Onbegrijpelijk, geen woorden voor …

De wereld zit midden in een crisis, mondiaal slaat het Coronavirus met grote slagen om zich heen en het heikneuterige Nederland spreekt over een verdeelmodel van mondkapjes voor verpleeghuizen en thuiszorgwerkers. Gekker kan het toch echt niet in ons land. De coalitie Rutte heeft de ‘vijand’ binnengehaald, een PvdA-minister, die de problemen in de Zorg portefeuille moet oplossen. Ocherm …  

Nederland zit nu midden in april, buiten schijnt de zon, maar ondertussen zijn er aan alle kanten van de zorg de alarmbellen afgegaan over het feit dat er niet genoeg beschermingsmiddelen zijn voor werkers in de zorg. En dat is toch in onze huidige maatschappij niet (meer) te begrijpen. Elke keer als er ergens een bericht te lezen staat – en ik zoek ze bewust op – dan vallen toch echt mijn schoenen van mijn voeten. Lees ook: De veranderingen gaan zo snel … 

In andere artikelen / opiniestukken is reeds gesproken over de ‘knullige werkwijzen’ in het begin van deze pandemie. In eerste instantie werd er door ‘de overheid’ begin februari (bijna) alles aan beschermingsmiddelen in Nederland opgekocht om dit door te verkopen aan China dat plotseling niet genoeg beschermingsmiddelen had om haar medewerkers in de zorg te beschermen.
En hierbij zijn ‘drie uitglijders’ op te merken: 1. China heeft geen openheid van zaken gegeven, daar patiënt zero niet eind december is gevonden maar al een maand of meer eerder; 2. Leveranciers hadden in oktober net materialen in China besteld en ontvangen voor de Nederlandse markt, die nu weer terug moet; 3. Nederlandse wetenschappers hebben de ziekte in het begin compleet verkeerd ingeschat. 

Los van het feit dat er in eerste instantie sprake was dat het allemaal best zou meevallen in Europa en zeker in Nederland – tenslotte is de afstand naar China best wel groot, ook in onze huidige maatschappij – en dat ‘we eerst geen zorgen hoefden te maken’ en later moesten werken aan een ‘groepsimmuniteit’. Deze groepsimmuniteit zou een muur zijn voor de mensen op leeftijd die een minder sterke bescherming hadden  in de Nederlandse maatschappij, tegen het Coronavirus. En dus weer een uitglijder: hoe bouw je in een maand een groepsimmuniteit op onder 60 à 70 procent van de Nederlandse samenleving? Hier was dus echt niet goed over nagedacht. 

Afgekeurde mondkapjes

Toen men – politiek en wetenschap – daar ook achter kwam, werden er maar snel 1,3 miljoen mondkapjes besteld – uit China – alleen de gebruiksaanwijzingen waren niet gelezen, tenslotte waren die in het Chinees. En op het moment dat de mondkapjes verdeeld waren onder de ziekenhuizen, kwam de controlerende instantie – de ingangscontrole vergeten waarschijnlijk – er achter dat 600.000 niet voldeden voor het werk waar ze voor waren aangeschaft: bescherming van werkers in de gezondheidszorg tegen het Coronavirus. Had ik het woord uitglijder al eerder genoemd?
Een saillant detail hierbij is toch wel te noemen, dat er ruim 1 miljoen mondkapjes worden aangeschaft door ‘de overheid’ terwijl in feite 4 miljoen van die kapjes per week nodig zijn. Maar ja, dat is een kleinigheidje. Lees ook: Het complete, echte verhaal over Corona

Verdeelsleutel

Ondertussen weet nu.nl te melden dat minister Martin van Rijn afgelopen zaterdag met partijen uit de zorg een verdeelsleutel voor mondkapjes heeft vastgesteld. En dan breekt mijn klomp weer. Een verdeelsleutel beste politiek? Hoezo een verdeelsleutel? Er moet gewoon genoeg mondkapjes zijn voor een ieder die werkt in de zorg, die mogelijk in aanraking kan komen met potentieel besmette personen en tevens personen die werkzaam zijn in vitale beroepen en die dus niet thuis mogen of kunnen werken. 

