Kort antwoord:
Omdat onze maatschappij erop gericht is om de werkende klasse op haar onderdanige positie te houden.
Iets langer antwoord:
Na de Brexit zien we her en der stemmen opgaan vanuit het linkse – of in ieder geval Remain – kamp: “Waarom stemmen die arbeiders toch altijd voor de afschuwelijke shit die uit de koker van rechts komt?” Vooropgesteld dat dit slechts gedeeltelijk waar is, en arbeiders en andere minder draagkrachtige groepen wel degelijk vaak en veel werk maken van het streven naar een eerlijkere en leukere wereld, waarom is dat eigenlijk zo?
Mijn eerste tip op dit gebied is als volgt: kijk naar Adam Curtis’ The Century of the Self. Deze serie documentaires (Happiness Machines, The Engineering of Consent, There is a Policeman Inside All Our Heads; He Must Be Destroyed en Eight People Sipping Wine in Kettering) focust op de wederwaardigheden omtrent Edward Louis James Bernays’ toepassing van zijn oom Sigmund Freuds theorieën over de invloed van het onderbewustzijn op de massa: hij was – volgens zijn necrologie – ‘de uitvinder van public relations.’
“Deze serie gaat over hoe de machthebbers Freuds theorieën hebben gebruikt om te proberen om de controle over de gevaarlijke menigte in handen te houden in een tijdperk van massa-democratie.”
Eenmaal klaar met deze 4 uur uitstekende documentaire zal het volkomen duidelijk zijn dat het oneerlijk en oneigenlijk is om de massa te veroordelen op haar gebrek aan politiek inzicht: het is er met grof mentaal geweld uit gemept, en consumentisme is bewust gecreëerd om het radicale politieke bewustzijn van de arbeidersbeweging uit de vroege twintigste eeuw plat te slaan.
Daarnaast kunnen we natuurlijk maar beter nooit vergeten dat het in onze soort nooit zo’n heel handig idee geweest is om als betrekkelijk machteloos persoon de machthebbers al te zeer te wantrouwen, zeker als je dat hardop denkt te moeten doen: van Jezus tot Sacco en Vanzetti zijn er voorbeelden te over te noemen waar het niet goed afliep met diegenen die tegen de belangen van de Farizeeërs in probeerden te gaan. Dit gegeven is blijkbaar in onze cultuur gekropen in de afgelopen tientallen eeuwen.
Wat ook een vrij belangrijk punt is, maar dan vooral in de specifieke situatie waar we nu mee worstelen: de media. De media in de gehele wereld zijn – uiteraard, onder neoliberaal kapitalisme – in handen van de mensen met geld en invloed. Een Murdoch of een Berlusconi heeft geen enkel belang bij subversieve journalistiek, en daardoor zien veel mensen het eenvoudigweg nooit: als je 40 uur per week straten legt, is je hoeveelheid energie om te speuren naar kritische media op z’n zachtst gezegd gelimiteerd. Als dan ook nog de grootste kranten (The Sun, The Daily Mail, De Telegraaf, om een greep te doen) bewust leugens verspreiden om je te laten denken dat de wereld op een bepaalde manier beweegt, dat immigratie een ramp is, en kapitalisme onwijs gaaf, dan kan het je – bijna – niet kwalijk genomen worden dat je gelooft wat er gedrukt staat.
Populistische politici, die uiteraard ook uit de ruif van de superrijken vreten verergeren het probleem aanzienlijk door hun leugenachtige visies met groot misbaar en een diepe greep uit de zak met trucjes van Freud te pas en te onpas kenbaar te maken. Zet daartegenover een linkervleugel die elkaar de tent uitvecht over ideologische principes -waar de kiezer dus geen ene fuck van begrijpt, begrijpelijkerwijs- en je ziet waarom we op de plek zijn aangeland waar we nu zitten: een vleugellam Groot-Brittannië en een EU die als er nog een paar van dit soort gefabriceerde crises overheen komen wel eens om zou kunnen lazeren.
Zoals gezegd: onze maatschappij is erop gericht om de werkende klasse op haar onderdanige positie te houden. Daarom is het voor mensen die zich hiervan bewust zijn zaak om de mensen die uit onwetendheid of onmacht hun steun verlenen aan de uitholling van de voorwaarden voor een menswaardig bestaan niet af te vallen.
In plaats daarvan zouden we ons moeten inzetten voor een parallelle informatiestroom, die op vrij basale wijze tegengas geeft tegen de bagger in de kranten en op tv. Ook moet er binnen de linkse beweging veel en veel meer gezocht gaan worden naar een manier om ondanks onze esoterische ideologische verschillen toch een verenigd gezicht te tonen aan ‘het volk.’ Een duidelijke, aantrekkelijke boodschap zal een hoop meer goed doen dan het constante vliegen afvangen van de laatste tijd.
Ik denk nu even terug aan Fort Pannerden, waar wij een uitstekende band opgebouwd hadden met de plaatselijke Lonsdale-jeugd, omdat we ze niet bij voorbaat afschreven, en in plaats van direct aan te vallen met geduld onze kant van het verhaal deden. Ik vlei mezelf soms met de gedachte dat er op dit moment in Doornenburg zeker 1 of 2 nazi’s minder rondlopen, omdat wij de moeite namen om mensen met afstotelijke opvattingen als medemens te behandelen.
Ken je iemand van wie je weet dat hij of zij een risico loopt om zich in te laten pakken door de haatmedia? Geef tegengas!
Ken je iemand van wie je weet dat hij of zij te hard werkt om de moeite te nemen om koren en kaf van elkaar te scheiden waar het informatie betreft? Help ze om feitelijke informatie te vinden in de aanloop naar verkiezingen of referenda.
Laat je eigen ideologie een klein beetje op de achtergrond, en je zult zien dat zelfs de meeste kaalgeschoren jongemannen met nektatoeages een dankbaar publiek zijn voor een fris geluid.
Een positieve verandering zal in onze huidige maatschappij nooit van boven komen, dus we zullen moeten beginnen met zagen aan de wortels!
Pingback: Een Brexiteer aan het woord laten | Krapuul