Vakbeweging moet lijn in zand trekken tegen casinopensioen

De ledenraadpleging bij FNV Bondgenoten laat zien dat een overweldigende meerderheid tegen het pensioenakkoord is zoals dat door Agnes Jongerius met werkgevers en kabinet is afgesloten. Ook de Abvakabo is een uitgesproken tegenstander van het akkoord, dat een ernstige uitholling betekent van het pensioenstelsel. Toch ligt het gevaar op de loer dat de FNV als geheel op 12 september akkoord gaat met de plannen.

Door Jeroen van der Starre

In het referendum van Bondgenoten over de pensioenplannen bleek een overweldigende meerderheid van 96 procent tegen te zijn. Daarmee zijn nu zowel Bondgenoten als Abvakabo – de twee grootste FNV-bonden – tegen het principeakkoord. Maar hoewel deze bonden gezamenlijk bijna 60 procent van de FNV-leden vertegenwoordigen, hebben ze in verhouding een minderheidsstem in de federatieraad die op 12 september een positie inneemt.

Dit brengt FNV Bouw in een bijzondere positie. Deze bond is ook kritisch over het akkoord en zou de tegenstanders aan een meerderheid in de federatieraad kunnen helpen, maar neemt vooralsnog een zogenoemde ‘ja, mits’-positie in. Dat wil zeggen dat ze van plan zijn om in te stemmen met de plannen, op voorwaarde dat er tegemoet wordt gekomen aan de wens om mensen met zware beroepen te ontzien. Op deze manier probeert de bondsleiding van Bouw de keuze tussen het opkomen voor de belangen van de achterban en het steunen van het federatiebestuur uit de weg te gaan.

Toen Bondgenoten en Abvakabo eind augustus een aantal eisen opstelden om tot een ‘acceptabel’ pensioenakkoord te komen stemden de overige bonden – inclusief Bouw – tegen. Heldere eisen worden dus uit de weg gegaan, maar wel wordt ondertussen de deur opengezet voor allerlei trucjes vanuit werkgevers en kabinet om de kern van het akkoord te redden, en de twijfelende bonden toch binnenboord te trekken.

Voor de bazen is het grote voordeel van dit akkoord dat het de risico’s bij pensioenopbouw eenzijdig bij arbeiders neerlegt. Minister Kamp heeft inmiddels een halve concessie gedaan om de zware beroepen wat te ontzien, waardoor zij zogenaamd op hun 65ste zouden kunnen stoppen. Maar voor een bouwvakker betekent dit alsnog vier tot vijf jaar langer doorwerken. Het voorstel lost dus niets op en is daarom door FNV Bouw van de hand gewezen.

Poldermoeras

Bernard Wientjes van bazenclub VNO-NCW heeft opgeroepen om ‘nog eens kritisch te kijken naar mogelijke onduidelijkheden in het pensioenakkoord’. Hij ontkent dat er sprake is van een ‘casinopensioen’ en dat jongeren de dupe zullen worden. Dit is een doorzichtige poging om de vakbondsbureaucratie nog dieper in het poldermoeras van de onderhandelingen te trekken en een confrontatie uit te stellen. Een werkelijke toenadering naar de vakbeweging is dit allerminst.

FNV Bondgenoten reageerde terecht afwijzend op dit voorstel. In een verklaring stelt de bond: ‘Dat casinopensioen voorkom je niet door hier en daar iets te verduidelijken. Dat voorkom je alleen door nu harde afspraken te maken. Anders krijgen mensen onvoldoende zekerheid over hun pensioen. Het plan, zoals het er nu ligt, is echt onvoldoende. Het overduidelijke nee van onze leden – metaalbewerkers, caissières en buschauffeurs – wordt genegeerd door dit soort moonwalks.’

Het is duidelijk dat de verschillen tussen de kritische bonden en de werkgevers veel te diep zijn om die in een achterkamertje door middel van wat punten en komma’s te overbruggen. Het gaat hier om wezenlijk tegenstrijdige belangen. De FNV zou er dan ook goed aan doen zich als geheel achter de lijn van Bondgenoten en Abvakabo te scharen.