Het kan toch niet waar zijn, dat beschermingsmaterialen onder een bepaalde verdeelsleutel vallen … het is een recht op bescherming voor de medewerkers, maar zeker een verplichting van de werkgever om zijn / haar personeel te beschermen. Aangezien ‘de overheid’ zich binnengedrongen heeft in de aanschaf van beschermingsmaterialen, is ‘de overheid’ nu verantwoordelijk voor de bescherming van medewerkers in de zorg en in vitale beroepen. 

Dat er ‘graaiers en bedriegers’ in het gehele verhaal zijn op komen dagen, dat was te verwachten, want er was geld te verdienen, veel geld. In feite moest hierbij niet anders dan het kaf van het koren gescheiden worden.
Maar dat men alles heeft geregeld, zoals het nu schijnt geregeld te zijn en hierboven ook beschreven, is toch wel wat vreemd te noemen. Er schijnt een verdeelsleutel te zijn, waarbij de overheid leidend zou zijn, het is toch werkelijk niet te geloven. De overheid leidend, een overheid die altijd de grootste mond had over vrije economie en zo min mogelijk regels op ging leggen aan ondernemers heeft nu de leiding in het verdelen van mondkapjes. 

En dan is er plotseling een artikel in het AD over de wildwest verhalen in mondkapjes-land. In het artikel kan men lezen dat de minister van Volksgezondheid, Hugo de Jonge, vorige week in een Kamerdebat heeft aangegeven dat er in de hele wereld een ‘schaarste is aan beschermingsmiddelen’. De minister kan de schaarste niet wegtoveren, maar wel alles aan doen om te zorgen dat de beschermingsmiddelen eerlijk verdeeld worden, zei hij. Hiervoor wordt de inkoop geregeld door het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH).
Op zich een opvallende move om de inkoop door dit LCH te laten regelen, doen de inkopers van zorginstellingen het dan niet goed of is er juist te veel concurrentie?

Het LCH geeft aan in het artikel: “ … De vele aanbiedingen die we ontvangen worden zeer zorgvuldig gecontroleerd op kwaliteit, hoeveelheid, beschikbaarheid, locatie en andere belangrijke aspecten. Dit om op voorhand al het kaf van het koren te scheiden …” Dat is op zich een nobel gedacht en streven, echter dat moet wel snel gebeuren, zodat de zorginstellingen niet zonder beschermingsmaterialen komen te zitten. En hier zit nu net het probleem: de leveranciers klagen over de bureaucratie van de LCH; leveranciers die zelf willen produceren, moeten wekenlang wachten op toestemming en leveranciers die mondkapjes kunnen leveren, krijgen nauwelijks of geen antwoord. 

Tenslotte, leveranciers in de branche van beschermingsmiddelen bellen dag in, dag uit gezondheidsinstellingen, zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen en andere zorginstellingen af, of dat er nog middelen nodig zijn. Dit gebeurt, dag in, dag uit. En dan gaat de minister zeggen in de wekelijkse persconferentie op tv dat er te weinig middelen voor de gezondheidszorg zijn. Hoe bedoelt u minister?  Op de vragen van een ondernemer waarom zijn beschermingsmiddelen die hij kan leveren uit het Midden-Oosten niet nodig zijn, antwoordt het LCH in een mail dat “ … momenteel primair wordt gezocht naar fysieke en persoonlijk controleerbare voorraden die zich binnen Noordwest-Europa bevinden. Voorraden uit verder gelegen gebieden (waaronder China) of goederen die nog geproduceerd moeten worden, zijn onze tweede prioriteit … “

En dat is weer zo’n vreemd antwoord, want tijden geleden – jaren zelfs – moest de productie naar China en nog wat andere landen, omdat de prijzen op die manier tenminste wat ‘aannemelijker’ zouden worden, de capaciteit omhoog zou kunnen en Noordwest-Europa niet de ellende van productie, schema’s en afval zou hebben.
Het is bijna niet meer te bevatten wat er allemaal gebeurt en gaande is in deze sector, maar de opmerking van ‘er zijn niet genoeg beschermingsmiddelen beschikbaar voor de zorg’ gaat steeds meer een ander gevoel geven, een vieze smaak in de mond zelfs.