Minder dan 2 procent van de covid-19-vaccins ging naar Afrika

De leden van de VN-Veiligheidsraad hebben hun bezorgdheid geuit over de voortgang van covid-19 in Afrika. Het continent heeft slechts een fractie van de wereldwijd geproduceerde vaccins ontvangen en aanhoudende conflicten alsook economische achteruitgang bemoeilijken de strijd tegen het virus.

Bij het begin van de virtuele bijeenkomst gisteren (woensdag) legde Wang Yi, buitenlandminister van China, een presidentiële verklaring af als roterend voorzitter van de Veiligheidsraad. Daarin uitte hij de bezorgdheden van de afgevaardigden van het VN-orgaan over de voortgang van covid-19 op het Afrikaanse continent. Zo haalde hij onder meer aan dat Afrika tot nu toe minder dan twee procent van de wereldwijd geproduceerde vaccindoses heeft ontvangen.

Extremisme in West- en Centraal-Afrika

De Veiligheidsraad herhaalde de noodzaak van een eerlijke toegang tot effectieve en betaalbare tests en covid-vaccins voor iedereen. VN-Secretaris-Generaal António Guterres herinnerde ook aan zijn oproep aan het begin van de gezondheidscrisis tot een globaal staakt-het-vuren in alle conflictlanden. Enkel zo zouden deze naties zich ten volle kunnen concentreren op de strijd tegen het coronavirus.

Guterres zei dat sommige gewapende groepen en overheden gevolg hebben gegeven aan die oproep maar dat geweld desalniettemin blijft voortduren, met name door extremistische groepen in West- en Centraal-Afrika. Onder meer in Mozambique zijn de aanslagen en bedreigingen op de burgerbevolking toegenomen sinds het begin van de pandemie, zei hij.

Hij waarschuwde dat deze ongelijke situatie in landen ook een ongelijk herstel uit de gezondheidscrisis voorspelt. In dat opzicht voedt de coronacrisis in deze landen conflict en instabiliteit. De ernstige economische terugval verergert spanningen en heeft 114 miljoen extra mensen in extreme armoede geduwd, sprak hij. De coronacrisis heeft volgens Guterres ook een disproportionele impact op jongeren en vrouwen in Afrika, het jongste continent op aarde.

Minder dan 2 procent van de vaccins

“Van de 1,4 miljard geproduceerde covid-19-vaccins zijn er slechts 24 miljoen, minder dan 2 procent, naar Afrika gegaan. Een eerlijke en duurzame uitrol van vaccins is nochtans de snelste manier naar het herstel. Deze pandemie heeft aangetoond dat we maar zo sterk zijn als de zwakste schakel”, sprak Guterres.

Achim Steiner van het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP) sprak eveneens de leden van de Raad toe en herinnerde aan het feit dat Afrika een derde van alle minerale grondstoffen huisvest, twee derde van de akkerlanden en een jonge en dynamische bevolking die wil werken. Bovendien heeft Afrika het potentieel om tot 40 procent van de wereldwijde behoefte aan energie uit de zon te kunnen aanleveren. “Maar veel van die beloftevolle aspecten blijven onbenut zolang ongelijkheid, politieke instabiliteit en slecht bestuur blijven overheersen”, zei Steiner. Ook hij had het verder over het belang van een boost wat betreft de vaccinaties: “In de meeste Afrikaanse landen is slechts 1 procent van de bevolking momenteel al ingeënt”, bracht hij in herinnering.

Wereld is niet veilig als Afrika achterblijft

Ook Tsjadiër Moussa Faki Mahamat, hoofd van de Commissie van de Afrikaanse Unie, is het stijgend aantal coronabesmettingen en –doden in Afrika niet ontgaan. Hij zei dat het “dwaas” is om te denken dat de wereld veilig is zolang Afrika niet beschermd is tegen het virus en diens varianten. Massaal verlies van banen en inkomensverlies heeft ertoe geleid dat ouders hun kinderen niet meer naar school kunnen sturen. Daarnaast neemt de druk op de gezondheidssystemen toe. “De internationale gemeenschap mag het momentum van voor de pandemie niet verliezen waarin we overeen kwamen in de Agenda 2030 dat vrede, veiligheid en ontwikkeling de weg vooruit zijn.”

Voorzitter Wang Yi concludeerde dat geen enkel land alleen mag handelen in deze pandemie, en geen enkel land alleen mag worden gelaten. “Afrika is deel van het globale antwoord op deze crisis”, zei hij. Hij riep onder meer op om de schuldaflossingen van Afrikaanse naties te herbekijken, net als de economische sancties op onder meer Soedan en Zimbabwe.