Het is ironisch. Als Poetin zijn oorlog in Oekraïne wint zal hij dat danken aan zijn aartsvijand Amerika.
President Trump stelt alles in het werk om Oekraïne te dwingen zich over te geven aan de dictator. Want daar komt het op neer als Trump bazelt over ‘vrede’.’You have no cards!’ foetert hij tegen Zelensky. Hij levert geen wapens, geen inlichtingen meer aan Oekraïne om het aangevallen land te dwingen te buigen voor een akkoord dat hij, Trump, in Saoedi-Arabië met de aanvaller wil sluiten. En wetend dat de agressor slechts op diens eigen voorwaarden akkoord zal gaan, zet Trump zijn machtsmiddelen in om Oekraïne dat akkoord te laten slikken. Ook al zal het gemartelde land zich een complete overgave aan bezetting, dictatuur, massale afrekeningen en uitwissing van zijn cultuur en geschiedenis moeten laten welgevallen.
Pogingen om de staat die de oorlog begonnen is tot concessies te dwingen laat Trump na. Hij toont zelfs begrip voor Rusland, nu dit zich niet haast om het vredesakkoord af te sluiten maar nog meer raketten en drones op zijn prooi afvuurt.
CHINA VERZWAKKEN
De vraag waarom Trump partij voor Poetin kiest is kwellend. Ik zie veel berichten over de mogelijkheid dat Trump een agent van Poetin is, maar bij gebrek aan smoking gun bevredigt dit me nog niet. Sinds de opkomst van China als rivaliserend handelsland is China, niet Rusland, het brandpunt van de Amerikaanse politiek geworden, al onder Obama. Aangezien China en Rusland aan de vooravond van de Russische invasie naar Kyiv een ‘onverbrekelijk verbond’ hebben gesloten circuleert er nu de stelling dat de VS China wil verzwakken door de banden met China’s partner aan te halen. Het doel is het handhaven van de bedreigde Amerikaanse wereldhegemonie. De VS wil zich de Chinese draak en de Russische beer – de ‘DragonBear – van het lijf houden. De gezamenlijke kracht van dit tweekoppig monster zou in een oorlog in Oost-Azië een te sterke tegenstander kunnen zijn. . Als de VS Rusland zou kunnen lijmen door hen het hoofd van Zelensky aan te bieden zou dat Trump en zijn kliek een mooi plan lijken.
Ik betwijfel het realiteitsgehalte van deze strategie.
Ook defensiedeskundigen in The ‘Wall Street Journal’ zeggen dat het voor de Amerikaanse strijdkrachten bijzonder lastig is om de dreiging van deze ‘autocratische as’ tegelijkertijd het hoofd te bieden. Dat zou voor Trump een reden zijn zo snel mogelijk een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne om zo de vijanden van de VS uit elkaar te spelen en te verzwakken.
ANDERE TIJDEN
Trumps in de gaten lopende pro-Poetinwending wordt wel de reversed-Kissinger genoemd, de omgekeerde Kissinger. In de eerste jaren zeventig gingen president Richard Nixon en zijn briljante minister Henry Kissinger verrassend naar Peking om Mao Tse-toeng te paaien, om zo China los te maken van de Sovjet-Unie, de tóenmalige vijand nummer één van de VS.
Kissinger, die in werkelijkheid Heinrich heette en als Jood Duitsland ontvlucht was naar de VS, had dit allemaal uitgedacht. Hij had er ook wel succes mee, de betrekkingen tussen de VS en China werden genormaliseerd. Na decennia van contactloosheid vestigden de landen geleidelijk weer ambassades in elkaars hoofdsteden. Het was ook de aanloop naar een ontspanning in de relatie met de Sovjet-Unie. Met Rusland kon de VS in 1979 afspraken maken over de limitering van elkaars arsenaal van intercontinentale raketten. Zo kwamen SALT 1 en 2 (Strategic Arms Limitation Treaty) en uiteindelijk het ABM verdrag (Anti-Ballistic Missiles Treaty) tot stand. We leefden nog wel in Koude Oorlog, maar toch volgens het idee van ‘vreedzame coëxistentie’, zoals Chroesjtsjov en Brezjnjev het opsierden.
