Terreur van Hamas ontketent wereldwijd antisemitisme

De barbaarse aanval van Hamas op zaterdag 7 oktober 2013 was de ernstigste aanval op Israël sinds de oprichting van de staat. “De terreuroorlog van Hamas tegen Israël en vooral zijn wreedheid jegens de burgerbevolking overtreft alles wat denkbaar is. Onschuldige mensen, jong en oud, worden afgeslacht, in koelen bloede doodgeschoten, ontvoerd en vernederd. Duizenden raketten worden op Israël afgevuurd en de terroristen stoppen niet bij het ontheiligen van lijken… Op een zaterdag waarop meer Joden werden vermoord dan op enige andere dag sinds de Shoah,” schrijft de Centrale Raad van Joden. Tot op de dag van vandaag zijn talloze gijzelaars die naar de Gazastrook werden ontvoerd in handen van Hamas. Israël wordt met hen gechanteerd en de ontvoerde Israëliërs worden, net als de burgerbevolking, aan de dood blootgesteld als menselijke schilden tegen de militaire verdediging van Israël.

Ondanks deze barbaarse terreur schrokken Palestijnse organisaties en hun aanhangers er in hun antisemitische waan niet voor terug om de Hamas-aanslag te vieren als een bevrijdingsstrijd, waarin de bevrijding van Palestina wordt gekoppeld aan de vernietiging van Israël. Delen van links zijn het hier grotendeels mee eens. In ‘Junge Welt’ wordt de Hamas-aanslag een “hoop voor Palestina” genoemd en wordt er gesproken over Israëlische staatsterreur. En waar links niet zo ver wil gaan, wijst het op de onschuldige slachtoffers onder de Palestijnen zonder stil te staan bij het feit dat Hamas met zijn antisemitische vernietigingsdrift de bevolking in de Gazastrook tot instrument van zijn terreur maakt. Het antisemitisme ten opzichte van Israël dat in het openbaar wordt geuit door links als reactie op de terreur van Hamas, kan een walgelijk en gevaarlijk brouwsel worden wanneer het wordt gecombineerd met structureel lateraal denken en samenzweringsantisemitisme, als dit laatste een opwarmer wordt voor openlijke antisemitische waanideeën.

Latent en manifest antisemitisme komt wereldwijd in verschillende groepen tot uitbarsting. Dit beperkt zich niet tot pro-Palestijnse gemeenschappen en delen van links, maar strekt zich uit tot het centrum van samenlevingen. Zelfs uitingen van solidariteit met Israël gaan vaak gepaard met verborgen of expliciete verwijzingen naar de medeplichtigheid van Israël aan de terreur van Hamas. Maatschappelijke organisaties en hulporganisaties – van Amnesty International en Medico International tot Pax Christi – kunnen het niet of nauwelijks opbrengen om Hamas te benoemen voor wat het is: een antisemitische terroristische organisatie die Israël wil vernietigen en dit doel probeert te bereiken door middel van barbaarse terreur. Veroordelingen en distantiëringen blijven vaak algemeen en abstract.

Ze nemen afstand van ‘het’ geweld zonder het geweld van Hamas te benoemen als vernietigingsterreur en altijd wordt er verwezen naar de verantwoordelijkheid van Israël voor de escalatie. Zonder op verschillen te wijzen wordt in een abstracte poging evenwicht te scheppen naar de mensenrechtenschendingen van beide partijen gewezen. Het feit dat het antisemitische stereotype ‘Het is de schuld van de Joden zelf’ hier aan het werk is, wordt niet opgemerkt of vergoelijkt – in combinatie met een ‘hypocrisie’ die opnieuw haar toevlucht neemt tot een abstract niveau en beweert aan de kant van alle slachtoffers te staan en zich in te zetten voor ondeelbare mensenrechten. Dergelijke ‘hypocrisie’ kan het feit niet verbergen dat de dreiging van vernietiging tegen Israël al tientallen jaren wordt genegeerd, net als de strategieën die worden gebruikt om deze na te streven.

