Nou… ja en nee. Met enige moeite erkent Bolso nu de facto maar contre coeur zijn verlies . Mannen protesteren er ook met iets te grote voertuigen op snelwegen. En er zitten net als bij ons zo’n 20 partijen in hun parlement. Joden kunnen er redelijk onbezorgd leven – toch?
Net als wij putten Brazilianen hun natuur superefficiënt uit, inclusief hun Nationale Park de Hoge Amazonië. En hun minvermogenden kunnen net als de onze in de stront zinken. En ik maar denken dat ome Karl dat toch in 1867 glashelder had uitgelegd, hoe dat juist NIET moet…
Volgens ons CBS stijgt het aantal miljonairs hier zo’n 20.000 per jaar – in Brazilië ongeveer even snel. En ja, waar komt hun geld vandaan? Van anderen, absoluut! Zoals alleenstaande bijstandsmoeders, pensionado’s, toeslagenslachtoffers… kortom, de machtelozen, het volk. Net als in Brazilië.
Gelukkig stelt de nieuwe president Lula dat hij ontbossing van Amazonië te vuur en te zwaard gaat aanpakken. Zoiets als minister Van der Wal met de stikstof.
Eerst maar effe zien, dat dan weer wel.
Zijn er nog andere gelijkenissen? Tot mijn verbazing wel: ze hebben net als sommigen van ons neonazistische neigingen. In de plaats São Miguel do Oeste kwamen gisteren ontevreden Bolsonaren bijeen, en staken massaal hun rechterarmen schuin omhoog… Het minder erge is dat dat ook daar verboden is. De overheid gaat het onderzoeken, zo meldt CNN onder meer.
De enige keer dat ik in Nederland die groet in het openbaar zag, was in Huizen NH. Het was in 2015, net na de tweemaandelijkse nazibeurs, die niet lang daarna vanwege onze acties door de gemeente verboden werd.
Ik had er een bezoek gebracht met NRC-journalist Wilmer Heck, maar zijn fotograaf David van Dam kwam wat later – en alleen – en werd meteen bedreigd – Wilmer maakte toen als kop boven zijn artikel over die nazibeurs: ‘Als je me fotografeert, krijg je en klap voor je kop’. David hield het toen maar voor gezien. Helaas deed hij geen aangifte.
Vier mannen die ik daar binnen had gezien, zag ik op de parkeerplaats naar hun auto’s lopen en namen afscheid van elkaar – met een nazigroet… Ik was stomverbaasd – wist bij God niet wat ik zag… Later bekeek ik mijn foto’s van die dag beter en herkende NVU-kringleider Robert-Jan Koelewaard uit Purmerend. Die staat ook op diverse plaatsen op het web met z’n arm omhoog.
In 2016 is Koelewaard nota bene door de NVU geroyeerd. We hebben hem daarna ook gefotografeerd bij het verlaten van de nazibeurs in Houten. De strafrechter veroordeelde zowel Koelewaard als NVU-leider Kusters al in 2014 wegens het roepen van discriminerende en haatzaaiende leuzen – bevestigd in hoger beroep.
Ik geloof, zei hij zacht, dat we Brazilië weinig te verwijten hebben… er is hier genoeg werk aan de winkel…