Slavernij, Zwarte Piet en vragen

Enkele actuele vragen over slavernij en Zwarte Pieten in Nederland: hoeveel slaven leefden er in Amsterdam ooit in Joods bezit? Dat zij er waren, meegekomen met hun meesters die vluchtten uit Portugal voor de inquisitie, staat wel vast, zo blijkt ook uit studies van het voormalig Amsterdamse raadslid en gepromoveerd historicus Leo Balai, zelf nazaat van Surinaamse slaven.

Er leefden in de Gouden Eeuw zelfs slaven in de Jodenbreestraat, als het ware buren van Rembrandt, in dit geval vrijgemaakten. Rembrandt schilderde hen ooit. Over de slavenhandel loopt momenteel een tentoonstelling in het Scheepvaartmuseum, getiteld ‘De Zwarte Bladzijde’. Het onderwerp is een discussie zeker waard.
Volgende vraag: hoe duiden we het feit op zich, dat o.m. Portugese Joden slaven hadden? Lijkt allemaal niet erg politiek correct, al staat de bijbel vol met dit soort gegevens. Nieuw is het dus niet per se.

Dat de Zwarte-Pietdiscussie er ooit zou komen, is misschien niet verbazend. Na de eerste ophef, nu door naar de diepte. Als voorzet mag misschien meetellen hoe racistisch Nederland tot de oorlog omging met Joden. Formeel had Nederland iedere burger dezelfde rechten geschonken, al vanaf 1796. Dat was voor Joden in Nederland een enorme stap naar maatschappelijke emancipatie, die door Napoleon bekrachtigd werd.

Overigens dient niet vergeten te worden, dat katholieken pas vanaf de jaren ’30 een serieuze rol in het staatsbestel kregen, aangezien zij zich tot die tijd hadden te voegen naar de staatskerk, de Nederduitsche en later Nederlandsche Hervormde Kerk, in 1816 opgericht door koning Willem I.

Overigens konden in het 17de-eeuwse Spanje – en daar niet alleen – tot het christendom bekeerde Joden die niet genoeg hun best deden als christen, tot slaaf verklaard worden. En diverse andere  Spanjaarden overkwam dit eveneens, om uiteenlopende redenen. Ouders konden hun kinderen bijvoorbeeld als slaaf verkopen, zo lees ik op Wikipedia in het artikel Slavernij. Gevangenen uit oorlogen waren vaak ook slaaf.
Graag het woord eerst aan de historici. daarna komen de filosofen, dan een jaartje niets, en vervolgens mogen drie geselecteerde columnisten er ieder één column aan wijden, waarna er weer een stilte- en bezinningsperiode volgt van zes maanden.

Dan nog maar meteen een tandje meer: hebben sommige Nederlanders zich in de slaventijd nog opvallend ingespannen om slavernij af te schaffen of tegen te gaan? Je had natuurlijk Multatuli die zich vooral voor Indië interesseerde, maar verder?
En wanneer ben je nu eigenlijk neger? Wanneer kun je je als ‘zwarte’ beledigd gaan voelen door Zwarte Piet? Iedereen, zwart, bruin, geel, wit, oud of jong, kan zich beledigd voelen door Zwarte Piet, maar de bedoeling om te beledigen ontbreekt bij dit volksfeest, als hij er al ooit geweest is Welke rol moet die bedoeling spelen?
Ook nog van enig belang zijn de 12.000 Nederlanders die tijdens de 16 en 17de eeuwen slaaf waren, vooral in Noord-Afrika. En minstens even belangrijk waren de 500.000 Nederlanders die slavenwerk en dwangarbeid in nazi-Duitsland deden, en van wie er 50.000 omkwamen.
Zo is het wel weer genoeg voor urenlang getwitter.

Arthur Graaff is coördinator van NLnazivrij.tk

7 gedachten over “Slavernij, Zwarte Piet en vragen”

  1. Misschien omdat dit feest door voornamelijk tokkies wordt geprezen.
    Zij hebben met hun woorden dat zwarten negers antillianen maar naar hun eigen land moeten oppleuren en dan zeggen zwarte piet is van ons…dat doet het ook.

    En bij die intochten zie je vaak enorme tokkies staan die je ook bij pim fortuin bijeenkomsten zag zelfde volk,ik denk dat de racistische burger teveel het feest eigengemaakt heeft en er een vies smaakje op gebracht heeft.
    En tja het is een zwarte slavenmoor hoe graag je deze wil verdedigen als tokkie het is zo

  2. Wellicht ook de volgende wat actuelere vragen?
    1)Wat is de rol van Sint&Piet in onze nog niet zo oude multiculturele maatschappij? Zijn de -met name door TV- al lang duidelijk vrienden geworden Sint en Piet al niet uitgegroeid tot rolmodel voor plezierige samenweking tussen gekleurde kinderen en landgenoten, die dat ook al jaren proberen?
    2)Is het niet elitair pedant om de massa’s gekleurde kinderen en landgenoten, die in steeds groter getale genieten van intocht t/m avondje tokkies te noemen en Fortuynaanhangers?
    3)Zijn die blanken -nu ineens met koloniale mentaliteit weer wars van een multiculturele maatschappij- die dit feest nu nog als blank feest claimen, niet even racistisch als de gevoelige zwarte, die het koloniale verleden nog niet kon verwerken? Tegen alle echte vervelende restanten van dat verleden kunnen ze (en blanken)nu wel duidelijk kritiek uiten. Ook als iemand hen nu nog voor Zwarte Piet uitscheldt! Luitjes, die dat soort dingen zeggen, dienen duidelijk zo’n harde reactie te krijgen dat ze het wel laten!

