De Panamese Maritieme Autoriteit (PMA) heeft aangekondigd dat het de registratie van het zoek- en reddingsschip Aquaruius heeft moeten intrekken, onder economische en politieke druk van de Italiaanse regering. Deze aankondiging veroordeelt honderden mannen, vrouwen en kinderen, die wanhopig op zoek zijn naar veiligheid, tot een mogelijke verdrinkingsdood. En het brengt de levensreddende humanitaire missie van de Aquarius, het enige overgebleven niet-gouvernementele zoek- en reddingsschip in de centrale Middellandse Zee, een ernstige slag toe.
Op zaterdag 22 september ontving de Aquarius een officiële mededeling van de Panamese autoriteiten waarin werd verklaard dat de Italiaanse autoriteiten de PMA hadden aangespoord om ‘onmiddellijke actie’ tegen de Aquarius te ondernemen. Daarin stond te lezen dat “het noodzakelijk is om de Aquarius uit te sluiten van onze registratie, omdat het een politiek probleem met zich meebrengt tegen de Panamese regering en Panamese schepen die binnenvaren in de Europese haven.” Nochtans voldoet de Aquarius aan alle maritieme normen en de strenge technische specificaties die vereist zijn om onder de Panamese vlag te varen.
Artsen Zonder Grenzen en SOS Mediterannee keuren de actie af. Het enige gevolg van de actie van de Italiaanse regering is dat mensen op zee zullen blijven sterven en dat er geen getuigen zullen zijn om de doden te tellen.
“Europese leiders lijken geen scrupules te hebben met het implementeren van steeds meer gewelddadige tactieken om hun eigen politieke belangen te dienen, ten koste van mensenlevens”, zegt Karline Kleijer, hoofd van Noodgevallen bij Artsen Zonder Grenzen. “De afgelopen twee jaar hebben Europese leiders beweerd dat mensen niet op zee moeten sterven, maar tegelijkertijd hebben ze een gevaarlijk en slecht geïnformeerd beleid gevoerd dat de humanitaire crisis in het centrale Middellandse Zeegebied en in Libië naar nieuwe dieptepunten heeft gebracht. Deze tragedie moet eindigen, maar dat kan alleen gebeuren als EU-regeringen de Aquarius en andere zoek- en reddingsvaartuigen toestaan om hulp te blijven bieden en getuigenis te blijven geven.”
Sinds het begin van het jaar zijn meer dan 1.250 mensen verdronken tijdens hun poging om de centrale Middellandse Zee over te steken. Degenen die nu de overtocht proberen te maken zullen drie keer meer kans maken om te verdrinken dan in 2015. Het werkelijke aantal doden is waarschijnlijk veel hoger, omdat niet alle verdrinkingen worden waargenomen of geregistreerd.
Ondertussen blijft de Libische kustwacht, gesponsord door Europa, steeds meer onderscheppingen maken in de internationale wateren tussen Italië, Malta en Libië, terwijl het de overlevenden hun recht om te ontschepen in een veilige haven ontzegt, zoals vereist door de internationale maritieme en vluchtelingenwet. In plaats daarvan worden deze kwetsbare mensen teruggebracht naar Libische detentiecentra. Verschillende daarvan worden momenteel getroffen door hevige gevechten in de conflictzones van Tripoli.
“Vijf jaar na de tragedie van Lampedusa, toen Italië de eerste grootschalige zoek- en reddingsoperatie lanceerde, riskeren mensen nog steeds hun leven om te ontsnappen uit Libië, en dat terwijl het sterftecijfer in de centrale Middellandse Zee ongekende hoogtes bereikt”, stelt Sophie Beau, vice-president van SOS MEDITERRANEE. “Europa kan het zich niet veroorloven om afstand te doen van zijn fundamentele waarden.”
Terwijl het bericht gisteren binnenliep, was het team net bezig met een actieve zoek- en reddingsoperatie. In de afgelopen drie dagen heeft de Aquarius twee boten in nood geholpen. Het heeft nu 58 overlevenden aan boord. Die moeten dringend van boord naar een veilige plaats in overeenstemming met het internationaal zeerecht. In al haar operaties heeft de Aquarius steeds volledige transparantie behouden en opereerde het steeds onder de instructies van alle maritieme coördinatiecentra en in overeenstemming met internationale maritieme conventies.
Zowel SOS MEDITERRANEE als Artsen Zonder Grenzen eisen dat Europese regeringen de Aquarius zullen toestaan haar missie voort te zetten, door aan de Panamese autoriteiten te bevestigen dat de bedreigingen van de Italiaanse regering ongegrond zijn, of door onmiddellijk een nieuwe vlag uit te geven waaronder het schip kan varen.
– Artsen zonder grenzen, via De Wereld Morgen.
