerrechten stuk voor stuk afnemen en daarna steeds meer beperkingen opleggen aan die “verkeerde” mensen tot ze totaal geïsoleerd en machteloos zijn.
Pas daarna werden mensen massaal gedeporteerd en in kampen gestopt.
Wilders heeft nu al de brutaliteit om te zeggen dat tientallen miljoenen Moslims gedeporteerd moeten worden. Hij heeft nu ook al plannen om aan een oorlog te beginnen tegen Iran.
Ik blijf het vragen aan PVV aanhangers: wat moet Wilders nog meer doen?
Sofia van der Linde Schreef:
Dat zei ik gisteren al in een commentaar, dat de PVV bepaald minder subtiel te werk gaat dan de NSB.
@4
De jooodse anarchist Erich Mühsam is het eerste geregistreerde politiek concentratiekampslachtoffer, juli 1934. Aan het begin dus nog maar.
prachtig stuk echt een classic
Sofia van der Linde Schreef:
Een meer oprechte vraag hoort gericht te zijn aan de Nederlandse politici die met of door Wilders willen blijven regeren: “Wat moet Wilders nog meer doen?”
Het is inconsequent en gemakkelijk om dit vraag bij de stemmers voor antwoord te leggen. Want elke politicus heeft eerst eigen verantwoordelijkheid!
Overigens heeft Job Cohen hier ook gelijk: alle Jodenhaat, alle Moslimhaat, alle Romahaat enz. – begint allemaal bij de algemene vreemdelingenhaat. Oftewel haat voor de “buitenlanders” die moeten sowieso altijd anders behandeld worden dan eigen volk.
Ze horen niet erbij.
Ergo Wilders/PVV wil miljoenen ervan weg hebben.
@#8
Die vraag hoort gesteld te worden aan iedereen die bereid is met Wilders samen te werken of steun te verlenen in welke vorm dan ook.
#6 Critici het zwijgen opleggen kwam het eerst. Ik weet dat de eerste kampen kort na de machtsovername voor politieke gevangenen werden gebouwd. Mijn punt was dat de groot schaliger etnische massamoorden pas jaren later begonnen.
De nieuwe LIJDER is Job Cohen Job Cohen en die is de gangmaker geweest om 30.000 veroordeelde profiteurs ,
om die het land NIET uit te zetten . Dit kost vele MILJARDEN extra . Job Cohen is de hoofd oorzaak van de puinhoop ….Amsterdam Job Cohen is voor de multi Culti onzin en die onzin kost ons jaarlijks meer dan 7 MILJARD !
😳
#11 Wat een onzin verkondig je daar! 🙁 Heb je ook bewijzen? Dan graag hier laten zien.
#11 Zo lang jij dat betaalt vind ik dat best.
Mijn probleem met Cohen is dat hij een competente bestuurder is, maar niet meer. Hij houdt dingen bij elkaar en hij houdt de toko draaiende. Hij is een manager par excellence. Hij is geschikt als minister of premier maar hij brengt de PvdA ideologisch niet verder.
De PvdA moet om te overleven de ideologische veren laten terug groeien die Kok heeft geplukt. Als deze partij niet opnieuw de partij wordt die zorgt dat iedereen het beter krijgt niet en alleen de bovenlaag, wat is het nut van haar bestaan dan?
Alleen maar minder keihard zijn dan de VVD is niet genoeg.
@14
Toch weet ik binnen die club geen beter kopstuk te bedenken dan een patricisch bestuurder als Cohen om de PvdA weer op sociaal-demcoratische koers te krijgen.Wie anders?
Deze recente uitspraken geven mij echter wel hoop dat Cohen mogelijk bereid is om de PvdA weer idealistisch te laten worden, maar hij zal daar wel hulp voor moeten aantrekken. Cohen komt betrouwbaar op mensen over maar om meer kiezers te trekken moet een partij zowel programmapunten en mensen hebben die enthousiasme en passie te weeg brengen.
De Sloop Job Campagne (van Joshua Livestro en Chris Rutenfrans) is weer in volle gang op de opinie-pagina van de Volkschkrant.
Vandaag eerst Marbe, toen Manfred Gerstenfeld en nu weer Shanty Ruby. Iemand enig idee wie Shanty Ruby is???
Kijk, van Gerstenfeld weet ik dat ie Job Cohen ” een man zonder ruggegraat ” noemde ” die alleen met Moslims thee drinkt ” , dat de ” PvdA, Groen Links, D’66 en de SP anti-israelische oorloghitsers (hate-mongers) ” zijn en dat Israel, buiten Hurt en Verhagen, nu nog een ” vriend ” in het kabinet hebben nl. Uri Rosenthal.
Wat Job echt heeft gezegd?? Laat ik het zo zeggen wij kennen Job al een tijdje!!! b.v als burgemeester van Amsterdam en daarna als debater, nee Job hoeft niets meer te zeggen, we kennen hem langer dan vandaag, wie volgt hem op?