    PS Wellicht is het goed te weten dat de eerste Spanjaarden en Portugezen, die inheemse bevolking elders beschermden tegen bot koloniaal gedrag, de eerste missionarissen waren; in Azië stonden de eerste Jezuieten voor de bescherming van aziatisch denken en gedrag bekend. (Het oude Zuideuropese Sinterklaasverhaal heeft trouwens ook kritiek op koloniaal gedrag). Moet gezegd, dat dat alles niet veel later ook godsdienstig racistisch en koloniaal gedrag niet heeft voorkomen!

  3. In het koloniale tijdperk was zo ongeveer de helft van alle Europeanen min of meer slaaf of horige. En wat de Trans-Atlantische slavenhandel betreft, waar haalden die Hollandse en Andere Europese slavenhandelaren hun koopwaar? Juist op al eeuwen welig tierende zwarte Afrikaanse slavenmarkten.

  4. Natuurlijk Bosman , raar dan dat de “slavenkust” ver van alle handelsroute aflegt …

  5. Slavernij was verboden in NL grondgebied, ook bij Portugezen; ‘vrijgemaakt’ is geen slaaf meer, dat klopt dus.

    Maar de slavenhandelende Hollanders dan? Dat waren een paar bedrijven, niet het land. Is heel Nederland schuldig als Zeeman zn witte wifebeaters in een overvol kaartenpakhuis in Bangladesh laat weven? Nope, alleen dat bedrijf en de lokale wetten en zetbazen ( die vooral).
    Slavenhandel als bedrijfstak ging al overtuigend lang geleden op de fles. OA de afstammelingen van slaven hebben een land, Suriname, overgehouden aan de geschiedenis.
    Daarom zal het aan me dikke reet roesten dat een paar zwarten dmv geschiedvervalsing de Europese Nederlanders de schuld willen geven van hun falen. Dat er ooit een betoveroverovergrootvader hard werkte is een rotexcuus om in 2014 te moe te zijn voor werk.
    Het laatste wat een bewuste zwarte moet doen is zijn geluk afhankelijk te maken van anderen, en toch is dat precies wat Quinsy doet; alles doen voor aandacht van blanken voor zijn gekte.

    Mijn opa was slaaf bij de nazis, kan Merkel niks aan doen en na 45 heeft hij op eigen benen gestaan..

    Anno 2014 is illegale vrouwenhandel een echt probleem dat aandacht verdient.

  6. @ Haagse B. Slavernij en lijfeigenschap is pas verboden door Lodewijk Napoleon .. dus indien de Sefardim slaven / lijfeigenen hadden is dat niet tegen de wet geweest …

  7. En dan te weten dat de Zwarte Pieten, de kindjes zijn die stout waren en in de zak mee naar Spanje moesten …

    Vergelijk dat eens met wat de stoute kinderen in het gedicht van Moriaantje (van de Duitser August Heinrich Hoffmann von Fallersleben (1798-1889). Moriaantje stamt uit het in 1845 uitgegeven boek ‘Der Struwelpeter’ en werd in Nederland uitgegeven onder de naam ‘Piet de smeerpoets’) gebeurde:

    Een moriaan, zoo zwart als roet,
    Ging eenmaal wand’len, zonder hoed;
    De zon, die scheen hem op zijn’ bol,
    Daarom nam hij een parasol.
    Daar kwam ook Frits naar dezen kant,
    En hield een vlagjen in de hand;
    Toen kwam de kleine Jan ter steê,
    Die bragt een’ lekk’re kraak’ling mêe,
    En eind’lijk kwam de kleine Klaas,
    Dat was een regte hoepelbaas.
    Het drietal jongens lachte luid
    Het hoedenlooze moortjen uit,
    En spotte met zijn zwarte huid.

    Daar kwam de groote Nik’laas aan,
    Die had een’ inktpot voor zich staan,
    Zoo groot, ja, grooter dan de maan.
    Hij sprak: ‘Komt kind’ren, hoort mij aan,
    En laat dien moor met vrede gaan!
    Het is zijn’ schuld toch waarlijk niet,
    Dat hij zoo zwart als steenkool ziet.’
    Maar kleine Frits en Jan en Klaas,
    Die hoorden niet naar Nikolaas;
    De jongens spotten lustig door
    Met onzen armen, zwarten moor.

    Toen werd de groote Nik’laas kwaad,
    Gij kunt het zien op deze plaat,
    Hij pakte fluks de jongens op,
    En smeet ze toen, hals over kop,
    Jan de inktpot neêr, in ’t zwarte sop.
    Eerst hoepel-Klaas, toen kraak’ling-Jan,
    En eind’lijk ook de vlaggeman,
    Die stelde vrees’lijk zich te weêr,
    En riep om hulp wel twintig keer,
    Maar toch moest Frits, de schreeuwersbaas,
    Ook in den pot van Nikolaas

    Hier gaan ze, zwarter nog dan roet,
    En dan het moortjen zonder hoed.
    Jan ’t zonlicht stapt de brave moor
    De zwart-geverwde knapen voor.
    ’t Was enkel door hun stout gespot,
    Dat zij geraakten in den pot,
    Dus, lieve kind’ren! spot toch niet,
    Als gij iets vreemds aan and’ren ziet.

    Dus als we terug gaan grijpen op het verleden… Dit is dus die racistische Sinterklaas…

    http://www.roepstem.net/zwarte_piet_smits.html

Reacties zijn gesloten.