De vraag of de EU de weg op moet naar een federatie is zo goed als beslist. Op Krapuul vallen ook steeds meer berichten van verschillende auteurs in die richting – al dan niet impliciet – te lezen, onder andere: Verzet Europa komt op gang; Zetbazen Europa schamen zich diep; Van links naar rechts: de regering van François Mitterrand; Onafhankelijkheid binnen Europa. Reageerder nexus m. merkt op onder het nieuwsbericht ‘Invoering Tobintaks‘:
Het was de hoogste tijd dat de stelselmatig frauderende banken enigszins worden aangepakt.
Hiermee heb je me overtuigd dat Europa toch enig nut heeft, behalve het indammen van extreem-rechts.
Superstaat
Elders in Europa wordt de vraag gesteld: Een federatie, oké. Maar wat voor een? In het artikel valt te lezen:
Tijdens het Wereld Economisch Forum van afgelopen januari in Davos nam Angela Merkel voorzichtig het woord federalisme in de mond. Haar toespraak bracht toen niet veel reacties teweeg. Een half jaar later wemelt het van de voorstellen voor een federale Europese Unie.
De lijst van ‘federalisten’ wordt weliswaar langer (een ontwikkeling die Respekt toejuicht), maar dat betekent nog niet dat iedereen het erover eens is wat een federatie precies is.
Hoe de federatie georganiseerd moet worden, daar valt wel uit te komen. Een mogelijk startpunt is een succesvolle federatie als de Duitse Bondsrepubliek als voorbeeld te nemen. Maar het gevaar blijft dat de Europese federatie een zo neoliberaal mogelijke invulling krijgt. Zonder actieve betrokkenheid van de Europese burgers lukt het niet om de dreiging te weerstaan. En er bestaat helaas nog weinig linkse samenwerking. In Nederland stelt de SP zich voorzichtig en terughoudend op. De partij wil geen superstaat, wat dat dan ook moge zijn:
De Europese Unie is een samenwerkingsverband van nationale lidstaten. Dat is een goede zaak en kan op de steun van de SP rekenen. De Raad van Ministers en de Europese Commissie zijn er om dat samenwerkingsverband zo goed mogelijk te laten functioneren, ten behoeve van de inwoners van de lidstaten. Pogingen om de Europese Unie te doen uitgroeien tot een superstaat, wijzen we echter af. Een Europese superstaat wordt niet gewenst door de inwoners van de Unie en dient hun belangen ook niet, maar veeleer die van de grote bedrijven.
Misschien dat Jan Marijnissen nog eenmaal over zijn eigen schaduw heen kan stappen, of anders wegens gezondheidsredenen al zijn functies in de partij opgeeft?
Mechanisme
Dat strijd hard nodig is, blijkt uit de hierboven al opgesomde bezuinigingen in ‘Verzet Europa komt op gang‘. Probleem is dat de besparingen in verschillende landen op diverse manieren worden ingevuld, vooral omdat de sociale stelsels in de lidstaten aanzienlijke verschillen kennen. Een duidelijk en Europabreed actiepunt is nodig. Een mogelijkheid daarvoor bestaat in de pensioenleeftijd. Aanvallen op de hoogte van de pensioenleeftijd komen in de gehele EU voor. Het mechanisme is simpel. In de hoogst ontwikkelde en meest rechtse lidstaten wordt met verhalen over vergrijzing langer werken als onontkoombaar voorgesteld. Die verhalen zijn gemakkelijk simpel te vertellen, want we worden inderdaad ouder. Nederland is altijd rechts geweest, met als meest linkse het kabinet-Den Uyl, zoals ik in een eerder artikel aangaf. Nederland geeft vrijwel zonder strijd toe. Vervolgens komen één voor één de andere Europese lidstaten aan de beurt, waar het leven en het werk in het algemeen een stuk zwaarder is dan hier, met bijvoorbeeld arbeid in steenkoolmijnen, omdat die lidstaten niet kunnen achterblijven bij onder meer Nederland. Al met al komt een vrije oudedag van de zwaarstwerkende arbeiders steeds meer onder druk te staan. Ze lijken te moeten werken tot ze er letterlijk bij neervallen.
