Vijf landen lopen we langs in deze Strijdkroniek: Colombia, Georgië, Armenië, Japan en Panamá. Vooral veel stakingsberichtgeving deze keer, maar wat er in Colombia gebeurd is, is van een iets andere orde, en dat geldt op een heel andere manier ook voor de informatie uit Japan. Daar gaan we!
- Colombia in opstand
- Stakingen Georgië
- Stakingen Armenië
- Japan: solidariteit met vluchtelingen
- Panama: succesvol staken tegen camera’s op werkplek
Colombia in opstand
Vier dagen hadden duizenden demonstranten in Colombia nodig om een belastingplan van Ivan Duque te verslaan. Dat plan verlaagde de grens van waaraf belasting moest worden betaald naar 656 dollar. Ook zouden daarin allerlei uitzonderingen worden geschrapt, en zou de BTW worden verhoogd, net als belasting die bedrijven moeten betalen.(1) Armere mensen die nu geen belasting betalen, zouden dat nu wel gaan doen. Een hogere BTW maakt de prijzen hoger, en hogere bedrijfsbelasting wordt maar al te gauw doorberekend aan de klanten van bedrijven en maakt kosten van levensonderhoud al gauw nog wat hoger. Logisch en terecht dat mensen die zagen als weer een aanval op hun levenspeil. Logisch dat ze gingen protesteren.
Het protest begon donderdag, toen vakbonden tot demonstraties opriepen. ‘Docenten, universiteitsstudenten, vakbonden, Afro-Colombianen en Inheemse groepen en vele anderen namen deel aan de protesten op woensdag’, schreef Aljazeera. ‘Ze beroven ons arme mensen terwijl ze alles aan de rijken geven’, zo formuleerde Sol Martinez, een leraar Spaans diens motivatie en ongetwijfeld die van heel veel anderen.(2)
De demonstraties vonden plaats in Bogota, maar ook in Cali en Medellín en elders. Demonstranten trotseerden daarbij de uitspraak van een gerechtshof dat tot uitstel had gemaand wegens pandemie en overbelaste zorg. De burgemeester riep mensen op om naar huis te gaan en gooide later in de avond de metro dicht. Demonstranten in Bogota incasseerden traangas. ‘Cali zag enkele gewelddadige botsingen vanaf vroeg op de dag toen een groep van Inheemse Misak mensen een standbeeld van de Spaanse kolonist die de stad had gesticht neerhaalde’, aldus nog steeds hetzelfde Aljazeera-bericht.(3) Uit dat neerhalen van het standbeeld kun je al uit opmaken dat er meer speelde dan alleen dat nare belastingplan.
De demonstraties leidden tot hardhandige confrontaties. In Bogota: ‘Volgens de burgemeester zijn 31 mensen gewond geraakt, onder wie demonstranten en politiemensen.’ Elders: ‘In Cali is het leger ingezet en werd een avondklok ingesteld vanaf 01.00 uur ‘s nachts nadat er bussen in brand waren gestoken. Bij de demonstraties zijn volgens de regering 40 mensen opgepakt voor vandalisme en zijn 42 politiemensen gewond geraakt’, aldus de NOS.(3) Vertaling: mensen vochten hard, en het verzet had enig effect.
Al snel bleek uit berichtgeving van Justice for Colombia dat de repressie nog wat harder was dan uit het bovenstaande bleek. Politie bleek een demonstrante in het gezicht, en daarmee in het ziekenhuis, te hebben geschoten in Bogota. In Cali waren volgens mensenrechtengroepering Defender la Libertad drie mensen om het leven gekomen, en in Nueva ook iemand, een student. De toedracht is volgens het bericht niet duidelijk, maar het gebeurde tijdens de protesten. ‘Een verdere 49 mensen waren gewond. Er waren 73 arrestaties, 14 raids, tien daden van agressie jegens verdedigers van de mensenrechten en 78 meldingen van politiegeweld’, aldus nog steeds Justice for Colombia. In Cauca bestookte politie mensen inheemse gemeenschappen met traangas toen die op pad gingen om zich bij protesten aan te sluiten, zo bericht de Noordelijke Cauca Organisatie van Inheemse Raden, nog steeds volgens Justice for Colombia.(4) Het bericht bevatte nog de mededeling dat er meer protesten waren aangekondigd, met 29 april, 1 mei en 19 mei als geplande actiedata. Inderdaad gingen de protesten door in de dagen na 29 april.
