Onverwerkt verleden, op zijn Grieks

Er wordt vandaag de dag van alles gezegd over Griekenland. Men vraagt zich af waarom Syriza zich niet schikt naar de Eurogroep, de informele verzameling van ministers van financiën, onder leiding van Jeroen Dijsselbloem, op papier een sociaaldemocraat. Diederik Samsom deelde op Facebook zijn mening waarin hij Syriza verweet niet te bezuinigen op defensie-uitgaven. Wat hij waarschijnlijk niet weet is dat Syriza afhankelijk is van de steun van een kleine rechts-nationalistische partij, de Onafhankelijke Grieken. Syriza kwam na de verkiezingen één zetel te kort voor een absolute meerderheid. De Onafhankelijke Grieken eisten het ministerie van defensie op in ruil voor hun steun. Zie daar de verklaring waarom Tsipras niet enorm kan bezuinigen op defensie. Overigens, in Nederland stemde de PvdA in met verhoging van defensie-uitgaven, ondanks de groeiende werkloosheid, armoede en sociale onrechtvaardigheid. Misschien moet Samsom eens heel goed in de spiegel kijken.

Waarover weinig wordt gesproken zijn enkele onverwerkte zaken uit het verleden van Griekenland. Na de tweede wereldoorlog was er een burgeroorlog in Griekenland tussen nationalisten en het linkse verzet. Er vielen 30.000 doden aan de kant van het verzet. Na afloop werden vakbonden ontbonden en tienduizenden communisten werden vastgezet, gemarteld en vermoord. Een paar jaar later werd Griekenland lid van de NAVO, de westerse wereld zag in het communisme de nieuwe vijand en de Koude Oorlog was begonnen. Links was de paria en de collaborateurs uit de tweede wereldoorlog gingen vrijuit en sommigen werden steenrijk. Deze onrechtvaardigheid was de belangrijkste reden waarom de minister van financiën en opvolger van Varoufakis, Euclid Tsakalotos, in de jaren negentig lid werd van een van de partijen die later opgingen in Syriza. Tsakalotos studeerde filosofie in Oxford en was actief in de anti-globaliseringsbeweging. Hij schreef ook een boek over de genoemde onrechtvaardigheid.

In het welvarende Nederland dat de rijkdom grotendeels te danken heeft aan het succes van Duitsland en het wegpompen van gas onder Groningen heeft men geen last van zulk onverwerkt verleden. Ook hier werd het linkse verzet na de oorlog in de ban gedaan en kon je als communist maar moeilijk een baan vinden, want je werd bestempeld als vijand van het volk. Nog steeds trouwens, want tegenwoordig is historisch revisionisme helemaal hip en wordt Hitler links genoemd. Griekenland, net als andere bezette landen, werd door de nazi’s gedwongen geld te geven en te lenen aan Duitsland. De nazi’s stuurden de marionettenregeringen rekeningen voor de bezettingen van hun landen; het is allemaal uitvoerig gedocumenteerd. In 1953 werd besloten de herstelbetalingen van Duitsland aan Griekenland pas te bespreken indien Duitsland herenigd zou worden. Maar na 1990 is er nooit meer over gesproken. Syriza eist nu dat Duitsland alsnog 160 miljard euro aan leningen terug betaalt en schat de totale herstelbetalingen op 330 miljard euro.

De tijd van de tweede wereldoorlog is lang achter ons en Duitsland vindt het oude koeien uit de sloot halen. Maar de Grieken hebben natuurlijk een punt. Hun land werd leeggeplunderd waarvoor men na de oorlog vrijwel niets terug kreeg. Na de oprichting van de republiek in 1974 werd Griekenland een westers-georiënteerd land, waarbij hoort dat de rijken zichzelf enorm hebben verrijkt en uiteindelijk dankzij bijvoorbeeld het aantrekkelijke fiscale klimaat in Nederland met steun van de Nederlandse staat hun fiscale verplichtingen aan de Griekse staat konden ontlopen. De gewone Grieken hebben simpelweg genoeg van de decennialange corruptie en zelfverrijking en hebben daarom gekozen voor een Nee. Dat Duitsland het rijkste en machtigste land in de EU kon worden ondanks dat ze de oorlog verloren hadden kon omdat hun oorlogsschuld werd kwijtgescholden. Of Duitsland betaalt alsnog de herstelbetalingen zodat Griekenland aan hun verplichtingen kan voldoen, of de Griekse schuld wordt kwijtgescholden. Een andere uitweg is er simpelweg niet.