Gekke Henkie
Een andere kant van het verhaal is dat de rechtse lidstaten Nederland en Duitsland een buitengewoon hoog betalingsbalansoverschot hebben ten opzichte van de Zuid-Europese landen. Een verhoging van de pensioenleeftijd zorgt voor een nog betere concurrentiepositie van de Noord-Europese landen. Het komt er met andere woorden op neer dat wij, Nederlanders, door de verhoging van de pensioenleeftijd gaan werken om de tekorten van de Zuid-Europese landen te betalen, die hun toenemende staatsschuld nooit zullen kunnen terugbetalen zoals het nu naar uitziet. Dit is echter een complexer verhaal dan dat van de vergrijzing. Toch moeten we het proberen te vertellen. Het gaat erom hoe de Europese werknemer in de maling wordt genomen en de werknemers in verschillende landen tegen elkaar worden uitgespeeld.
Kortom
Kortom, het is belangrijk een juiste analyse van de problematiek in de EU te geven. Vervolgens is het zaak te zoeken naar voor de hand liggende gezamenlijke strijdpunten. Protesten tegen bezuinigingen in het algemeen zijn te ongericht. De pensioenleeftijd lijkt me het meest geschikte actiepunt. Voor een sterke organisatie moeten activisten solidariteit over de grens zoeken. De SP zit nog in een stalinistische fase, en de PvdA heeft juist met de VVD een niet-aanvalspact oftewel regeerakkoord gesloten.
Op revolutionair links wordt al langer een dergelijke discussie gevoerd. Dat valt, grofweg, in twee kampen te verdelen: Diegenen die denken dat de EU uit elkaar moet *omdat* het een kapitalistisch project en dus socialistische oplossingen zoeken op nationaal niveau (de links-nationalisten) is en diegenen die het kapitalistische karakter van de EU inderdaad onderkennen maar voor socialistische alternatieven zoeken op Europees niveau, als continent en daarom dus de strijd aangaan om de EU democratischer te maken.
Ik hoor zelf bij het laatste kamp. Een alternatief op het kapitalisme (een globaal systeem!) kun je niet vinden binnen ons kikkerlandje. We zouden binnen de kortste keren volledig uitgesloten worden, met alle economische, politieke en sociale gevolgen van dien.
Wat we nodig hebben is een Europese Democratische Republiek. Het model van de Bundesrepublik is daarbij niet eens een gek idee inderdaad. Het punt is dat we alleen als klasse op continentaal niveau kunnen *beginnen* met het neerzetten van een menselijk alternatief op de heerschappij van kapitaal.
Wellicht interessant voor diegenen die verder willen lezen over dit onderwerp, is hier een discussiedraadje op Revleft dat gaat over het vraagstuk van een Communistische Partij voor de hele EU: http://www.revleft.com/vb/european-communist-party-t175590/index.html
Mijn bijdragen in die discussie zijn onder de nickname “Q”.
@1
Ik vind het al heel wat dat blijkbaar trotskisten en misschien andere leninisten en anarchisten samen op een forum zitten…
Het Rare is dat men niet schijnt te realiseren dat Europa , met uitzondering van Defensie , al “eener “is dan de USA .. én Democratischer …
@1 Emil,
In mijn artikel gaat het al over de vraag welke instrumenten je gebruikt om de EU een linkse en democratische richting op te stuwen. Dat is dus een stap verder dan de vraag of internationalisme wenselijk is.
@3 Al,
Dat ‘meer eenheid en meer democratie’ in de EU dan in de VSA zie ik niet direct zo. Van Rompuy is niet het hoofd van een Europese regering.
@4 Maar er is wel een Europees parlement dat niet volgens winner take all gekozen is , en de Europese commisie heeft meer mandaat dan d e USA regering welke door een op uiterst twijfelachtige wijze gekozen president word benoemd ( niet Obama persoonlijk , maar elke president van de USA )
@5 Al,
Op wie moet ik stemmen om Europa naar links te krijgen?
Op linkse partijen ; ) , het systeem is nog niet perfect maar in de USA is met miljoenen linkse mensen slechts 1 links lid van congres en geen een linkse senator ..
@2 Arnold,
Ja, dat is op zich een prestatie 😉
Niet dat Revleft.com perfect is, verre van, maar het kán best een nuttige plek zijn voor discussie en debat.
@3 Sjaak,
Dat klopt. Ik wilde enkel aangeven dat veel clubs, zoals bijvoorbeeld de “Internationale” Socialisten in Nederland, zich juist vaak op het nationalistisch vlak begeven. Continentaal denken is niet slechts wenselijk, het is noodzaak.
Ik ben het verder eens met de stelling dat pensioenleeftijd een nuttig speerpunt kan zijn om ons, als klasse, één te maken op Europees vlak. Een Europese strijd voor minimumloon of CAO zijn andere voorbeelden.
