Israel heeft in de nacht van zaterdag op zondag de laatste twee uit de gevangenis van Gilboa ontsnapte gevangenen opgepakt. Zij waren gelokaliseerd in Jenin, een plaats waar de Israelische strijdkrachten eigenlijk volgens de akkoorden van Oslo niets te vertellen hebben (want een gebied onder bestuur van de Palestijnse Autoriteit), maar Israel houdt zich daar al ruim 20 jaar niet aan en de Palestijnse Autoriteit heeft zich daar schijnbaar bij neergelegd.
Een forse troepenmacht vergezeld van undercover eenheden sloot het westelijke gedeelte van Jenin af, een huis werd omsingeld door militairen en via luidsprekers werden de mensen in het huis opgeroepen naar buiten te komen. Na een paar minuten kwamen Ayham Kamamji en Munadel Nuf’eiat naar buiten, waar zij werden ingerekend. Ook twee mensen die hen hadden geholpen werden opgepakt.
De arrestatie ging gepaard met ongeregeldheden. De Israelische troepen werden bekogeld met stenen en ”geimproviseerde explosieven” (vuurwerk? Molotov cocktails?). Als antwoord schoten de Israeli’s met scherp, drie mensen werden naar een ziekenhuis gebracht. De Israeli’s hadden overigens zaterdag pas enkele uren eerder vernomen dat de twee in Jenin waren. Daarvoor had het leger nog dezelfde dag zoektochten gehouden in de dorpen Kfar Dan, Javed en Burqin. De zes gevangenen waren ontsnapt op5 september via een zelfgegraven tunneltje van enkele tientallen meters lang, waarmee al in december 2020 was begonnen. Vier van hen werden al na enkele dagen weer gepakt in – en in de buurt van – Nazareth.
Tenminste een van de vier, Zakaria Zubeidi, een voormalige commandant van de Fatah-militie in Jenin en ex-directeur van het Palestijnse Freedom Theater, is daarna tijdens de ondervragingen die op de arrestatie volgden, hevig mishandeld. Hij heeft een aantal gebroken ribben en een gebroken kaak. De nu opgepakte gevangenen wacht vrijwel zeker eveneens een aantal niet zachtzinnige verhoorsessies. In Israel heeft het feit dat het prestige van het gevangeniswezen zo kon worden aangetast door een ontsnapping die maanden voorbereiding kostte en met vrijwel bovenmenselijke volharding moet zijn uitgevoerd, de nodige onrust veroorzaakt. Er is nog in hevige mate onderzoek gaande naar het hoe en wat. Minister Bar Lev van Publieke Veiligheid heeft de instelling van een officiële onderzoekscommissie aangekondigd. Maar intussen is al duidelijk geworden dat nog meer gevangenen wisten wat er gaande was in de cel van waaruit de zes ontsnapten zaten. Tenminste vier anderen hebben ook bij de voorbereidingen geholpen. Van de zes ontsnapten waren er vijf lid van de Islamitische Jihad. Zubeidi, de zesde, was als enige lid van Fatah. Hij was pas twee dagen van tevoren op zijn verzoek naar deze cel overgeplaatst, omdat hij een man wilde vervangen die uiteindelijk besloot niet aan de uitbraak mee te doen, aangezien hij sowieso binnen niet al te lange tijd zou vrij komen.
De ontsnapping heeft dus niet al te lang vrijheid opgeleverd voor de zes. Wat het avontuur echter wel heeft gedaan is het moreel van ongeveer de gehele Palestijnse bevolking een ongekend positieve impuls geven. Ook dit weekeinde werd er in binnen- en buitenland opnieuw voor de gevangenen gedemonstreerd. Daarnaast vestigde het ook opnieuw de aandacht op het lot van de bijna 5.000 Palestijnse gevangenen, die voor het grootste deel politieke gevangenen zijn, die vaak bizarre en onmenselijk lange straffen uitzitten zonder uitzicht op de mogelijkheid voor hun dood ooit nog vrij te komen. En die bovendien -in strijd met het volkenrecht – gevangen worden gehouden in gevangenissen op Israelisch grondgebied, ver van hun eigen bezette woonplaatsen.
Ook verschenen op Abu’s onvolprezen blog.
Uitgelichte afbeelding: Photo by Ahmed Abu Hameeda on Unsplash
