Geld maakt mensen ziek, daar ben ik van overtuigd. Het is uiteraard inherent aan, en het gevolg van, het systeem van kapitaliseren, maar dat is wellicht een te abstracte redenering. De leus van Occupy “We are the 99%” klinkt wel aardig maar in wezen schiet je met het willen hebben van hetgeen die 1% bezit niets op. Wat heb je aan geld? Helemaal niets.
Je hebt ruilmiddelen zoals Letten en Bataven. Diensten waarvoor andere diensten geleverd worden. Dit is van hetzelfde laken een kapitalistisch pak gesneden, weer wordt er een afweging gemaakt: ga ik er niet op achteruit, krijg ik voor mijn 10 Letten wel genoeg geleverd, wat kan ik daarvoor “kopen” of vragen aan de andere lettenhouder?
Rentevrij bankieren is ook onjuist. Ergens is er blijkbaar een teveel aan geld. Degene die het aan je kan uitlenen heeft macht over je, dat laatste lijkt mij onwenselijk. Je zal het terug moeten betalen.
Geld geeft in breder perspectief altijd macht aan degene die het kan uitdelen. De Staat bijvoorbeeld. U mag smeken om een procentje meer of minder loon of uitkering die al dan niet wordt gegeven.
Wat ik zeker zo erg vind is de sluwheid van mensen die elkaar een poot proberen uit te draaien. De autohandelaar en makelaar bijvoorbeeld. Ze deinzen er niet voor terug u knollen voor citroenen te verkopen met allerhande rotsmoesjes en fraaie verhalen. Maar ook op kleinere schaal: op een rommelmarkt wordt een defect ding, een elektrische koffiemolen bijvoorbeeld, u aangesmeerd als in prima staat zijnde en werkende. Voor een paar rotcenten zijn mensen bereid te liegen.
En ja, ik vind het erg om te zeggen omdat het zo vreselijk dicht aanschuurt tegen de onderbuik: bedelaars kunnen er vaak ook wat van om uw geld te krijgen. Ik ga daar verder maar niet op door.
Ik zie geen andere mogelijkheid dan het volledig afschaffen van geld. Dat zal niet morgen geregeld zijn want het vraagt een individuele geestelijke verandering. Niet van bovenaf opgelegd, maar van binnen groeiend: zelf los willen komen van de ketenen van het geldsysteem. Misschien duurt het een aantal generaties voordat het zover is, maar dat maakt niet uit. Ook gedrag wordt overgedragen op generaties ná ons, dus nadenken heeft altijd zin.
“Voor wat hoort wat”. Als dit nu eens niet langer de overheersende gedacht zou kunnen worden, en we gaan geven in plaats van nemen. Ik weet niet waar het toe leiden zal, een eindpunt is ook niet nodig. Wie een beter medicijn weet tegen de geldziekte mag het zeggen. Het zou de wereld zoveel oprechter maken als de motivatie van mensen om met elkaar om te gaan anders wordt en niet meer geleid door de gedachte: wat valt er aan u te verdienen.
Mijn eerste reactie is ‘geld is schuld’, zoals ‘gjeld’ in het Noors. Er is ook het middeleeuwse ‘wergeld’, een tegenbetaling nadat er in een conflict tussen partijen koppen gerold zijn. De genoegdoening tussen die partijen was dan in de vorm van een of meer stuks vee, dus geen geld, maar wel gjeld.
‘Wat heb je aan geld? Helemaal niets’ zegt Roi. Daar zal die 1 % anders over denken, want geld (per definitie de verzameling van schulden van de 99%) is macht, ‘Geld geeft in breder perspectief altijd macht aan degene die het kan uitdelen. De Staat bijvoorbeeld. U mag smeken om een procentje meer of minder loon of uitkering die al dan niet wordt gegeven’.
Ik ben meer bezorgd om wat de 1% met hun macht doen.
Geld en religie naast malaria de dodelijkste ziekten die er zijn. Vooral als je die eerste twee combineert.
Leo:
Als geld niet meer de drijvende motor achter een samenleving is, zal er geen rijkdom meer zoals die van de 1% bestaan. Macht zal dan vanzelf verdwijnen. Ik weet het, noem mij een utopisch dromer, maar als we met velen zijn kunnen dromen uitkomen want een geldloze wereld is uit te voeren. Sterker nog denk ik: het is noodzakelijk om te komen tot een duurzame socialiserende beweging van de planeet die leidt tot Vrede en Vrijheid.
We zijn knechten van het Kapitaal, een oudje. De enige manier om dat op te lossen is dat naast de individuele behoefte aan vrijheid het geldsysteem verdwijnt, anders heb je binnen de kortste keren weer de verzameldrang van dat spul.
De angst zal moeten verminderen om het niet meer te hebben als je het nodig krijgt. Bijvoorbeeld als je oud bent en er voor je gezorgd moet gaan worden, allemaal te regelen. Ergens beginnen en het verspreidt zich vanzelf.
Niet zoeken naar de onmogelijkheden, maar naar het begin waar het wél mogelijk is denk ik.
Het is heel moeilijk om binnen 300 woorden een onderwerp waar ik zelf veel over nadenk samen te vatten en wel zo dat het niet oppervlakkig lijkt.