Woede over dat belastingplan dreef mensen de straten op. Er speelt overduidelijk meer. Bill Weinberg noemt op website CounterVortex enkele zaken op. Maar allereerst komt diens bericht met dodentallen rond de protesten van 29 april: acht, mogelijk zelfs veertien, alleen al in Cali. Maar er is meer geweld. Activisten en aanvoerders in de sociale strijd zijn dag in dag uit doelwit van moordaanslagen: volgens mensenrechtengroepen is dat dit jaar al 52 keer gebeurd. ‘Het afgelopen jaar zag 439 moorden landelijk, met meer dan 1100 activisten en landverdedigers die gedood zijn sinds Colombia’s vredesovereenkomst was getekend, volgens de in Bogota gebaseerde Centrum voor op het Volk gerichte (‘Popular’ in het Engels, PS) Onderzoek en Educatie (CINEP)’. Met die deal kwam er een einde aan de decennia oude guerrilla van het linkse FARC tegen de Colombiaanse staat. FARC-strijders werden volgens die overeenkomst gedemilitariseerd. Maar die strijders – die de wapens dus hebben neergelegd – zijn systematisch doelwit van moordaanslagen. Sinds 2016 zijn er al zeker 289 van hen omgebracht; dit overkwam alleen al vier FARC-mensen in vijf dagen tijd in het midden van april. De schuldigen? Klaarblijkelijk rechtse paramilitairen, die voor niets terugdeinzen om elke sociale verandering in de richting van een ietsje meer gelijkheid en sociale rechtvaardigheid tegen te werken.
Die strijd is echter onweerstaanbaar opgekomen, niet in de vorm van weer een guerrilla maar vooral als hernieuwde stedelijke opstand. Hernieuwd, want ook in november 2019 vonden al immense protesten plaats in Colombia’s steden. Aanleiding was een dreigende korting op pensioenen, maar een veel bredere en diepere onvrede wegens rechts beleid voedde ook toen de woede. De president was toen al dezelfde als nu. Honderdduizenden mensen namen deel, en de demonstratieve optochten gingen gepaard met heftige confrontaties tussen demonstranten en staatstroepen.(6)
In september 2020 vond een tweedaagse opstand plaats. Aanleiding was de dood van Javier Ordonnez, een advocaat van 43 jaar. Die zat te chillen bij zijn woning toen politie hem aanviel, sloeg en met taser bestookte. Eenmaal in het ziekenhuis aangekomen bleek hij te zijn overleden. De woede waarmee mensen vervolgens los gingen, leidde tot schade, vaak zelfs vernietiging, van 56 politieposten in de hoofdstad Bogota. Staatsrepressie kostte 10 mensenlevens, en leidde tot zeker 400 gewonden waarvan 66 door kogels waren geraakt. CrimethInc. belichtte achtergronden, trok vergelijkingen en deed een interview met een anarchist ter plekke(7).
Al dit soort dingen zijn van belang om de huidige gebeurtenissen op waarde te schatten. De protesten van april 2021 leidden vrijwel onmiddellijk tot het opschorten van het belastingplan. Maar van de baan is het niet helemaal: de president wil het in herziene vorm op de rails zetten.(8) Het opschorten laat wel zien dat de Colombiaanse heersers de kracht van de woede hebben gevoeld. Strijd loont kennelijk, en nieuwe aso-plannen van regeringskant zullen ongetwijfeld weer nieuwe strijdrondes op roepen.