Alweer een nutteloze opmerking Bea, wederom over alles behalve het onderwerp. 😥
Wat mag ik dan wel zeggen?
#21 ja als je je dat nu pas gaat afvragen, dan is er geen redding meer. Lever een zinnige bijdrage en zit niet zo te trollen.
Reageer gewoon op het onderwerp. In dit geval is het onderwerp bijvoorbeeld niet “wat vindt beatrix van job cohen”. Je reacties zijn niet inhoudelijk, en vaak ook ad hominem. Nu ook weer. En ik heb die REGELS niet gemaakt om jou te pesten. Het lijkt er meer op dat jij je er constant niet aan houdt om ons te pesten.
Jvdheuvel: Ieder vogeltje zingt zoals zij gebekt is!
Ja en hier zingen vogeltjes maar op 2 manieren:
1 volgens DE REGELS
2 in het spamfilter
@jvdheuvel begrijp toch mijn gevoel van humor!
Ik heb helemaal niks tegen humor maar jij reageert echt alleen maar niet inhoudelijk en wel ad hominem. Aan de REGELS houden.
#27 nou je hebt wel geduld hoor! 🙁
@#29
Eigen ervaringen gebruiken is een gok. Soms werkt het heel goed andere keren weer niet. Als je het doet, dan zullen mensen vinden dat ze het recht hebben om je persoonlijk aan te vallen.
Het zal sommige mensen wel aan het denken zetten dat uitgerekend de zoon van een Holocaust overlevende het voor Moslims opneemt. Als iemand met dat soort ervaringen parallellen ziet dan is dat niet zo maar.
Mijn haren gingen ook overeind toen Wilders over het afpakken van staatsburgerschap begon. Mijn halve familie is geïnterneerd door het Japanse leger. Het begon allemaal met iedereen met te veel Europese voorouders registreren en tot vreemdeling verklaren…
@#33
Geen probleem, Tibaert. Dank u.
——————
Iedereen vergeet even dat dit theedrinken van Cohen behoorlijk wat geld heeft bespaard. Hij ging bijvoorbeeld langs bij de familie van die jongen die was doodgereden na die tasjesroof. Daarna kwam er geen stille toch voor die jongen. Als Cohen dat niet had gedaan dan hadden we rellen, vernielingen en politieoptreden nodig gehad. En ik maar denken dat rechts voor goedkope oplossingen was. Bespaard een linkse bestuurder ons bakken met geld en dan is het weer niet goed.
——————
Tussen al het gescheld op Cohen zie ik nog altijd geen argumenten die bewijzen dat Cohen ongelijk heeft. Bovendien werd Cohen expliciet gevraagd door die Journalist om zijn mening te geven. Hij kwam er niet uit zichzelf mee.
@Sofia #34: Dus na een misdrijf moet je hen omarmen en zoete broodjes bakken om verdere rellen te voorkomen, geen straffen want anders krijg je nog meer escalatie van hen, dus gewoon omarmen en zoete broodjes bakken, gepaard gaande met huichelen door te zeggen dat het toch lieve jongens zijn!
Tante Bea, bent u nu zo dom of zit u echt gewoon te trollen? U vindt het dus normaal dat iemand die een tas rooft maar gewoon ter dood veroordeelt moet worden? Dat is normaal? en dan hoeft niemand enige consideratie met de familie van die jongen te hebben. Dat zijn zelf ook natuurlijk ook allemaal criminelen die de dood verdienen. U bent om te 😥
Job Cohen heeft dat als mens en als burgervader heel goed opgepakt. Ik heb bewondering voor de man. Dat hij nu besmeurd wordt omdat hij als een menselijk mens heeft gehandeld, dat vind ik een eremedaille. De rechtse hufters van tegenwoordig snappen dat niet omdat ze ook maar enige compassie missen.
@#34
Die jongen was dood. Er was niks te omarmen.
Cohen heeft duidelijk gemaakt dat een stille tocht niet acceptabel was gezien de geschiedenis van de omgekomen jongeman. We weten niet wat er achter gesloten deuren tegen de ouders en familie is gezegd. Er is overigens niks mis met wat mededogen tonen voor ouders die hun kind hebben verloren. Mensen zijn altijd meer dan de ergste dingen die ze uitvreten.
Ook Smalhout heeft in voormalig verzetsblad De Telegraaf http://bit.ly/i942O7 niet gelezen wat Job echt gezegd heeft.
Laat het aan Bob Smalhout over om opkomen voor anderen een Gotspe te noemen.
De eeuwige houdt het Joodse volk in de Torah voor dat ze fatsoenlijk met vreemdelingen moeten omgaan omdat zij weten hoe het is om vervolgd te worden. Ze waren immers slaven in Egypte.
Bob Smalhout noemt het een Gotspe dat Cohen anderen vervolging wil besparen. Bob Smalhout moet zich schamen.