Het genoemde gezegde: “Voor wat hoort wat” geeft denk ik het beste de essentie weer van hetgeen ik het probleem vind.
Het een probeersel, een aanzetje om samen eens wat na te denken. Deftige schrijvers zeggen soms dat ze dan een essay hebben geschreven. Maar ik ben niet deftig.
Wie van de Geldziekte af wil komen, moet eerst naar andere perceptie, muziek en opvatting over de wereld gaan zoeken.
Mijn bescheiden voorstel voor @Le Roi in dit geval – begin maar bijvoorbeeld eerst naar dit te luisteren:
http://www.youtube.com/watch?v=UiIcfH0_Z3g
Bovendien is dit geen essay. Karel van het Reve, Menno ter Braak en Rudy Kousbroek schreven essays. Ik denk dat we allemaal het verschil wel kunnen zien…
Geld is een ruilmiddel. Het is nodig voor een effeciente uitwisseling van goederen. Tenzij we hopen allemaal zelfvoorzienend te zijn hebben we een dergelijk ruilmiddel nodig. Of het nu muntjes, schelpjes, steentjes of bits en bytes zijn maakt verder niets uit.
ik [moet] ?
Nee, ga ik niet doen.
Fred:
Je hoeft mij niet te lezen noch op mij te reageren met je flauwe opmerkingen dat “we allemaal” het verschil wel kunnen zien etc.
Een tijdje terug las ik een artikel in de NRC, dat ging over de ongelijkheid tussen mensen, omdat dit heden ten dage een populair gespreksonderwerp is. Zo was er een dorpje gevonden van zo’n 12.000 jaar geleden. Er waren woongelegenheden waar veelal grote visgraten werden gevonden en er waren woongelegenheden waar veelal kleine visgraten werden gevonden. Wat werd hier nu verondersteld? Er was een familie die een hogere positie had binnen de gemeenschap. Deze familie claimde het recht op een vooruit springend gedeelte naast een rivier, zodat men in dieper water kon vissen en dus grotere vissen ving. De kleinere vissen zwommen dichter bij de oever.
Moraal van het verhaal? Ongelijkheid is er altijd geweest. Tenminste vanaf het moment dat de mens land ging verbouwen. Het was allemaal niet zo dramatisch, iedereen had tenslotte te eten. Pas toen de machine werd uitgevonden, ging het mis. Het verschil tussen arm en rijk werd TE GROOT. En daarom kan ik niet vaak genoeg herhalen dat het hele verhaal van Liberalisme perfect werkt. 12.000 jaar geleden. Maar nu al lang niet meer. Want iemand die honger heeft, kan niet zomaar zijn pijl en boog pakken, het bos in lopen en een konijntje schieten. En dat is het verschil. Liberalisme werkt niet.
isditvrijheid.nl
Ik had gehoopt op een inhoudelijke reactie op mijn opmerking ten aanzien van de noodzaak van een ruilmiddel voor een effeciente uitwisseling van goederen. Dat is kennelijk teveel gevraagd.
Dat had ik wel willen doen maar de toon van je eerste zinnen nodigt niet uit tot enige inhoudelijke reactie, ook in de context geplaatst van eerdere reacties die ik van je las op 25 en 26 juni en erna.
Martin007:
“Ongelijkheid is er altijd geweest”
Geen valide reden om niet te proberen het anders te gaan doen.
Ach gut.
Roi, U heeft de kern van het probleem van de moderne samenleving aan de orde gesteld en dat mag best wel met een beetje deftige toon. Voor de kleinschalige oplossing zou ik toch de hulp vn Duif willen inroepen. Duif, waar ben je?
Het ideaal dat u voor ogen staat is niet te verwezelijken op de grote schaal van de huidige maatschappij. De experimenten met communes in de jaren ’60 en ’70 waren geen succes en soms zelfs rampzalig.
Ik denk nog even na over dit belangrijke onderwrp.
Fred, ik ben geen deskundige,maar ik heb er wel over nagedacht en wat over gelezen en geschreven in een ander leven. Mischien ligt het verschil in de definitie van geld als ruilmiddel (heel nuttig) en schuldmiddel (minder plezierig)
Dit is een aardig interview met David Graeber: http://www.nakedcapitalism.com/2011/08/what-is-debt-%E2%80%93-an-interview-with-economic-anthropologist-david-graeber.html. Volgens hem is het een mythe dat ruilhandel, in de zin van ‘ik geef je zoveel kippen voor die koe’, al vele eeuwen bestaat. Dat kwam er allemaal niet zo op aan, het kwam wel weer eens terug. En geld komt ook helemaal niet voort uit ruilhandel, maar is van meet af aan een middel geweest om schuld uit te drukken (en te creëren).
extreme ongelykheid is de bron van onrecht,
geld is een goed ruilmiddel zolang het niet in extreme hoeveelheden by bepaalde families komt.
gelukkig kunnen we in een particpatiemaatschappy elkaar gaan helpen bevrydt van managers en terapeuters en politici.
daarom eeen basisinkomen voor allen mdt daarby elkaar helpen
Pingback: Hoe het verdienmodel alles verpest | Krapuul
Pingback: Yanis Varoufakis wordt aangeklaagd omdat hij snapt hoe het zit | Krapuul