Israel heeft afgelopen maandag de Palestijnse Autoriteit laten weten dat het van plan is in de komende dagen de bewoners van acht dorpjes in Masafer Yatta te verplaatsen. Het gaat om 1.140 mensen van wie ongeveer de helft kinderen. De verhuizing wordt de grootste deportatie van een groep mensen in één keer sinds vele, vele jaren. De bewoners om wie het gaat koesteren sinds het bericht van maandag de vrees dat het elk moment zover kan zijn dat een einde komt aan hun bestaan. Al zou tevens het einde betekenen van een periode waarin hun leven al jarenlang zo moeilijk mogelijk werd gemaakt, doordat verbindingswegen werden omgeploegd en onklaar gemaakt, de watervoorziening werd vernield en huizen en gebouwen werden gesloopt, het bewerken van het land werd verhinderd, aanplant van gewassen werd vernield, schapen hoeden onmogeljk werd gemaakt, kinderen werden lastig gevallen op weg naar school, en mensen werden aangevallen door kolonisten en een enkele keer vermoord.
Het is een verhaal dat al speelt sinds 1979. Het gebied waar de dorpelingen al tientallen jaren – of beter gezegd: honderden jaren – wonen is rond 1979 tot ”’Firing zone 918” verklaard. Sinds juli van dit jaar weten we – dankzij de openbaarmaking van tot nu toe geheim gehouden documenten – wat de betekenis is van deze Firing zones, gebieden waar het leger oefent en naar hartelust met scherp kan schieten. Zo’n 17 procent van de grond van de Westoever is Firing zone, met name in het noorden en hier, ten zuiden van Hebron. Het gaat daarbij om een erfenis van wijlen Ariël Sharon, die met de creatie ervan een methode had uitgevonden om lekker veel land land te kunnen onteigenen waarop te zijner tijd nederzettingen zouden kunnen worden gesticht. Hij verklaarde dat in 1980 vrolijk tijdens een vergadering met functionarissen van de Zionistische Wereldorganisatie ZWO. Rond dezelfde tijd stichtte hij de nederzettingen Susya en Ma’on, die in de loop der jaren weer nieuwe ”illegale” buitenplaatsen baarden, zoals Mitzpe Yair, Havat Ma’on en Abigail. die allemaal in een kring rond ”Firing zone 918” liggen.
Uiteraard hebben de bewoners van Masafer Yatta het nodige te lijden van de kolonisten uit deze nederzettingen. De laatste tijd, wordt er trouwens ineens ook veel door het leger geoefend . Over Susya is – voor Nederlandse lezers – nog de interessante opmerking te maken dat daar voornamelijk tot het jodendom bekeerde zeer strenge christenen uit Dordrecht en uit Zuid-Afrika gingen wonen, die zich hebben ontfermd over hun pas verworven Joodse erfgoed. Dat bestaat uit ruïnes, grotwoningen en zelfs de resten van een synagoge van vóór de komst van de Islam op een giga-terrein van 77 hectare waar de oorspronkelijke bewoners van zijn verjaagd.
Maar terug naar MasaferYatta. In 1999 was het militaire gezag van de Westoever ineens volledig vergeten dat de bewoners van MasaferYatta al tientallen jaren met ieders medeweten in het gebied woonden, en verklaarde dat ze ”illegaal in een firing zone woonden”. Ze werden allemaal uitgewezen. Daarop schoot de Vereniging voor de Mensenrechten in Israel (ACRI) te hulp en diende samen met advocaat Shlomo Lecker namens de bewoners een verzoekschrift in bij het hooggerechtshof. In 2000 kregen ze daar, hangende de behandeling van de zaak, in een tussenvonnis de gelegenheid voorlopig te blijven. Er volgden een paar jaar waarin arbitrage werd geprobeerd en waarin ze een (veel kleiner) stuk land aangeboden kregen ten zuiden van de plaats Yatta. De bewoners weigerden het aanbod en de arbitrage werd in 2005 gestopt.
Pas in 2012 kwam een vervolg: de regering liet toen weten dat zij acht van de 12 dorpen wilde afbreken (Khirbet al-Fakhit, Khirbet al-Halawah, Khirbet al-Majaz, Khirbet al-Markez, Khirbet al-Isfey al-foqa, Khirbet al-Isfey al-tahta, Khirbet al-Tabban, Khirbet al-Jenba en Khirber Khilet al-Dabe). De bewoners mochten hun land blijven bewerken in de weekends, op Joodse feestdagen en tijdens twee niet opeenvolgende maanden per jaar, maar mochten er niet blijven wonen. Het hooggerechtshof vernietigde daarop de vorige petitie en gaf de dorpelingen de gelegenheid met nieuwe petities te komen in antwoord op het standpunt van de staat.
ACRI en Lecker dienden vervolgens nieuwe verzoekschriften in en het hooggerechtshof velde een nieuw tussenvonnis waarbij het de staat werd verboden actie te ondernemen. Maar in 2020 kwam de staat met weer een nieuwe claim. Daarin werd beweerd dat de inwoners geen recht hadden om in het gebied te wonen omdat ze geen permanente inwoners waren geweest op tijden dat de firing zone ook werkelijk als firing zone werd gebruikt. Ook werd gezegd dat ze het tussenvonnis hadden misbruikt om zonder vergunning te bouwen. En verder dat er intussen ook nieuwe mensen waren komen wonen. Er werd een nieuw voorstel gedaan: ze mochten twee maanden per jaar in hun huizen blijven en ook in de weekends en op joodse feestdagen als er door de militairen niet werd getraind. De bewoners wezen dat af. Intussen registreerde B’tselem sinds 2006 de sloop van 66 woonhuizen in Masafer Yatta,waarin in totaal 553 mensen woonden (van wie 175 kinderen). Sinds 2012 kwamen daar ook 33 andere structuren bij die werden vernield, waarvan in november – dag na een bezoek van de vertegenwoordigers van de landen van de EU – een school in Khirbet al-Isfey al-foqa voor 23 kinderen uit naburige dorpen.
Maar vervolgens kwam begin mei de ineens een verrassende wending. Opperrechter Shlomo Mintz van het hooggrechtshof, zelf iemand die in een nederzetting woont, wees plompverloren vonnis waarin hij volledig in strijd met het beginsel van het volkenrecht dat bezette bevolkingen nooit ofte nimmer mogen worden gedeporteerd, alle belemmeringen voor een deportatie wegwuifde. Daarmee liep hij vooruit op de stijl van de huidige Israelische regering en gaf hij zijn fiat aan een forse nieuwe oorlogsmisdaad en een misdaad tegen de menselijkheid. Een nieuwe stap op het pad van de ontkenning van alle gangbare opvattingen van het internationale recht, waar het Israelische hooggerechtshof al jaren geleden mee begon, toen het de nederzettingen goedkeurde en het gebruik van ”milde martelmethoden” bij ondervragingen toestond.
Wanneer straks de mannen, vrouwen en kinderen daadwerkelijk op vrachtauto’s of in autobussen worden geladen en weggevoerd is dat een nieuw, diep treurig hoofdstuk van de blijkbaar nooit gestopte catastrofe die Nakba heet. Een voltrekking van een tevoren aangekondigde catastrofe, want niemand kan zeggen dat dit uit de lucht kwam vallen. Toch bleven de dappere vertegenwoordigers van de EU die de vorige keer naar de toen nog bedreigde school kwamen kijken dit keer gewoon thuis. Het bleef helaas gewoon ijzingwekkend stil….
- Uitgelichte afbeelding: Wikimedia