Stakingen Georgië
In Georgië wordt gestaakt. Zo gingen in Chiatura 3700 mijnwerkers in staking, in 14 mijnen. Aldus berichtte op 23 april First Channel, kennelijk een TV-station in Georgië. Hun eisen: 50 procent meer loon, plus betere gezondheidsverzekering. Tegelijk zijn er protesten van buurtbewoners tegen de overlast die de mijnbouw hen bezorgt.(9)
Op 27 april berichtte Agenda.ge dat in de stad Rustavi een twintigtal arbeiders van chemische fabriek Rustavi Azot demonstreerden. Ze dreigden de poort te blokkeren. De directie nodigde de arbeiders uit voor overleg in het bedrijfskantoor. De arbeiders eisten dat de directie naar buiten komt en met hun eisen akkoord gaat. Die eisen betreffen loonsverhoging.(10) Arbeiders zijn intussen ook in staking gegaan. Stakers laten bijna niets in en uit de poort gaan. Een actievoerder: We laten alleen de auto’s uit die zuurstof naar de ziekenhuizen brengen’.(11) Ja, ook in Georgië woedt die pandemie.
Stakingen Armenië
In de Kaukasus, waar Georgië ligt, woedt kennelijk iets van een stakingsgolfje. Ook uit het naburige Armenië komt namelijk stakingsnieuws. Op 29 april meldde internationale vakbondskoepel IndustriALL (12) dat mijnwerkers van het bedrijf Kapan op 8 en 9 april hadden gestaakt, voor hoger loon, meer veiligheid en gezondheidsmaatregelen op het werk. Na onderhandelingen zegde de directie verbeteringen toe en kwam er een loonsverhoging van tot aan 15 procent.
Op 16 april, zo vertelt het bericht ook, blokkeerden vrachtwagenchauffeurs de toegang tot de goudmijn Sotk. Ook daar leidde de staking waar de blokkade mee verbonden was, tot toezeggingen van de directie over medische voorzieningen en een hoger loon. Overigens hebben reguliere vakbondskoepels als IndustriALL nogal eens de neiging om het resultaat van arbeidsacties waar zij over berichten – vaak via aangesloten vakbonden – wel erg gunstig voor te stellen. Hoeveel al die concessies waar de berichtgeving van spreekt waard zijn, is lastig te zeggen. Het belangrijkste resultaat zou wel eens niet de loonstijging kunnen zijn, maar vooral de opgedane strijdervaring van arbeiders zelf.
Japan: solidariteit met vluchtelingen
Uit Japan – toch bepaald geen klein en onbeduidend land – horen we veel te weinig, terwijl er wel degelijk van alles gebeurt. Op 22 april vond in de hoofdstad Tokio een manifestatie plaats tegen een nieuwe wet waarmee de toelating van vluchtelingen wordt beperkt. Die toelating is al erg selectief, en dat wordt dus nog strenger. De actie was opgezet door een coalitie van groepen, waaronder de afdeling die Amnesty International ook in Japan heeft. De leus: ‘Open het Hek voor Allen’. Tegen de strengere wet waren 100.000 handtekeningen opgehaald die op de manifestatie aan het parlement werden aangeboden. Dit alles kwam ik tegen op de website Countervortex.(13)
Er is ook scherpere actie rond hetzelfde thema, zo blijkt uit hetzelfde bericht op diezelfde site. ‘Het Solidariteits Netwerk hield een sit-in bij de Diet op 16 april, met honderden deelnemers.’ Die Diet is het Japanse parlement.
