Pervenche Berès is één van de 736 leden van het Europees Parlement. Ze is lid van de Franse Parti Socialiste. De vrijwel onbekende Berès zou haar moment van roem kunnen beleven. In ieder geval zou ik toejuichen dat haar initiatief breed bekend wordt. Ze heeft namelijk een taboe doorbroken. Haar plan om europarlementariërs uit de eurozone speciale stemrechten te geven, zou een doorbraak kunnen betekenen in de impasse die de eurocrisis kenmerkt. Ze stelt voor een sub-comité van het Europees Parlement in te stellen, waar alleen parlementsleden uit de eurozonelidstaten kunnen stemmen.
Plannen om de eurocrisis op te lossen zijn er volop. Tal van economen hebben voorstellen gepresenteerd. Recent liet ook Ronald Plasterk zijn vliegertje op. Maar het gaat niet alleen om goede economische oplossingen. Het gaat daarnaast of liever daarvoor nog om het politieke beslissingsproces. In het Europese integratieproces zijn blokkades ingebouwd, zodat de belangen van de afzonderlijke lidstaten minimaal schade zouden oplopen. In goede tijden kan lang worden gediscussieerd zonder dat het ernstige gevolgen heeft, maar in tijden van crisis heeft het trage besluitvormingsproces desastreuze consequenties. Het is derhalve zoeken naar mogelijkheden tot probate actie.
Vanwege twee redenen is het bijzonder lastig om besluiten te nemen over een oplossing van de eurocrisis. De eerste is dat belangrijke maatregelen instemming van alle lidstaten moeten krijgen. Dit leidt tot een nieuwe Poolse Landdag, zoals ik eerder heb uitgelegd. Bij ieder besluit ervaart een bepaalde lidstaat wel ergens een aantasting van zijn cruciale belangen. De tweede reden, waarover ik ook al schreef, is dat de EU de eurozone niet is. Het zou van de zotte zijn wanneer niet-eurolanden, zoals het Verenigd Koninkrijk en Polen, beslissingen over de euro zouden nemen.
Pervenche Berès plan is uiteraard niet dé oplossing, hoewel het tegemoet komt aan de twee genoemde bezwaren van het politieke proces in de EU. Het Europees Parlement heeft op economisch gebied te weinig bevoegdheden. Maar als de europarlementariërs van de landen van de eurozone de bevoegdheid krijgen gezamenlijk voorstellen te formuleren over de aanpak van de eurocrisis, geeft dat een flinke boost aan het besluitvormingsproces. Dat het controversiële idee van Berès niet helemaal een slag in de lucht is, bewijst de prompte reactie van de Britse liberaal Andrew Duff. Dit hyperactieve lid van het Europees Parlement merkte op dat het voorstel “grote bezorgdheid veroorzaakt”. Hij vreest voor verdere afkalvende invloed van Groot-Brittannië. Naar verwachting zal de vondst van Berès in de komende tijd dan ook vakkundig in de prullenmand verdwijnen. Maar het is de eerste hoopvolle opflikkering van een adequaat Europees politiek besluitvormingsproces. Op een bepaald moment zullen er meer vlammetjes ontstaan. Totdat die samen aanwakkeren tot een groot vuur.
Pervenche Bérès is in Nederland niet bekend. Maar ze speelde in 2006 al een belangrijke rol bij het ondersteunen door de EU van de afwikkeling van de Israëlische agressie tegen Libanon.
Ik vind het trouwens ook een prima plan. Versterkt de democratische controle op het beheer van de euro en de euro-economieën en kan handen en voeten geven aan eventuele euro-eurocommissaris. Dringt de rol van de kibbelende regeringsleiders terug.
Huib Schreef:
Mooi, daarover zijn we het in ieder geval eens.
Soms gebeuren zaken die je op hoofdlijnen wel verwacht, maar die in de details heel onverwacht verlopen. Ik had al meerdere malen geschreven dat de eurozone haar eigen problemen zou moeten oplossen, zonder de bemoeienis van de niet-eurolanden als het VK en Polen.
Met de Einzelgang van Groot-Brittannië is een obstakel verdwenen. Weliswaar gebeurde dat op een manier die ik niet had verwacht. De eer aan zichzelf houden door Cameron leek me niet een voor de hand liggende move. Maar soit, politici maken inschattingsfouten; het isolationisme zal het VK slecht bekomen.
Polen heeft eieren voor zijn geld gekozen, net als de andere kleine oostelijke staten van de EU. Zelfs de pseudo-fascistische regering van Viktor Orban in Hongarije deed dat. Ze zullen de lidstaten van de eurozone volgen en hopen dat zij ook mogen toetreden tot het ‘walhalla’ – dat tijdelijk omgebouwd is tot een hel – van de eurozone.