Macht en onmacht van de satire

Kom, laten we het vuurtje eens opstoken. Heel even maar, om het daarna met een paar kopjes water te doven. Heere Heeresma jr. is geen fascist, maar – net als zijn vermaarde vader – iemand die het niet kan laten stoute dingen te zeggen als men hem daar goed voor betaalt.

In een ingezonden brief van 31 december 2015 in de Volkskrant reageert Heeresma Junior op een Voetnoot van Arnon Grunberg twee dagen eerder. Daarin stelt Grunberg voor een experiment te doen: Goed, laten we doen alsof de vluchtelingen vee zijn. Seks met de vluchteling is verboden, seks met dieren is immers verboden, maar ze mogen wel geslacht en gegeten worden. Satire, overduidelijk. Heeresma reageert daar semi-serieus op, alsof het niet om satire gaat: Ondanks de huidige heibel in de media gaat de opvang van vluchtelingen best goed, al zijn er door het grote aantal natuurlijk praktische problemen. En de protesten tegen vluchtelingen vallen ook reuze mee.

 Er wordt wat geschreeuwd en een paar kaalgeschoren randdebielen gooien met vuurwerk, maar dat is token resistance. Daarna gaat men naar huis, de televisie en het potje bier. Uit de cijfers blijkt trouwens dat de meeste Nederlanders achter de opvang van vluchtelingen staan. Geen satire, hij wordt voor deze ingezonden brief niet betaald, dat scheelt.

Het heeft Heeresma Junior blijkbaar toch op een idee gebracht: het kan nog een stapje verder. Vandaar het idee voor de column in Trouw. Wie regelmatig satirische stukken leest, ziet meteen dat het er duimendik bovenop ligt: we gaan dit eens lekker opblazen, die brave christenen eens flink geselen. De laatste zin zegt alles: ‘U mag nu lachen.’

Nee, natuurlijk lacht er niemand, er valt niets te lachen. En dat is nu net zijn hele bedoeling: de satire zo ver doorvoeren dat er niets meer te lachen valt. Dat zal die brave lezers leren! En het is lekker voor de ratings natuurlijk, wat ophef.

In een satirisch stukje van 10 januari 2016 op The Post Online, een site van onze rechtse vrienden, gaat het ook over asielzoekers, nu over de testosteronjongens van Keulen. Hier geen sprake van machinegeweren, Junior stelt niet voor ze dood te schieten. Nee, die jongens vangen niks, wij behandelen ze slecht: Als ik ergens niet goed van word, dan is het de schraperigheid waarmee we onze asielzoekers tegemoet treden. We hebben het domme geluk in de beste periode van de geschiedenis op de beste plek op aarde geboren te zijn, en wat gunnen we die arme vluchtelingen die alles hebben moeten achterlaten? Een armzalige 12,95 euro zakgeld per week!  Vervolgens laat hij nog weten wat ze aan eet- en kledinggeld krijgen en hoeveel ze mogen verdienen per week. Daarom is het uit de hand gelopen, stelt hij. Hoeren moeten ze hebben, gesubsidieerde hoeren.

Grappig? Mm, niet echt. Maar daar gaat het nu even niet om. Het is niet mijn bedoeling om Heeresma Junior hier een pluim in zijn reet te steken. Het gaat mij om de volstrekt overdreven manier waarop er gereageerd wordt op zijn Trouw-column. Sommigen van ons zijn zo serieus dat ze satire die – expres – te ver wordt doorgevoerd niet herkennen. Alle alarmbellen rinkelen.

Waar is de brand?
Er is geen brand.

En de rest is gelul.

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.