Palestijnen die het ongeluk hebben gehad dat zij zijn opgepakt tijdens de onlusten van mei 2021 krijgen in deze tijd hun vonnissen te horen. Die vallen niet mee. De tot nu toe zwaarste straf was voor een 25-jarige kapper uit Akka, Adham Bashir. Hij kreeg tien jaar gevangenisstraf. Verschillende anderen die voor hetzelfde waren opgepakt wachten nog op hun veroordeling. De kans is groot dat zij nog zwaarder zullen worden gestraft. En dat terwijl de straffen voor Joden die in dezelfde periode werden gearresteerd vele malen lager uitvallen.
Mei 2021 was de tijd waarin de Israelische Palestijnen in verzet kwamen tegen het Israelische optreden op het terrein van al-Aqsa (dat toen heftig werd schoongeveegd ten koste van honderden gewonden) en de dreiging van het uitzetten van vier families uit de wijk Sheikh Jarrah (waarbij ook diverse gewonden vielen), terwijl Israel in dezelfde tijd nog een mini-oorlog tegen Gaza voerde. Die oorlog was een antwoord op raketten die vanuit Gaza waren afgevuurd als een reactie op de manier waarop Israel tekeer ging in Jeruzalem. Tijdens die oorlog kwamen tenminste 233 Palestijnen om en werd onder meer een flatgebouw (waarin de kantoren van al-Jazeera en het persbureau AP) gebombardeerd. Het waren 11 dagen van verzet in alle zogenaamd ”gemengde” steden in Israel en alle Palestijnse gebieden, met name in Galilea. De Israelische politie trad daar ongemeen heftig tegen op, daarbij – vaak ongevraagd -bijgestaan door grote groepen rechtse Joden die de Palestijnen aanvielen.
Uiteindelijk werden meer dan 2.150 arrestaties verricht van wie 91 procent Palestijns. Intussen heeft de staats-aanklager 397 aanklachten geproduceerd tegen 616 mensen, van wie 545 Palestijnen. Wat daarbij onmiddellijk opvalt, behalve dat veruit de meeste aangeklaagden Palestijnsen zijn, is het verschil in strafmaat. Neem het geval van de Palestijnse burger Said Moussa die gewond raakte in Tel Aviv bij een aanval door tientallen Joden. Slechts zeven mensen werden voor dit geval aangeklaagd. Zij kregen hiervoor straffen variërend van 15 tot 20 maanden. Een ander geval was dat van de Palestijn Moussa Hassouna die op 11 mei in de ”gemengde” stad Lydda (Lod) werd doodgeschoten. Hiervoor werden vijf mensen aangehouden. Uiteindelijk werden ze alle vijf vrijgelaten omdat ze waren opgetreden uit ”zelfverdediging”.
De mensenrechtenorganisatie Adalah klaagde eeder dit jaar dat zij bewijzen had dat er druk was uitgeoefend op de politie om de zaak te seponeren. Zo had de leider van het onderzoek aan de baas van het instituut dat wapens checkte gezegd dat de controle op de pistolen van de vijf ”de laagste prioriteit” had. En de minister van Publieke Veiligheid, Ohana, had dezelfde dag gebeld dat het ging om mensen die ”zich hielden aan de wet en die moesten worden vrijgelaten”. Weer een andere Palestijn, de 17-jarige Mohammed Kiwan, werd door de politie doodgeschoten. Achteraf werd in een politie-onderzoek vastgesteld dat zijn dood gerechtvaardigd was geweest. Aan de andere kant stierf een Jood, Yigal Yehoshua, nadat hij met stenen was bekogeld. Daarvoor staan zeven Palestijnen terecht voor moord. En in Akka stierf de 84-jarige Aby Har-Even na een brand in een hotel waarvoor ook zeven mensen terechtstaan wegens deelname aan rellen en brandstichting.
Het vonnis van de 25-jarige Adham Bashir geeft in dit verband te denken. Hij werd tegelijkertijd met een aantal anderen gearresteerd wegens het ernstig mishandelen van een Israelische man, Mor Janashvili, in zijn woonplaats Akka in Noord-Israel. Hij zat 40 dagen in voorarrest gedurende welke hij één keer kort contact mocht hebben met een advocaat. Gedurende het verhoor werd hem duidelijk dat niet de politie, maar de veiligheidsdienst Shin Bet hem verhoorde. ”Ze zetten me onder druk en mishandelden me. Ze puugden op me, onthielden me eten en sigaretten en zeiden dingen over mijn moeder en zuster die ik niet kan herhalen. Ze wilden me breken.” Na afloop van de 40 dagen werd hij naar Shefa Amr, een plaats 20 kilometer zuidelijker dan Akka gedeporteerd en verbleef daar bijna anderhalf jaar in huisarrest.Totdat de veroordeling kwam. Die kwam als een grote schok.
Een rechtbank in Haifa veroordeelde hem voor het deelnemen aan rellen en twee zaken die als terroristisch werden aangemerkt: zware mishandeling en het onder verzwarende omstandigheden toebrengen van ernstig letsel. Hij kreeg er – na een plea deal – tien jaar gevangenisstraf voor en moest 150.000 shekel (ruim € 40.000) schadevergoeding betalen aan het slachtoffer. Zes anderen wachten nog op veroordeling voor hetzelfde feit, nadat een zevende een jaar gevangenisstraf kreeg wegens deelname aan rellen. Het is de vraag hoe de vonnissen zullen uitpakken. Adham Bashir zegt: “Ik ging naar buiten omdat er een verkeersongeluk was. Ik had niet de bedoeling om iemand iets aan te doen.Wat de politie beweerde was onwaar, ik had geen aandeel aan de aanval. Het was een media-spektakel, ik ben tot zondebok gemaakt.” Afgelopen week is hij in de gevangenis verdwenen. Zijn moeder, die hem gezelschap heeft gehouden tijdens het huisarrest, is radeloos. Zijn familie denkt na over het aanvechten van de zaak, maar Adham is intussen zijn kapperszaak kwijt. Ook heeft hij tevergeefs geprobeerd zijn verloofde over te halen hem op te geven. Ze wilde echter op hem blijven wachten.
Aida Touman-Suleiman, een parlementslid van de communistische Hadash-partij, noemt de zaak intussen politiek. Zwaardere vonnissen en discrriminatie van Palestijnen zijn gebruikelijk, maar deze zaak is alarmerend, volgens haar. Deze jonge mensen zijn niet ondervraagd door de politie maar door de Shin Bet met het duidelijke doel hen terrorisme ten laste te leggen. Volgens haar zou Adham eigenlijk in beroep moeten gaan, maar is het de vraag of hij dan gelijk zou krijgen. Een systeem dat Joden 20 maanden geeft en Palestijnen tien jaar kan niet eerlijk zijn. Ze vreest dat anderen in Bashirs zaak misschien nog meer gaan krijgen. Zij vreest het ergste ook gezien de komst van de nieuwe rechtse regering. ”Het is een poging om collectief af te schrikken en onze jongeren betalen de prijs.”
(Gebaseerd op een artikel uit Middle East International van 8/12/2022)
Uitgelichte afbeelding: By Mr. Kate – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=19991121