Het punt wat ik wilde maken met een CPEU is dat dergelijke vakbondsstrijd wel beperkt is en alleen maar beperkt kan blijven zonder politieke dimensie. En die politieke dimensie is de strijd voor democratie – dat heet – de strijd voor de macht van de meerderheid. En binnen onze klassemaatschappij kan dat alleen een strijd betekenen voor de politieke hegemonie van de werkende bevolking.
Ik heb over die centraliteit van democratie hier nog een blogpostje geschreven: http://www.revleft.com/vb/blog.php?b=11278
@8 Emil,
Nee, voorlopig geen minimumloon of CAO op Europees niveau. Daarvoor zijn de lidstaten te verschillend. Die geven dezelfde problemen als strijd tegen bezuinigingen. Die algemene strijd tegen bezuinigingen levert geen duidelijk en concreet doel op. De strijd voor de hoogte van de pensioenleeftijd kan juist Europabreed gevoerd worden.
Nav. je blog:
Kun je je demarchie voorstellen om universitaire docenten te benoemen? In een hoog ontwikkelde maatschappij, waar kennis cruciaal is, zal demarchie voor een bestuur niet werken.
@9 Sjaak
Het is absoluut zo dat de pensioenleeftijd een makkelijker onderwerp is om mee te beginnen. Maar je redenering lijkt zich te onderwerpen aan het gegeven “speelveld”. *Omdat* de EU landen verschillend zijn kunnen we *daarom* deze strijd niet voeren.
Ik stel juist voor dat we onze krachten verenigen om juist dit speelveld te beïnvloeden en, waar mogelijk, naar onze hand te zetten.
Ik begrijp het punt dat je maakt tegenover demarchie niet. Wat hebben universitaire docenten met bestuur te maken?
Overigens, hoewel ik het punt van een hoog geschoolde bevolking kan begrijpen, *kent* Europa natuurlijk al de meest hoog geschoolde bevolking ter wereld.
Daarbij verwijs ik naar het argument dat gemaakt wordt in “Wisdom of the crowds”, waar bijvoorbeeld één zeer hoog geschoolde minister gemiddeld slechtere beslissingen neemt dan een statistisch representatieve maar willekeurig geselecteerde groep aan mensen.
@9: Ik ben het op dat punt eens met het SP-standpunt: CAO’s niet op Europees niveau regelen (‘gaan we zelf over’) en minimumloon wel (gekoppeld aan het Bruto Nationaal Inkomen).
Ik denk dat de links die je aanhaalt in je artikel Sjaak meer zeggen over het feit dat de strijd allesbehalve beslist is.
En je verwijst wel erg veel naar andere artikelen hier op krapuul, dat is net alsof je staat te spreken voor de eigen parochie.
En de pensioenleeftijden gaan gebruiken om een “federaal europa” af te dwingen?!
Volgens mij zijn het dit soort “trucjes” die aan de wieg staan van het falen van de huidige en toekomstige “europese politieke unie”.
Sjaax , wat zou er voor bezwaar wezen tegen een Europees miniumloon , dat komt dan wel lager te liggen dan veel nationale minium lonen maar elk land kan zijn lokale miniumloon afkondigen , werkt prima in de USA waar maar een paar staten geen eigen Minium loon hebben dus het federale gebruiken …
@13:
Zou het niet zinniger zijn om het over maximum-inkomens en maximale vermogens te hebben?
Bij een minimum hoort als eerste een maximale begrenzing.
Dat getrut over die paar euro per uur is nodig, maar hoge inkomens en vermogenden lachen zich suf. Die blijven steeds buiten schot, ook nu weer , met behulp van de PvdA.
Helemaal met je eens .. waar wilde je naartoe ?? 10 keer modaal als max ??
@15:
3
@allen,
Het gaat in mijn artikel niet om vergezichten, maar om een concreet werkend actiepunt. Wanneer de massa in Europa in beweging is gekomen, kunnen over verdere stappen worden nagedacht.
@10 Emil,
Ook in een bestuur heb je goed opgeleide mensen nodig, net als voor universitaire docenten. Als ‘Wisdom of the crowds’ zou werken, hadden we nooit Rutte I gehad.
@11 Joke,
Een minimumloon per lidstaat is nu eenmaal geen Europees minimumloon.
@12 Ron,
Dat federaal Europa komt er sowieso. Ik haalde de artikelen aan om te tonen dat op links inmiddels ook een meerderheid voor dat idee bestaat. (Er blijven natuurlijk altijd conservatieve sukkels, ook op links.)
