Maanwandelen tijdens de coronapandemie

SARS-CoV-2 is een gemeen virus. Er spelen een paar hoedanigheden mee die het bestrijden ervan lastig maken. De eerste is het grote aantal asymptomatische gevallen, dat willen zeggen dat er dragers van het woekerende coronavirus zijn die niet of nauwelijks ziekteverschijnselen vertonen. Die kunnen dus zo goed als ongemerkt tal van anderen besmetten. Een tweede probleem is dat er nog nooit een vaccin is ontwikkeld tegen een of ander coronavirus. Weliswaar was dat tot nog toe niet nodig omdat zo’n virus niet erg schadelijk was, of daarentegen juist heel heftig, zoals SARS-CoV dat de SARS-epidemie in Oost-Azië veroorzaakte, zodat patiënten en hun contacten redeijk snel geïsoleerd konden worden. Wat in het verleden niet is gelukt, kan in de komende jaren toch slagen, maar de slaagkans op een vaccin lijkt niet al te groot. Een groep van Chinese wetenschappers is er in ieder geval pessimistisch over. En ten derde werken bestaande medicijnen niet; proeven leveren vooralsnog geen succes op.

Hoe overweldigend de pandemie ook is, met maatregelen als afstand houden en lockdowns is er overal al succes geboekt tegen de verspreiding van SARS-CoV-2. De verspreidingsgraad, uitgedrukt door R0, het aantal mensen dat door een geïnfecteerde wordt besmet, is er teruggedrongen tot onder de 1. Volhouden van de maatregelen betekent dat Covid-19 zal uitdoven. Dit langdurig volhouden is echter moeilijk en zodra de strenge maatregelen versoepeld worden, laait R0 weer op. Maar in ieder geval toont het aan dat isolatie helpt tegen de verspreiding van het virus.

Isolatie valt echter ook op andere manieren te realiseren dan de nu gangbare. Denk bijvoorbeeld aan de maanwandelingen. De astronauten droegen pakken die hen tegen straling beschermden en zorgden dat ze konden ademen. Om ons tegen SARS-CoV-2 te beschutten, hoeven we natuurlijk niet zo ver te gaan als astronautenpakken, maar het is een denkpiste die mogelijkheden biedt. Er kunnen helmen worden ontwikkeld die ons voldoende afschermen voor het virus. Het zal niet aangenaam zijn om zo’n ding op straat te dragen, maar het geeft ons de kans om in de meeste gevallen weer aan het werk te gaan zonder besmettingsgevaar. Uiteraard zal de ontwikkeling en vooral uitdeling van dergelijke helmen duur zijn maar dat zijn de lockdowns en opnames van patiënten in ziekenhuizen nog meer. Zeker is dat isolatie gezien de huidige stand van de medische wetenschap de meeste kans geeft op indamming van Covid-19. Kleine kinderen zullen geen helm kunnen dragen en derhalve de grootste verspreiders zijn. Dan zal speciaal voor hen een uitgebreid testprogramma op het virus opgezet moeten worden, wat veel en regelmatig testen impliceert. Al met al zal R0 dan flink omlaag gaan, wat betekent dat dit coronavirus zo goed als volledig wordt genekt.

Komt zo’n helm er snel? Uit ervaring weet ik dat deskundigen vaak een tunnelvisie hebben. Ze passen toe wat ze hebben geleerd. Een onorthodoxe aanpak met behulp van een helm staat bij hen niet op het netvlies. Maar als ik het kan bedenken, zullen anderen met meer invloed dat ook doen.