Panama: succesvol staken tegen camera’s op werkplek
Een aardig bericht ten slotte uit Panama, in Centraal-Amerika. Daar gingen arbeiders van bananen-multinational Chiquita in staking. Dat hielden ze twee weken vol. De eis: weg met de camera’s die Chiquita op werkplekken wilde ophangen. Arbeiders voelden zich daarmee in de gaten gehouden, en vonden dat hun recht om zich op de werkplek te organiseren er door bedreigd werd. De invoering van die camera’s was ook zonder overleg met de vakbond doorgedrukt. Chiquita haalde echter bakzeil, op 15 april lag er een akkoord. De camera’s komen er niet en het bedrijf zegde toe dat stakers niet met strafmaatregelen zullen worden bedreigd.(14) Eerst zien dan geloven, maar de staking waarmee het bedrijf stevig financieel werd getroffen, kan zo nodig natuurlijk gewoon worden herhaald. Minstens.
Noten:
1 ‘Colombia withdraws controversial tax reform bill after mass protests’, BBC, 2 mei 2021, https://www.bbc.com/news/world-latin-america-56967209
2 Steven Grattan, ‘Thousands march in Colombia over tax proposals, rising insecurity’, Aljazeera, 29 april 2021, https://www.aljazeera.com/news/2021/4/29/thousands-march-in-colombia-over-tax-proposals-rising-insecurity
3 ‘Rellen in Colombia bij protest tegen belastingverhoging’, NOS, 29 april 2021, https://nos.nl/artikel/2378701-rellen-in-colombia-bij-protest-tegen-belastingverhoging
4 ‘Multiple police human rights abuses reported during National Strike protests’, Justice for Colombia, 29 april 2021, https://justiceforcolombia.org/news/multiple-police-human-rights-abuses-reported-during-national-strike-protests/
5 Bill Winberg, ‘Massacres, assassinations continue in Colombia’, CounterVortex, 1 mei 2021, https://countervortex.org/blog/massacres-assassinations-continue-in-colombia/
6 Joe Parking Daniels, ‘Clashes in Colombia as hundreds of thousands protest against government’, The Guardian, 21 november 2021, https://www.theguardian.com/world/2019/nov/21/colombia-protests-ivan-duque-government
7 ‘The Uprising in Colombia: “An Example of What is To Come”’, CrimethInc., 11 september 2020, https://nl.crimethinc.com/2020/09/11/uprising-in-colombia-an-example-of-what-is-to-come-a-report-and-interview-on-the-background-of-the-revolt
8 ‘Colombia’s president withdrawing tax reforms after mass protests’, Aljazeera, 2 mei 2021, https://www.aljazeera.com/news/2021/5/2/colombia-president-withdrawing-tax-reforms-after-mass-protests
9 Elene Dobordjginidze, ‘Miners go on strike in Chiatura’, First Channel, 23 april 2021, https://1tv.ge/en/news/miners-go-on-strike-in-chiatura/
10 ‘Employees of Rustavi Azot hold demonstration, demand increased salaries’, Agenda.ge, 27 april 2021, https://agenda.ge/en/news/2021/1124
11 Ana Giorgadze, Rustavi Azot Workers on Strike’, 28 april 2021, https://georgiatoday.ge/rustavi-azot-workers-on-strike/
12 ‘Union wins wage increase for workers in Armenia’, IndustriALL, 29 april 2021, http://www.industriall-union.org/union-wins-wage-increase-for-workers-in-armenia
13 ‘Japan: protest against restrictive immigration bill’, CounterVortex, 28 april 2021, https://countervortex.org/blog/japan-protest-against-restrictive-immigration-bill/ die het heeft overgenomen van https://www.jurist.org/news/2021/04/japan-rally-protests-immigration-reform-bill-imposing-refugee-restrictions/
14 ‘Chiquita backs down over installing workplace camera’s following two-week strike’, BananaLink, 22 april 2021, https://www.bananalink.org.uk/news/chiquita-backs-down-over-installing-workplace-cameras-following-two-week-strike/
De berichtgeving over Georgië, Armenië en Panama trof ik aan op Labourstart.org, een portal-website over vakbondsstrijd.
- Ook verschenen bij PeterStormt
- Uitgelichte afbeelding: Het beeld van de boef van Cali toen het nog overeind stond – Door User:C_arango – Image:Belalcazar-statue-cali.jpg, Copyrighted free use, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1427280
