SP, schuivende partij inzake Europa?

Sjaak Scheele13

SP-fractieleider Emile Roemer was samen met zijn evenknie van de VVD Stef Blok te gast in het programma Buitenhof op 18 december. Hun gesprek versterkte mij in het gevoel dat de opvattingen van de SP inzake Europa aan het schuiven zijn.

Roemer was reëel over de noodzaak van Europese samenwerking. Hij stelde dat je steeds meer een wereldburger wordt door ontwikkelingen als globalisering en die in de communicatie. “Dat overkomt ons allemaal. Europese samenwerking heeft dan ook veel voordelen,” aldus de SP-leider. “We moeten proberen in Europa zo goed mogelijk samen te werken. De muntunie had eigenlijk de kroon op het werk van de Europese integratie moeten zijn.” Daarmee verwoordde hij voorstander te zijn van meer Europese integratie. Alleen over de manier waarop is hij niet tevreden. Die verdergaande Europese integratie lijkt overigens moeilijk te rijmen met hetgeen over het verkiezingsprogramma voor de Europese verkiezingen van 2009 op de SP-website staat: ‘Met een stem op de SP stemt u resoluut tegen nog méér Brusselse bevelen en bevoegdheden.’

Het voorbeeld van Portugal, waar van de 20 grootste bedrijven er 17 een brievenbus in Nederland hebben, was een schot in de roos. Dat wil zeggen dat ze veel te weinig belasting betalen. Eerst moet je zulke problemen aanpakken, vindt Roemer. Wat hij er niet bij zei, is hoe je dat probleem zou moeten aanpakken. Maar de implicatie lijkt toch dat een aanpak alleen door Brussel kan worden uitgevoerd.

Op het gebrekkige verhaal van Blok over de te grote staatsschuld van bepaalde landen riposteerde Roemer terecht dat het praatje over de schuld van landen een veel te beperkt karakter heeft. Hij merkte op dat Spanje en Ierland voor de kredietcrisis niet een begrotingstekort maar juist een begrotingsoverschot hadden. Waar het voor die landen fout ging, zat dat in hun financiële sector en de garanties die daarvoor waren gegeven. De hypotheken die de banken in genoemde landen hadden uitstaan, waren speculatief te noemen. Jammer genoeg liet de interviewer Roemer na de goede analyse niet ingaan op de gewenste tegenmaatregelen. Als er regels moeten worden gesteld aan de financiële sector, zullen daarover op zijn minst overeenkomsten moeten worden gesloten op Europees niveau – beter nog: in een Basel-akkoord. Gebeurt dat niet, dan ontstaat concurrentieonevenwichtigheid tussen de banken in verschillende EU-lidstaten.

Bij oplossingen voor de huidige situatie noemde Roemer investeringen in de economie. De lonen in Nederland moeten bijvoorbeeld omhoog. Daardoor worden de zuidelijke Europese landen relatief goedkoper ten opzichte van Nederland, met als gevolg dat ze beter kunnen exporteren. Hoewel die aanpak als onderdeel van een pakket kan werken, zit er een bezwaar aan. Nederland kan de verandering in exportverhoudingen niet in zijn eentje bewerkstelligen. Blok lachte de suggestie van Roemer dan ook meteen weg. Als Nederland als enige zo’n maatregel neemt, concurreren de buurlanden ons land helemaal weg. De route van investeringen kan alleen slagen wanneer daar op Europees vlak afspraken over zijn gemaakt.

Roemer merkte voorts op dat we met z’n allen in Europa de rekening zullen moeten betalen. Blok keek daarbij zijn ogen uit zijn kop. Zo’n uitlating had hij niet verwacht. De VVD’er zei zelfs: “Die opmerking verbaast mij zeer.” “Een oplossing mag niet ten koste gaan van de Nederlandse belastingbetaler,” voegde hij er nog populistisch aan toe.

Opmerkelijk in de opvattingen zoals Roemer die naar voren bracht, is dat zijn analyses kloppen, maar dat de consequentie van een gerichtere Europese besluitvorming nog niet wordt getrokken. Wellicht is dat nog te veel gevraagd. De SP-factieleider benadrukte al de vele voordelen die de EU heeft gebracht. Niet één keer maakte hij een aanmerking op de vermeend grote Brusselse bevoegdheden. Dat vind ik al een flinke stap.

Waarschijnlijk kijk ik te optimistisch tegen de uitzending aan, teveel vanuit mijn internationale achtergrond. Het besef bestaat bij SP-leiders dat er meer beslissingen op Europees niveau nodig zijn. Maar wanneer of zelfs dat het expliciet wordt uitgesproken, is onzeker. Het vergt een fikse verschuiving van de partijlijn. Veel leden zullen aan zo’n verschuiving nog niet toe zijn.

