Herinnering aan Dries van Agt

Hij ging voor een progressieve jurist door toen hij toetrad tot het kabinet-Biesheuvel. In dat kabinet deed het er niet zo toe. Bij de moeizame formatie van het kabinet-Den Uyl was hij opnieuw de voor progressief doorgaande katholieke politicus die aanschoof als deel van de “gele rand” bij het rooie kabinet. Zo heette het toen. Goudsmit als staatssecretaris, dat ging niet. Van Agt had de onsmakelijke opmerking laten vallen, het zal wel “bloemrijk” bedoeld zijn geweest, dat hij als Ariër in tegenstelling tot zijn voorganger Polak (VVD) moeilijk de laatste oorlogsmisdadigers in Nederlandse gevangenschap kon vrijlaten. Wat hij toch deed.

Tijdens dat kabinet werd het Christen-Democratisch Appèl gevormd, de fusiepartij van gereformeerden, hervormden en katholieken – afsluiting van de verzuiling kon men het noemen. De plotseling zeer rechts geworden Van Agt zou er lijsttrekker voor worden. En hij profileerde zich als een beroep doend op moreel appèl. De abortuskliniek Bloemenhove in Heemstede moest dicht, collega-minister Vorrink riep demonstranten op hiervoor een stokje te steken. Er verschenen affiches van Van Agt als “Gods eigen seksist” en dat laatste woord moest in Nederland anno 1976 nog toegelicht worden (waarschijnlijk zijn we nu ook weer zo ver).
Waarom Bloemenhove speciaal? We kunnen wel weten waarom op dat tijdstip. Verhalen in de Kamer over “het schedeltje wordt gekraakt”. Profilering tegen “links”, feministen in de eerste plaats.

Ik weet niet meer hoe het kwam dat een bijeenkomst van anarchisten en het net opgerichte CDA-in-verkiezingsvorm een zalencomplex in Amsterdam deelden. Het was zeker niet de eerste mei. Enfin, Bas Moreel had een stalletje voor de anarchisten (was het Krasnapolsky of de Brakke Grond? ik zou het moeten opzoeken). En een opvallend dingetje op zijn kraam was een trekpop van de lijsttrekker van het CDA: trek aan zijn piemel en hij gaat dansen. Ik koop er een en loop even binnen bij het CDA. Onmiddellijk komt er een kleerkast met zwaar Brabants accent op mij af die zegt dat ik dat ding moet wegdoen. Ik ga dan maar weer.

Niet tot genoegen van ook ter plaatse aanwezige Koko Petalo. Hij duwt mij het geld voor de hele voorraad Van-Agt-poppetjes van Bas in handen, of ik daarmee weer bij het CDA wil binnenlopen. Ik aarzel. Tenslotte neem ik de poppetjes aan en gooi ze om een hoek door de even geopende deur naar binnen. Petalo vindt het maar niets. En de kleerkast komt naar buiten en noemt mij een politieke charlatan.
Mijn persoonlijke avontuur met Gods eigen seksist.

Over zijn latere betrokkenheid ten aanzien van de Palestijnen heb ik mijn twijfels. Ik vertrouw dit nou net niet helemaal van een (voormalig) politicus die het woord “Ariër” ter tafel had gegooid en geen joodse staatssecretaris duldde (de afkeer was wederzijds).
Maar het bericht van zijn uit het leven stappen gezamenlijk met zijn vrouw brengt mij in verwarring ten aanzien van de man van de gekraakte schedeltjes. Een beetje een raadsel is hij steeds gebleven.
Het zij zo.

– Uitgelichte afbeelding: Door Hans Peters / Anefo – http://proxy.handle.net/10648/ac84a3fa-d0b4-102d-bcf8-003048976d84, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=67567076