Een cartoon van, als ik het mij goed herinner, Ron Cobb, laat een gebalde vuist om het mondstuk van een benzinetankslang zien, met de tekst: BIGOIL*) says “All power to the people!” Een van de passerende mannen zegt: “I guess it was bound to happen one day”. De revolutie tegen de consumptiemaatschappij is een reeks consumptieartikelen geworden. Het was te voorzien, of men wilde of niet. Was het te voorkomen?
Een dezer dagen was ik in gesprek met iemand die zich bij “Dolle Mina” een verzameling tuinpakken voorstelde. Het tuinpak, moet u dan bedenken, staat voor de onelegante, onopgemaakte vrouw die beslist geen lustobject wil(de) zijn. Er is iets merkwaardigs gebeurd. Als de president-commissaris van de Schiphol Group, de praeses van de Tweede Kamer der Staten-Generaal of het opperhoofd van private equity fondsen zomaar VROUWEN zijn wordt dit als een teken van emancipatie gezien. De vermeende voorvechtsters van deze emancipatie evenwel worden als verkeerd-consumerenden en als niet te consumeren objecten afgeschilderd. Zo werkt de imagovorming in een geschiedenisloze wereld. Welnu: drie dingen goed begrijpen:
1, Dolle Mina, en bij uitbreiding “de tweede golf” ging niet om meer of anders van het zelfde: bijvoorbeeld om het recht om zo weinig loon te krijgen dat er een tachtigurige werkweek voor nodig is een gezin op te bouwen of te onderhouden. En het ging al helemaal niet om vrouwelijke commissarissen bij “ondernemingen” maar om het afschaffen van deze positie, met “de onderneming” er bij en meteen de bijbehorende loonarbeid ook. Het ging er om het patriarchale kapitalisme te vernietigen, niet om er een “vrouwelijk” sausje overheen te gieten.
2. Op een ander niveau: zo goed als de tweede golf niet om commissariaten ging ging zij ook niet om kledingvoorschriften. Ook op dit punt is er een geslaagde contrarevolutie-door-imagovorming achteraf geweest. Evenals bij het eerste punt heeft dit een doel: beeldvorming die de aansluiting bij het neoliberalisme, het VVD66vdA-denken in Nederlandse termen, van een “ingepakt” streven.
3.Als klap op de vuurpijl: het is voortreffelijk mogelijk smoorverliefd te zijn op een vrouw in tuinpak (overall), echt waar, ik spreek als ervaringsdeskundige. Maar toen deze dracht tamelijk veelvuldig gangbaar was als vrouwenkleding was Dolle Mina allang in vergetelheid verzonken. Je kunt niet zeggen dat zij niet meer bestond, zij was geen ding, geen actiegroep, ten hoogste een groep acties (zo luidde ongeveer ook de zelfbeschrijving). Er was nog een blad met die naam tot laat aan toe, herinner ik mij als linkse-boekhandelaar.
De Tweede Golf is niet de enige verschijningsvorm van wat ik dan maar gemakshalve de Beweging van Zestig/Zeventig noem waarvan enerzijds de vermeende resultaten worden gekoesterd en anderzijds de beweging zelf negatief wordt afgeschilderd. Een vergelijkbaar verhaal kan gedaan worden over de homo-emancipatie in de ruimste zin. Ook hiervan gold dat de kritiek van de wapenen der barbaren vooropstond. En het was niet zomaar een streven om getolereerd, geaccepteerd en tenslotte als toeristische bezienswaardigheid op een bootje opgediend te worden. Het laatste dat “we” wilden was NORMAAL zijn, “er bij horen”. Waarbij? Bij een orde die je wil afbreken?
Weet u welke “revolutie” van toen NIET gecoöpteerd zal worden en het nooit goed zal doen als goedgekeurd consumptieartikel, ondanks de t-shirts of tassen met de beeltenis van Che Guevara er op (dat kan omdat al met al de man niet heel belangrijk was)? De antikoloniale revolutie. Zij gaat door tot heden, de rekening van het kolonialisme komt aan in wrakke bootjes op uw bruiningsstrand in de halfkoloniale wereld aan de noordkant van de Middellandse Zee. Er is verband tussen het vastlopen en inpakken van bewegingen in de “Eerste Wereld” en de dagelijkse catastrofe die bovenal HUN catastrofe is en alleen de uwe omdat u liever niet ziet wat om verandering schreeuwt, al vele jaren.
*) The company name is immaterial (naar Oscar Wilde)