Het werkt andersom. De strijd met actiepunt pensioenleeftijd moet ervoor zorgen dat de federatie een linkse signatuur krijgt.
@13 Al,
Ik ben niet tegen een Europees minimumloon op termijn. Maar het gaat in mijn stuk in eerste instantie om een actiepunt in de strijd.
@14 Le Roi & @15 Al,
zie punt onder @allen
Ik denk trouwens dat een “andere “toekomst voor de Nederlanden in Europa zal moeten liggen , het is hier verworden tot een natie van rechtse navelstaarders , binnen europa kunnen de afzonderlijke gebieden regionaliseren , zodat het een unie van allemaal kleine staatjes met hun eigen koers word .. Om Nederland te veranderen zal dat van buiten moeten komen ( met hulp van de veranderingsgezinden als “7e colonne” )
@17: Sjaak
[..][ Wanneer de massa in Europa in beweging is gekomen, kunnen over verdere stappen worden nagedacht.][..]
Is dit niet het omdraaien van de zaken? Lijkt me logischer om te weten waarom en waarvoor de massa in beweging zou “horen” te komen.
Als de boel kwèkend en schreeuwend tot een kakelend kippenhok is geworden, valt het nadenken een beetje tegen tegen ik.
tegen is : denk ik
@19 inderdaad , het Occupy probleem , wel weten waar je tegen bent , maar geen alternatief hebben …
@19 Le Roi & @21 Al,
Jullie hebben zeker een punt: het gebrek aan perspectief kan verlammend werken.
Maar hier gaat het, anders dan de ultieme vaagheid van Occupy en de te grote algemeenheid van de betogingen tegen bezuinigingen, wel degelijk om een vrij concreet punt: de hoogte van de pensioenleeftijd. Het is vergelijkbaar met de succesvolle strijd voor de 8-urige werkdag, die het eerste succes in 1865 opleverde in Australië. De acties daarvoor hadden succes zonder te theoretiseren over een ‘socialisme’.
Misschien had ik het nog concreter moeten maken: een strijd voor een pensionering op 65-jarige leeftijd, of op 60-jarige leeftijd voor mijn part. Maar mijn idee is dat activisten in de EU eerst overeenstemming bereiken over het speerpunt van eenzelfde pensioenleeftijd, waarna er vervolgens een invulling van de leeftijd wordt gegeven.
Duitsland heeft geen minimumloon.
In Griekenland wil de troika een zesdaagse werkweek.
Je kunt streven naar vergezichten, maar zijn onbereikbaar, zolang het echte probleem niet is opgelost.
Het echte probleem is de schulden.
De schulden zijn zo hoog dat economische groei bijna niet meer mogelijk is.
Dus zullen schulden gesaneerd moeten worden.
Dat betekent , banken vallen om en naar de pensioencentjes mag u fluiten.
Na de Amerikaanse presidents verkiezingen breekt de echte pleuris pas uit.
@23, heb je het goed gezien Theo.
Op dit moment doen banken en financiële instellingen alles om de lasten van de crisis op de rug van de bevolking te verschuiven, terwijl ze limieteloos vers bijgedrukt papiergeld binnen krijgen.
Elke aannemer in de bouw mag alleen hiervan dromen: nooit failliet gaan en rustig de betere tijden afwachten, net een bank.
Eigenlijk ben ik vóór afschaffing van alle pensioenen , uitkeringen ect ect , een basisinkomen voor iedereen , en wie voor extra wil werken werkt , dan gaan de bazen eindelijk voor klotebaantjes goed betalen
@10 Emil,
“Daarbij verwijs ik naar het argument dat gemaakt wordt in “Wisdom of the crowds”, waar bijvoorbeeld één zeer hoog geschoolde minister gemiddeld slechtere beslissingen neemt dan een statistisch representatieve maar willekeurig geselecteerde groep aan mensen.”
Mooi voorbeeld van ‘wisdom of the crowds’: “Helft Nederlanders vindt: zorgpremie ongezond levende mensen omhoog.” (https://krapuul.nl/nieuws/92816/helft-nederlanders-vindt-zorgpremie-ongezond-levende-mensen-omhoog/}
@26 – Sjaak Scheele
“Helft Nederlanders vindt: zorgpremie ongezond levende mensen omhoog.” ….doen we gaat de premie voor gezonde helft ook ook omhoog, ik ga niet vóór hun levenstijl betalen!