Ja, Jodenhaat is een probleem onder bepaalde laagopgeleide Moslim jongeren. Dat is het onder bepaalde laagopgeleide niet-Moslimjongeren ook. Haat hoor je niet met haat te beantwoorden. Als Joden haten verkeerd is dan is Moslims haten net zo goed verkeerd.
Andreas Schreef:
eh , waar verzette de Telegraaf zich tegen ?? de Amerikaans/Canadeese bezetting van Zuid Nederland in de winter van 1944 ???
#40 Bijvoorbeeld, uit het artikel ‘Ter Overdenking’ uit De Telegraaf van 17 mei 1942:
“Ieder die niet geheel van politiek inzicht verstoken is, weet, dat de joden Duitschlands vijanden zijn en dat de achtergrond van den oorlog een laatste afrekening van het door Duitschland geleide Europa met het jodendom is. Duitschland heeft uit een instinctmatige behoefte naar reinheid van levenshouding van het eigen volk den joden het veelal op slinksche wegen verkregen burgerrecht weer ontnomen en hen teruggebracht tot het uitgangspunt, voordat zij over Europa uitzwierven.’”
@41 mag dat wel gelezen worden van CIDI? 😀
Ach de telegraaf gaat in herhaling. De episode Monne de Miranda, die zijn ze vergeten. Of beter gezegd, daar willen ze niet aan herinnerd worden. En de veelgeprezen Bob Smalhout, het is vrij ironisch maar zelfs Theo van Gogh vond hem treurig. Allen vraag ik me af wat professor Smalhout daar nu van vindt?
Jongens, meisjes, deze discussie is GOED! Durf te “godwinnen”! Zo’n “tante Beatrix” krijgt bij ons geen poot aan de grond. Niet eens nodig om hem/haar te bannen.
De tekenen zijn toch overduidelijk. Groepen mensen worden apart gezet. Hun gelijke rechtspositie wordt aangetast.
Vernedering en verdachtmaking blijven al te vaak onweersproken.
Vernedering: de kopvoddentaks, het voorstel van Wilders om marokkanen het Tilburgse stadion te laten reinigen met tandenborstels.
Vergelijking met de dertiger jaren: de jodenster, de verplichting om de naam “Israël” aan de voornamen toe te voegen.
De grond schoonmaken met tandenborstels: Wenen, na de Anschluss. 1938. Joden onder gejoel gedwongen om de Stephansplatz met tandenborstels schoon te maken.
Voor de tandenborstels: http://delagelanden.huibs.net/2007/05/wilders-tandenborstels.html
en ook: http://delagelanden.huibs.net/2010/03/wilders-oplossingen-straat-schoonmaken.html
respectievelijk uit mei 2007 en maart 2010, de laatste met illustratie.
Het verdacht maken:
Beweren dat er een samenzwering is van hoge geestelijken om Europa te islamiseren. Beweren dat die geestelijken samenzweren met de “linkse elite”. Beweren dat moslims zijn gebonden aan “taqqya”, ontkenning en loochening van doelstellingen.
Vergelijk met de dertiger jaren:
Het heilige geloof in de samenzwering van de “Wijzen van Zion”, een falsificatie van de tsaristische politie. De sociaaldemecratie zou zijn “verjudet”, verjoodst. Linkse politici zijn omgekocht door het joodse kapitaal. De jood liegt en bedriegt, want dat moet hij van de Talmoed.
Job Cohen heeft meer dan gelijk. Het lijkt echt als twee druppels water op elkaar.
En wiens kant kies jij, in 2011?
Die van de moderne Colijns (Maxime: “Gaat U maar rustig slapen”) en De Geers?
Of die van Menno ter Braak, Willem Drees en Jan Romein?
Die van de moderne burgemeester in Oorlogstijd (Mark Rutte: “We moeten wat concessies doen, maar we krijgen een kabinet waarbij Rechts zich de vingers aflikt.”)? Dus de kant van Secretaris-Generaal Goedewaagen, die lidmaatschap van de Cultuurkamer verplicht hielp stellen, op straffe van verlies van ondersteuning, subsidie en recht op publicatie?
Of die van verzetsfinancier Van Hall, de dichter Jan Campert of de Limburgse katholieke verzetsman Sjeng Tans?
Nu kun je nog kiezen.
Doe het!
Ga anders je keuken maar verven.
Liever 1 Job Cohen, dan 100 Dions Graus!
Dank je Tibaert, je zegt wat ik niet over mijn hart kan verkrijgen. Misschien ben ik nog te optimistisch 😈
Waar blijven de PVV-ers die klagen over alle Godwins in het PVV verkiezingsprogramma?
Ik kom nog altijd PVV stemmers tegen die niet willen geloven dat de PVV mensen op basis van hun etniciteit en/of godsdienst hun burgerrechten wil afnemen. Het staat er toch echt zwart-op-wit.