Tachtig jaar geleden begon de Spaanse Burgeroorlog

Tachtig jaar geleden vandaag pleegde Francisco Franco met wat medestanders een Pronunciamiento, zoals militaire staatsgrepen in Spanje al sinds het begin van de negentiende eeuw heetten. Maar een gemakkelijke machtsovername tegen de goddeloze republiek, zoals het vanuit het gezichtspunt van de putschisten moest heten, werd het niet. In eerste instantie werd de opstand neergeslagen. Ironisch voor de verdedigers van het Katholieke Spanje, alleen in Spaans Marokko hielden de coupplegers in het begin stand, en zij hadden ook de inzet van “Moorse” brigades nodig.
De staatsgreep was evenwel het begin van een bloedige burgeroorlog maar ook van een revolutie binnen de republiek, die weer door een burgeroorlog binnen de burgeroorlog werd neergeslagen. Zie de film Land and freedom van Ken Loach, die sterk beïnvloed lijkt door George Orwells Homage to Catalonia. (Hij is op het net te vinden, maar het is niet goed mogelijk er naar door te linken. Zoekt u zelf als u hem niet gezien heeft, of ook als u hem wel gezien heeft).

Hier op deze “verjaardags”-ochtend drie films van of over verschillende kampen aan republikeinse zijde.


Spaanse aarde van Joris Ivens, Engelse tekst van Ernest Hemingway


L’espoir van André Malraux, Spaans gesproken, Duits ondertiteld


Die Utopie leben, Duitse film over het anarchisme in Spanje