Sjaak Scheele

Democraat in een nepdemocratie (de EU).

13 gedachten over “SP, schuivende partij inzake Europa?”

  1. Theo Gerris zegt:

    Toevallig heb ik de uitzending gezien.
    En, Roemer verwoorde de lijn die de tweede kamer fractie altijd heeft gehad, niets nieuws.
    De SP , wil maar op enkele onderdelen macht naar Brussel.
    Inderdaad heeft de SP met dit standpunt niet de oplossing voor de Euro.
    Dat hebben alleen die partijen die een politieke unie willen, of de Euro willen afschaffen.
    Wat de partijen die een politieke unie willen ook moeten zeggen, is dat dan er een transfer unie komt met geld wat van noord naar zuid gaat tot in lengte van jaren.
    Nederland heeft tot nu toe 170 miljard betaald of garanties gegeven om die munt maar te kunnen behouden.
    En het einde is nog niet in zicht.
    Voeg daarbij dat de ECB 489 miljard Euro heeft uitgeleend aan de banken, en zie, wat voor rente landen nog moeten betalen op hun obligaties.
    Leuk voor de banken, 1% rente betalen en veel meer rente ontvangen op de obligaties.
    En weer is de luchtbel groter geworden.
    Enig idee waar de ECB dat geld vandaan haalt ?
    Als je maar een goede drukpers hebt.

  3. Johnito zegt:

    Eens met Theo Gerris. De uitzending bracht op zich weinig nieuws qua standpunten. Maar voor beide partijen is de afschaffing van de euro nog een taboe. Van de VVD snap ik dat, van de SP eigenlijk helemaal niet. Zij waren al vóór de invoering van de euro namelijk voorstander van een noodplan voor een eventuele terugkeer naar de gulden. Die had er dus gewoon moeten zijn, blijkt nu…helaas hoor je er niemand meer over. Ja, de PVV. Maar dat is op dinsdag ook altijd maar afwachten of het nog hetzelfde als maandag is..

  6. Kaaskijker zegt:

    Dat zegt Roemer om of meer PvdA stemmers te trekken of omdat de SP eindelijk het nut van de euro inziet.
    Je merkt dat de SP nu toch de macht in Brussel begint te erkennen en dat principieel vast houden aan souvereiniteit iedere poging tot een oplossing blokkeert. Er moet wel macht afgedragen worden, anders zullen sommige landen blijven sjoemelen zonder controle.

  7. paul van dam zegt:

    Ik heb de uitzending gezien en de SP komt weer niet op mijn shortlist van partijen die mijn stem kunnen krijgen. Ik heb hiervoor na het debat twee redenen.

    Om te beginnen maakt Roemer zijn zinnen niet af. Hij begint vaak sterk, maar zijn slotzin is vaak slap en in krom Nederlands. Hoe kan het toch dat vvd’ers zo strak en sterk debatteren. Die hebben daar een hele goede training voor. Dat kan niet anders. Basisregels als herhalen, rustig blijven ademen, begin met je stelling, geeft een toevoeging en herhaal nogmaals je stelling en vriendelijk blijven zitten er als erin gestampt.

    Mijn tweede reden is dat Roemer mensen die zich ook emotioneel bij Europa betrokken voelen en zichzelf ook Europeaan willen noemen, door hem werden uitgelachen. `Nee, wie voelt zich nou Europeaan. Hahaha. Ik voel me Nederlander, hehe. ` Roemer moet toch eens wat verder dan Boxmeer kijken.

  10. Sjaak Scheele zegt:

    @6 Kaaskijker,
    Wat betreft soevereiniteit zijn we het met elkaar eens. 17 kapiteins (soevereine staten) op het schip ‘Eurozone’ werkt niet. Bovendien zullen er altijd free-riders blijven die zoveel mogelijk willen profiteren met zo weinig mogelijk inspanningen.

  12. Kaaskop zegt:

    @9

    dat is de gigaponzi uit het interview met Rienk Kamer

    zijn overlijdensbericht had ik gelezen

  13. Sjaak Scheele zegt:

    Jan Marijnissen geeft tegengas in ‘Het triumviraat’ (http://www.joop.nl/opinies/detail/artikel/het_triumviraat/).

    Miljarden euro’s smelten weg als ijsbergen richting het zuiden. En de federalisten zien hun kans schoon onverholen te pleiten voor verdere overdracht van macht aan Brussel, op weg naar een economische en politieke unie.

    Euro’s smelten weg in Zuid-Europese landen suggereert Marijnissen (zegt hij slim genoeg niet expliciet).

Reacties zijn gesloten.