We houden ‘van Oranje’, maar we weten er maar bar weinig van. Dat blijkt uit een enquête van het Historisch Nieuwsblad ter gelegenheid van het feit dat de monarchie in Nederland in 2013 200 jaar bestaat. 4,7 procent veronderstelt dat we al tussen 1400 en 1500 een koninkrijk werden.
De enquête werd gehouden onder 1033 Nederlanders van 18 jaar en ouder, die samen een representatieve afspiegeling vormen van de totale bevolking. Sommige vragen testten de kennis van de deelnemers, andere peilden hun mening.
Monarchie
Omdat kennis en interesse vaak samengaan, is de geënquêteerden ook gevraagd hoe zij denken over de monarchie als staatsvorm. Tweederde van de Nederlandse bevolking is voor behoud van het huidige model, terwijl 19 procent wil dat de koning een louter ceremoniële rol bekleedt en 18 procent voorkeur heeft voor een gekozen president. De status-quo is het populairst bij 65-plussers (71 procent) en het minst populair bij jongeren tussen de 18 en 24 jaar (51 procent). Onder lezers van NRC Handelsblad is de monarchie het minst geliefd: hier is 29 procent voorstander van een ceremonieel koningschap en 26 procent van een republiek.
De geënquêteerden moesten ook vier belangrijke kwesties uit de 200-jarige geschiedenis van de monarchie koppelen aan de juiste koning of koningin. Ruim een kwart van de Nederlanders wist dat de Tiendaagse Veldtocht plaatsvond onder Willem I, dat Willem III de slavernij afschafte en dat in Emma’s tijd een beperkt kiesrecht werd ingevoerd. Verder koppelde 33 procent de handhaving van de neutraliteit tijdens de Eerste Wereldoorlog terecht aan de regeerperiode van Wilhelmina, wist 42 procent dat het Juliana was die oorlogsmisdadigers gratie verleende, en herinnerde 62 procent zich Beatrix’ rol bij het totstandbrengen van de Paarse kabinetten.
Schuinsmarcheerder
De waardering voor de drie prinsen-gemaal is zeer verschillend. Claus roept vooral positieve associaties op: ‘sympathiek’, ‘goedig’, ‘ziek’. Bij Bernhard is het beeld gemengd: Nederlanders denken bij hem aan het Wereld Natuur Fonds, maar ook aan Lockheed en buitenechtelijke kinderen. Hendrik ten slotte wordt door bijna iedereen die iets van hem weet als schuinsmarcheerder gezien.
NRC en Telegraaf
Opmerkelijk is de uitsplitsing van de resultaten tussen het totaal en Telegraaf- en NRC-lezers. Daarbij bleek dat 62,5 procent van de geënqueteerden de monarchie wilde houden zoals die nu is, waarbij de Telegraaflezers nog iets enthousiaster zijn (63,7 procent). Dissonant zijn de NRC-lezers met 45,3 procent. Voor een ceremonieel monarchaal gebeuren zijn 19,3, 21,7 resp. 28,6 procent en een president met politieke invloed willen 11 procent (totaal), 4,5 procent (Telegraaf) en 7,1 procent (NRC). Dat de Nederlandse koning(in) zich inzet voor het stimuleren van de economie vindt 5,5 procent ‘zeer onbelangrijk’ en 37,8 procent ‘zeer belangrijjk’. En Beatrix wint de prijs voor de beste monarch van het Koninkrijk (53,1 procent), al vindt 7,7 procent dat ze er helemaal niets van heeft gebakken. Maar bijna de helft (48,6 procent) vindt het belangrijk (27,3 procent ‘enigszins belangrijk’) dat een Nederlandse koning(in) het saamhorigheidsgevoel van de Nederlanders probeert te bevorderen. Dat zal 5,0 procent echter volledig worst wezen.
De Monarchie moet blijven, Alleen al om het feit dat Koningin Beatrix met Haar nieuwjaars toespraken laat
blijken dat Zij duidelijk voor de multi-culterele samenleving is. Dit tot grote woede van G. Wilders.
@1
1 april is al een paar dagen voorbij. De monarchie past niet bij crapuul.
@ 2
Maar wel bij mij.
Ik ben een groot voorstander van het handhaven van de Monarchie , maar dan wel zonder de Oranjes , een leeg koningshuis is mijn ideaal … Presidenten cateren net zo goed aan het belachelijke idee dat er iemand aan de top moet staan …. Of dat iemand een goedgekeurde wet zo moeten “tekenen ” ..Datums van 2e en 1e kamer goedkeuring zou voldoende moeten zijn …….
@4 Al,
Het is handig om iemand te hebben die de regels in de gaten houdt en zaken regelt. In de Tweede Kamer is er een voorzitter die het debat leidt. Zo zou een president vooral de regels in de gaten moeten houden met betrekking tot kabinetswissels. Verder kan hij/zij mooi lintjes doorknippen (dineren met buitenlandse staatshoofden, Nederlandse export promoten, etc) in de tijd die over blijft.
Democratie heeft iets van doen met kiezen. Zolang de meerderheid van de Nederlanders ervoor kiest een monarchie met Oranjes te steunen, respecteer ik die keuze. Maar in principe vind ik erfopvolging, met instemming achteraf door de bevolking, niet een goede democratische procedure.
@5 in de ministersraad is er al een voorzitter , de minister President , een President die dingen in de gaten houd ?? daar is het Parlement toch voor !!, en voor handjeslintjesdoorknipgevenkoekhappen ect kunnen we net als zwitserland met een Staatssecretaris van Representatie toe , mogen de Oranjes op soliciteren ..
Lang Leve de Monarchie