Het wordt daarom hoog tijd dat ook het bestuur van FNV Bouw duidelijk positie inneemt tegen het akkoord. Hiermee kunnen ook andere twijfelende bonden worden overtuigd om nu een heldere lijn in het zand te trekken.

Er rest dus niets anders dan een zo breed mogelijke afwijzing van het akkoord in het referendum, en overgaan tot een actietraject waarmee werkgevers en kabinet worden gedwongen om te luisteren naar eisen die rechtvaardig zijn: niet langer doorwerken tot 67 jaar, geen uitverkoop van onze pensioenrechten, en leg de rekening maar neer bij de miljonairs en topinkomens.

Tenslotte staat dit gevecht niet los van de bredere aanval waarmee we worden geconfronteerd. Het pakket van keiharde bezuinigingen dat Rutte voor Nederland in petto heeft zou de vakbeweging wakker moeten schudden: niet langer blijven afwachten, maar het roer omgooien naar mobilisatie en strijd. Wat ook de uitslag is op 12 september, er is voor vakbondsleden veel werk aan de winkel om onze bestuurders te dwingen aan zo’n koers leiding te geven.

Verscheen eerder op Socialisme.nu. Auteur: Jeroen van der Starre

6 gedachten over “Vakbeweging moet lijn in zand trekken tegen casinopensioen”

  1. helemaal eens met dit stukje.
    Polderen heeft alleen maar ellende gebracht voor werknemers.
    Automatische prijscompensatie ingeleverd , sociale zekerheid ingeleverd enz.
    Met als laatste hoogtepunt een pensioen akkoord waar de werkgever geen risico meer heeft.
    Alle risico krijgt de werknemer.
    De vakbeweging is aan het aftakelen, omdat ze ongeloofwaardig zijn geworden.
    Het conflict model herstelt de geloofwaardigheid.

  2. Theo Gerris Schreef:

    helemaal eens met dit stukje.
    Polderen heeft alleen maar ellende gebracht voor werknemers.
    Automatische prijscompensatie ingeleverd , sociale zekerheid ingeleverd enz.
    Met als laatste hoogtepunt een pensioen akkoord waar de werkgever geen risico meer heeft.
    Alle risico krijgt de werknemer.
    De vakbeweging is aan het aftakelen, omdat ze ongeloofwaardig zijn geworden.
    Het conflict model herstelt de geloofwaardigheid.

    Het feit dat de PvdA inzakt is hierin een gunstig feit , geen gegarandeerd kamerlidmaatschap voor Jongerius , vanwaar naar een staatssecretariaatje , mischien naar ministers postje , vanwaar naar een commisariaatje , ( de zgn “Route Kok ) dus moet ze van haar vakbondsvoorzitterschap wat maken ….. Helaas is deze dame gepikt en gedreven in de sociaal democratische ” compromis na compromis na compromis ” traditie die al jaren negatief voor de arbeiders uitpakt …..

  3. 2
    Al Bakrastani

    Ik ben van mening dat er nieuwe bestuurders horen te komen, bij een nieuwe aanpak.
    Ik heb totaal geen vertrouwen in Jongerius.

  4. @3
    Helemaal met je eens … ( eigenlijk vind ik dat PvdA of G-libberaal lidmaatschap iemand automatisch diskwalificeert , om ter rechterzijde daarvan maar te zwijgen …. )

  5. Willen we dat het pensioensysteem niet bijdraagt aan het casinokapitalisme, dan moeten we over stappen naar een omslagsysteem. Al die enorme pensioenpotten : dat leidt onvermijdelijk tot gespeculeer. En we willen allemaal zo weinig mogelijk voor het pensioen betalen, dus we willen zoveel mogelijk rendement op dat pensioenkapitaal. En dat leidt tot gespeculeer en geloof in mooie praatje van de investment bankers.

  6. 5
    Cycloop

    Klopt.
    Daarom moeten we tevreden zijn met een lager pensioen.
    Beter iets dan misschien niets.

Reacties zijn gesloten.