Trumps volle ommezwaai naar Rusland vindt plaats in een tijd dat Rusland en China veel sterker op elkaar zijn aangewezen dan tijdens Richard Nixons spectaculaire reis naar China. Nu heeft China Rusland gered toen het in een diplomatiek isolement zat en omgekeerd helpt Rusland China aan grondstoffen, Al twintig jaar geleden zag ik in Rusland op de televisie de twee legers van de landen samen trainen. Het is wederzijds.
Hoe anders was toen de verhouding tussen China en Rusland, in de dagen dat Nixon naar China ging! Al sinds 1956 was Mao razend dat Chroesjtjov de misdaden van Stalin op een geheim congres van de Sovjet-Communistische Partij hekelde.‘Rusland verraadt het communisme’, vond hij, het is ‘revisionistisch’ geworden. Mao verlangde dat Moskou het geheim van atoombom met hem en zijn leger zou delen. Maar niets daarvan, de spanningen liepen zo hoog op dat Moskou zelfs dreigde Peking te bombarderen met zijn atoombom, waarop China in verbittering Peking tot een bunkerstad ombouwde. In die tweespalt bezocht Nixon Peking en daardoor was het niet zo moeilijk een vruchtbaar contact te leggen; vanuit Chinees oogpunt was Amerika de vijand van de vijand, met wie het goed kersen eten is.
HET BLIJFT WEDERZIJDS
Maar nu? Voor Poetin is China allerminst de vijand, integendeel, het is de rots waarop hij zijn Bijzondere Militaire Operatie gebouwd heeft. Ook Xi Jinping heeft geen behoefte om zich zijn vriend te laten wegkapen. In een videogesprek met Poetin heeft de Xi onlangs nog eens benadrukt dat China en Rusland vrienden zijn door dik en dun en dat hun relatie niet kan worden ondermijnd door “een derde partij”. Poetin heeft dit ongetwijfeld beaamd, hij zou wel gek zijn als hij een betrouwbare en praktisch bondgenootschap zou rullen voor een flirt met onberekenbare Donald.
Ook het Carnegie Endowment for International Peace heeft zich afgevraagd of Trumps politiek naar Rusland een breuk tussen de Draak en de Beer zou kunnen veroorzaken. Hun conclusie is dat daarvan nog niets te merken is en dat Trumps politiek slechts het Westen splijt, medeplichtig is aan een nog grotere ramp in Oekraïne en dat het een bedreiging voor Europa vormt.
TRUMPS POLITIEK RICHT ZICH TEGEN ZICHZELF
Zelfs vanuit het oogpunt van Amerikaanse geopolitieke machtspolitiek levert Trumps verraderlijke draai niets op, Het lijkt erop dat twee mogelijke verklaringen voor Trumps politiek daarom van de baan zijn. Hij staat niet in dienst van Poetin, ook al wekt hij de indruk. Hij mikt niet effectief op verwijdering tussen Moskou en Peking, hoewel hij wel die illusie zou kunnen hebben.
China krijgt, volgens mij, niet alleen een sterkere vriend in Rusland als Trump Poetin aan de overwinning helpt, maar ook trekt het een onaangename les uit Poetins oorlog: oorlog loont. De gevolgen van een overwinning van Poetin zal Trump in Oost-Azië, waar hij een beschermende rol heeft te spelen voor Taiwan, Japan en de Filipijnen, merken. Grote Beks politiek richt zich tegen zichzelf.
Ook de ‘omgekeerde Kissinger’ als verklaring voor Trumps vrijpartij met Poetin vervalt. Dus blijft, denk ik, dat hij het van harte eens is met Poetins christen-fascisme en dat hij met hem samen een zo groot mogelijk deel van de wereld wil opdelen.
Tegen Goedroen heb ik gezegd dat we nu toch echt een radio op batterijen moeten kopen. We stellen dat al maar uit, in de hoop dat we niet in de kelder de eerste dagen van een bombardement zullen moeten overleven. Ik ben een beetje lui in dit opzicht, het vooruitzicht lokt me niet.
Komt er echt een gezamenlijke aanval van Poetin en Trump op Europa?
Wordt vervolgd!
– Uitgelichte afbeelding: Door Kremlin.ru, CC BY 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5313155
