Afgelopen zondag, 13 februari 2022, nam ik deel aan de Woonrevolutie in Leiden, in de reeks van woonprotesten sinds deze golf van woonstrijd in september op gang kwam. Your Local Pirates, het muzikale duo waarvan ik de helft uitmaak, was uitgenodigd voor een optreden. En er was een oproep voor een radicaal blok in het zwart en dergelijke. De aantrekkingskracht was onweerstaanbaar, burn-out of geen burn-out. Ik had mijn deelname aan het woonprotest in Delft vorige week geskipt, zodat de kans dat het me in Leiden zou lukken, maximaal was. Het lukte! Wat volgt, zijn wat indrukken.
Eerst de manifestatie. Enkele sprekers, met bijzondere toespraken uit invalshoeken die extra belichting goed konden gebruiken. Op Doorbraak lees, zie en hoor je ze.(1) Een tweetal optredens, eentje van punkband Hard Voor Weinig en eentje van Your Local Pirates. Ook dat zie je terug op Doorbraak. Het ging lekker, al merk ik dat ik soms naar woorden moet zoeken in mijn praatje waarmee ik onze songs inleidde. Mijn praatje was vooral weer een shout out naar al die kraakinitiatieven die de laatste tijd opbloeien, en een aanmoediging tot meer van dit moois. Joke versterkte de boel, door de namen van die initiatieven – Ivicke, Waldeck Pyrmont/Autonomous Student Struggle, Croesepoesen, Hotel Mokum en Kraaienest – nog eens extra te herhalen. Daarna gingen we los. Ik hoorde flinke delen van de crowd bijval betuigen. Wet Of Geen Wet, Kraken Gaat Door! Dat zou later op de dag blijken.
Na ons optreden spoedde ik me naar het zwarte blok dat schuin links achteraan al verzamelde. Een flink aantal mensen! Spandoeken en alles. Ik werd helemaal blij van binnen toen ik me tussen deze mensen – mijn kameraden! – voegde. Ik wil me niet zien als ingevlogen muzikant die komt spelen, met de betogers als publiek. Ik ben een demonstrant die ook met liedjes de actie mag helpen versterken, om vervolgens actief mee te doen met de demonstratie.
Die demonstratie was al best bijzonder. Het Zwarte Blok liep voorop! Levendige boel. Leuzen roepen, meer leuzen roepen, het ging aan een stuk door. Ik doe maar weer eens een lijstje:
- Huizen voor mensen, niet voor winst!
- Wet Of Geen Wet, Kraken Gaat Door!
- A-Anti-Anticapitalista – veelal na enkele keren keer gevolgd door: Overthrow the System, Revolution Anarchista!
- Niet Groen, Niet Links, Maar Neoliberaal!
- Geen Bazen en Politici, Maar Zelfbestuur en Anarchie!
- Liberta, Liberta! Anarkia Total!
- Say It Loud, Say It Clear! Refugees are welcome here – niet alleen gescandeerd maar ook als liedje
- Alerta! Alerta! Antifascista!
- Siamo Tutti Antifascisti! Met beide handen in de lucht geroepen, en elke keer gevolgd door ritmisch geklap
- Olala, Ohlelee, Solidarité avec les sans papiers!Tout le Monde Déteste la Police
- Politie, Fascisten, Staatsterroristen!
Politie zagen we niet veel. Een paar fietsagenten voorop, dat was het zo’n beetje.
We keerden terug waar we waren begonnen, bij de molen op de Lammermarkt. Daarna gingen flink wat mensen weer op pad. Dat werd een hele groep, en na enige tijd lopen stonden we voor een kort daarvoor gekraakt pand. In die straat werd het natuurlijk gezellig. Politie kwam natuurlijk een kijkje nemen, eerst twee, later vier, vijf agenten, een motor ook en een politiewagen.
Het leek verstandig voor de grotere groep actievoerders om daar niet eindeloos te blijven, dus gingen we weer lopen. Eerst een klein rondje en weer vrij dicht langs het kraakpand, daarna weer richting binnenstad. Weer leuzen, een levendige, eigenlijk erg opgewekte boel. Een enkele kleurrijke flare, net als ook tijdens de ‘officiële’ demo trouwens. Maar deze demonstratie was natuurlijk niet aangemeld en geheel onofficieel.
Enkele agenten fietsten voor, langs en achter ons. Er verscheen een lief rookbommetje met een mooie rookpluim. De sfeer was uitstekend, maar natuurlijk moest er wel een keer een punt achter gezet worden. Dicht bij het centraal station ging een groot deel van de groep de Jumbo aldaar in. Omkleden, broodje halen, whatever, het was feitelijk de afsluiting van de demonstratie.
Op dat moment waren al hoorbare politiesirenes vlakbij gekomen, en kwam er een hele rij politiebusjes in hoog tempo aan gereden, zes of zeven telde ik er, ik ving achteraf op dat er uiteindelijk nog meer waren. Ze werden gevolgd door een ME-bus. Even later vielen twee groepen ME-ers in vol ornaat, met schilden en alles, ons van twee kanten aan. Ik zette het op een lopen, achter enkele anderen een zijstraat in vluchtende kameraden aan. Ik hoorde achter me: ‘Staan blijven!’ Nou, ik dacht toch echt van niet. Doorrennen! Eventjes later bleken de ME-ers niet meer achter ons aan te rennen, konden we vaart minderen en ons verder in veiligheid brengen. We waren ontsnapt. Wrang genoeg gold dat dus niet voor veel anderen. Later hoorden we dat 24 mensen van ons gearresteerd zijn geweest. Ze zijn inmiddels vrij, maar daarmee is de repressieve kous bepaald nog niet af. Alle steun voor deze kameraden!