Israël verdedigt zich militair tegen terreur. Sindsdien hebben we gezien hoe deze zelfverdediging is gedelegitimeerd als disproportionele wraak tegen de burgerbevolking in Gaza. Dit script is te vinden in de media, in linkse teksten zoals die van hulporganisaties en vooral in de antisemitische agitatie van pro-Palestijnse bewegingen. Zulke betrokken mensen en organisaties, die ook beklemtonen wat Israël de Palestijnen heeft aangedaan tegenover de terreur van Hamas, richten hun kritiek vaak op de militaire macht van Israël, die Gaza schijnbaar willekeurig bombardeert. In dergelijke patronen wordt Israëls recht op zelfverdediging min of meer direct in twijfel getrokken en daarmee uiteindelijk ook zijn bestaansrecht.

In zijn tekst uit 2009 “Die Kindermörder von Gaza” (De kindermoordenaars van Gaza) gaat Robert Kurz in op het antisemitisme dat wordt losgelaten op Israël als staat in de context van het conflict in het Midden-Oosten. Met het oog op de Hamas-terreur en de reacties daarop verwijzen we naar deze tekst. Het vestigt de aandacht op problematische contexten die ontstellend actueel zijn en van centraal belang voor het oordeel, waaronder:

– De onjuiste directheid in perceptie en praktijk, die de reflectie over de globale sociale context van de crisiscontexten van kapitalistische socialisatie heeft losgelaten en hulde brengt aan een blind pragmatisme dat niet alleen de theoretische reflectie heeft losgelaten, maar zichzelf tegelijkertijd heeft belast met een soms agressieve vijandigheid tegenover de theorie. De valse directheid die hiermee gepaard gaat, leidt ertoe dat conflicten en mensenrechtenschendingen aan beide kanten worden gelokaliseerd zonder rekening te houden met de context. In het huidige debat wordt een dergelijk pragmatisme gecombineerd met een blind moralisme dat kritiek richt op Israëls zelfverdediging in morele asymmetrie. Niets van dit alles kan worden verklaard zonder een beroep te doen op de onbewuste collectieve Jodenhaat waar Robert Kurz het in zijn tekst over heeft.

– Het dubbele karakter van de staat Israël, die als project om Joden te redden “een reactie was van de Joden op het wereldwijde en vooral Europese antisemitisme” (Robert Kurz) en die als kapitalistische staat tegelijkertijd blootstaat aan de verstoringen die het crisisproces met zich meebrengt. In dit opzicht onderscheidt Israël zich van alle andere staten.

– De identificatie van Israël met het globale kapitaal, gecombineerd met het idee dat de Joden als financiële heersers met hun geld de wereld regeren;

– onwetendheid over de vernietigingsdreigingen van Hamas en Hezbollah en hun onder de bescherming van Iran nagestreefde vernietigingsstrategieën;

In zijn dubbele karakter als én een project om de Joden te redden van totale vernietiging én een kapitalistische staat die blootstaat aan de gebruikelijke processen van crisis en verval is Israël géén staat als alle andere. Het kan van de sociale crises niet afleiden met de antisemitische waanideeën die in andere staten als reactie op die crises steeds virulenter worden.

Tegelijkertijd wordt Israël blootgesteld aan de antisemitische waanideeën die zich verspreiden in de in verval zijnde kapitalistische maatschappijen, een verval dat hand in hand gaat met de ongebreidelde (zelf)vernietiging van de wereld. Het kapitalistische verval en de daarmee gepaard gaande neiging tot terugval in barbaarsheid laten Israël niet ongemoeid. Ze zijn echter niet ‘Joods’, maar maken deel uit van de barbaarse processen die tot uitdrukking komen bij het verval van de kapitalistische samenlevingen. Daarvan dreigt Israël, als reddingsproject voor Joden, ook het slachtoffer te worden.

– door Herbert Böttcher op Exit, vertaald door het Krapuul-vertaalteam.
Het overnemen betekent niet zomaar (volledige) instemming, het gaat er om een proeve te tonen van Duitse marxisten van wie de stem en het betoog in Nederland buiten beeld blijft. Nadere toelichting volgt elders. (AJvdK)

– Uitgelichte afbeelding: Door Benedict Wydooghe – Eigen werk, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=76245658