Toen de neolibs toesloegen… Waar is de gemeentelijke gasfabriek gebleven? Het gemeentelijk energiebedrijf? De gemeentelijke gasfabriek van vroeger? Het Provinciale Noordhollandse Elektriciteitsbedrijf van Noord-Holland oftewel PEN? Gesticht in 1917, opgeheven in 1996.
Neenee, de neolibs wilden niet louter de verdwijning van de nutsbedrijven of publieke instellingen zoals het gemeentelijk gasbedrijf of het bejaardenhuis… Zeker, dat gebeurde er wél.
En de gevolgen strekten ongelofelijk ver: een totale wildgroei aan bedrijven en bedrijfjes. Ieder weer met zijn eigen unieke en zogenaamd prachtige ‘product’, ‘Raad van Bestuur’ plus marketingafdeling, een stuk of tien topverdieners à een ton-of-twee-drie-plus-BMW. Pure, harde, gemene en trieste HBE&U: Hebzucht, Bedrog, Egoïsme en Uitbuiting.
Niks nut van ’t algemeen. En de uitbuitingskermis van de minst draagkrachtigen gaat dit najaar een hoogtepunt beleven! Maar daar gaan de Raden van Bestuur geen cent minder door verdienen.
Maar wat deden de Reagans, Thatchers en Rutto’s-de-grutto’s nou eigenlijk?
Niet zozeer nutsbedrijven en publieke voorzieningen opheffen, als wel nieuwe markten scheppen. En dat alles volgens het bijbelse neolib-gebod Nr.1: Gij Zult Mij als Markt Aanbidden en Niets Anders, Want IK Ben de Markt, De Waarheid en het Leven. Het boek ‘Fantoomgroei – waarom wij steeds harder werken voor steeds minder geld’ legt het goed uit als ik de auteur Hendrik Noten zo hoor en hun website lees. Hij schreef het samen met Sander Heijne.
Nieuwe markten scheppen? Onder onze eigenste open ogen? Ja, dat is er gebeurd met de Gemeentelijke Gasbedrijven – elke grote stad maakte ZELF z’n eigen gas…, zie de Westergasfabriek). Het GEB – Gem. Energie Bedrijf – zat in Amsterdam vlak naast de redactie van Foodpress waar ik toen werkte, net voorbij het Leidseplein.
Ik idealiseer even: een schaduwrijke plek naast het Vondelpark met beschaafde rechtszekerheid, dienstverlening, rust en kalmte. Iedereen moet tenslotte energie hebben, en dat is héééél simpel… Want er bestaat maar één soort stroom, toen nog 220 v wisselstroom – en verder gewoon een soort gas, ‘stadsgas’. Die term bestond echt. Geen enkele 40-minner kent hem nog. Elke gemeente was zelfvoorzienend. Produceerde het spul ZELF. Niks leidingen van duizenden kilometers – wat kost dat wel? Niks buitenlandse leveranciers vol luimen, grillen en roof- en heerszucht – en moordlust. Niks aardbevingen in Groningen. Wel ernstige vervuiling van die terreinen.
Aangezien er dus geen enkele variatie in het eindprodukt bestond, kon je daar als marketeer niks mee. En gelukkig maar! Bovendien kon je er niet buiten, en ook niet buiten water, gezondheidszorg, onderwijs, openbaar vervoer, politie en rechtbanken.
Allemaal algemene nutsvoorzieningen. Ten nutte van iedereen, oftewel het algemeen. Het begrip is door de neolibs volkomen uit beeld gedrukt. Het interesseert hen gene flikker. Ikke, ikke, ikke… Goddank zijn OV, de politie (leger) en de rechtbank nog algemeen.
Een bedrijf biedt geen enkele vorm van zekerheid. Zo zie je ze, zo zie je ze niet. Voor een flinke winst verkocht door de lachende aandeelhouders… Daaronder ook menig neolib provinciebestuur.
PS: Ik moet nog even op wijzen op het verband tussen woningnood en bejaardenhuis.
- Geen bejaardenhuis =
- geen doorstroming uit middenmoot en sociale sector &
- meer woningnood voor jongeren &
- grotere belasting voor thuiszorg &
- slechtere gezondheid en eenzaamheid &
- ellende, meer ellende.
– Uitgelichte afbeelding: Door Marcelmulder68 – Eigen werk, CC BY-SA 3.0 nl, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=16559240