Later die avond zag ik de berichtgeving, zeg maar gerust de politieleugens. Ik pluk een paar dingen uit het bericht van de De NOS: ‘In het centrum van Leiden zijn 23 mensen aangehouden na een woonprotest. Volgens de politie begonnen zij een onaangekondigd protest.’
Opmerking: onaangekondigde protesten zijn op zichzelf helemaal niet verboden. Daar kan dus geen reden zijn voor de politieaanval. De NOS suggereert dat wel. Kan iemand de NOS op de hoogte stellen van het geldende demonstratierecht?
De NOS vervolgt: ‘Toen agenten probeerden de demonstratie te ontbinden “een grimmige sfeer”. Ook zou er met stenen zijn gegooid.’
Drie opmerkingen.
1 De politie kan volgens de wet helemaal geen demonstratie ontbinden, dat kan juridisch gezien alleen de burgemeester.
2 De politie heeft ook op geen enkel moment duidelijk gemaakt aan ons dat we de demonstratie moesten ontbinden, de enige communicatie in die zin was de ME-aanval zelf – maar toen was de demonstratie dus al voorbij en zaten mensen in de Jumbo.
3 De ‘grimmige sfeer’ ontstond precies door de ME-aanval. Tot op dat moment was de sfeer opgewekt, strijdlustig maar geenszins ‘grimmig’.
4 Ik heb de hele optocht deelgenomen, dan weer in het midden, dan weer wat meer vooraan. Ik heb geen steen gegooid zien worden. Als het zou zijn gebeurd, dan zou de NOS dat aannemelijk hebben mogen maken voordat ze dit zomaar afdrukte. Ze had op zijn minst kunnen zeggen: de politie zegt het, maar wij hebben dat niet vastgesteld. Maar zoiets doet de NOS niet, die geeft dus alleen de politieversie.
Het is dus een verdachtmaking, met potentieel kwalijke gevolgen. Want er zijn dus mensen opgepakt, en de NOS noemt twee redenen. De tweede is ‘het niet kunnen tonen van een ID’. Maar de eerste is: ‘openlijke geweldpleging’. Daar past die zogenaamde stenengooierij in. Door die stenen zo te noemen, helpt de NOS het openbaar ministerie als dat OM echt strafvervolging zou doorzetten tegen de gearresteerde mensen.
Dit politiegeweld had een politiek doel, het was geen reactie op strafbare feiten. In optocht leuzen roepen in de binnenstad van Leiden is immers geen strafbaar feit. En die busjes en die ME waren ongetwijfeld startklaar gemaakt voordat ze maar hadden kunnen weten wat zich wel en niet bij de Jumbo zou afspelen, reëel of in hun eigen rijke fantasie. Dit was, om in justitiestijl te blijven, politiegeweld met voorbedachten rade.
Ik vermoed dat het besluit tot die politieaanval vaststond zodra duidelijk was dat er een onofficiële demonstratie gaande was, geheel ongeacht wat de demonstranten precies deden. Misschien dat iemand dat eventjes via de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) boven water kan halen? Hoe dan ook. Dit politiegeweld was intimidatie en waarschuwing: onofficieel demonstreren wordt niet getolereerd. Zeker niet als de demonstranten radicaal en anarchistisch zijn, en zich met hun leuzen tegen de complete gevestigde orde en de bijbehorende staat keren. We moeten vooral niet denken dat we ongehinderd onze optochten rond woonprotesten kunnen blijven houden zoals dat onder meer in Arnhem en Tilburg lukte.
Openlijk anarchisme, radicaal activisme opererend buiten de voorgeschreven lijntjes, en dan ook nog in support van kraakactie: dat is waarom we zijn aangevallen. Dit is politieke repressie, en verdient het scherpst mogelijke antwoord: meer radicale woonstrijd, meer anarchistische strijd.
Noten:
1 De toespraken:
Jiska Ogiers: “Wachten op een woning doet mensen met een handicap letterlijk pijn”
Jiska Ogiers: “Wachten op een woning doet mensen met een handicap letterlijk pijn”
‘Robbert Brouwer: “Laten we veilige plekken maken van leegstaande kantoorgebouwen” (video)
‘Klara: “Stop structurele uitsluiting en discriminatie van internationale studenten” (video)
‘Bo Salomons: “De oplossing maken we zelf. We gaan ons organiseren” (video)’
2 ‘Your Local Pirates: “Wat niet mag, dat kan nog steeds!” (video)’ , 14 februari 2022
3 ‘23 mensen aangehouden na afloop van woonprotest in Leiden’, NOS, 13 februari 2022, https://nos.nl/artikel/2417201-23-mensen-aangehouden-na-afloop-van-woonprotest-in-leiden
