Een grote en grootse demonstratie tegen het racistische politiegeweld in de Verenigde Staten! De woede wegens de politiemoord de moord op George Floyd bracht duizenden mensen naar de Dam in Amsterdam. Ga er maar van uit dat die mensen, als ze het over institutioneel racisme hebben, daarbij niet alleen maar aan de VS denken maar het racisme in Nederland bepaald niet zijn vergeten. Degenen die deze indrukwekkende samenkomst in zo korte tijd op poten zetten, degenen die toestroomden gisteravond op de Dam: hulde! Een vuist maken tegen racisme, een vuist van solidariteit over de grenzen heen: dat was en is wat we nodig hadden, hebben en zullen hebben de komende tijd.
Het protest leidde echter tot nogal wat gefronste wenkbrauwen. Het was immers zo druk, dat onderling anderhalve meter afstand bewaren niet lukte. Met het oog op corona en besmettingsgevaar was dat onmiskenbaar riskant. Een hele treurige optocht van politici heeft daarin aanleiding gevonden om zich te beklagen en er schande van te spreken. Een stel gevaarlijke huichelaars zijn het, stuk voor stuk. Antiracisten zijn het sowieso al niet in enige serieuze betekenis van dat woord. Maar ook de strijd tegen het coronavirus hebben ze geen moment serieus genoeg genomen, dus demonstranten op dat punt de les lezen past ze helemaal niet.
Ik noem minister Grapperhaus: ‘volgens hem ging de omvang dan de manifestatie “alle perken te buiten”.’ Hij zei ook: ‘Voor alle mensen die zich de afgelopen weken wel aan de coronamaatregelen hebben gehouden en hard gewerkt hebben in deze crisis, zijn deze beelden pijnlijk om te zien.’(1) Voor alle mensen? Weet Grapperhaus zeker dat er onder die mensen niet een heleboel waren die de beelden hebben gezien omdat ze zelf deelnamen, of die ze zagen en dachten: ‘yes, wat goed’? Mensen zoals ondergetekende, die niet zijn gegaan, die zich zorgen maken over de pandemie, maar evengoed razend zijn over de moord op George Floyd en het volstrekt logisch en goed vinden dat mensen daar hoe dan ook uiting aan willen geven? Die deze antiracistische woede zelf voelen en delen, ook al waren ze zelf niet op de Dam?
Ik noem er nog twee,(2) al zijn er veel meer in deze rij van schande. CU-er Gert-Jan Segers. Die zegt weliswaar ‘de strijd tegen racisme is een rechtvaardige’, maar zegt ook: ‘het is nooit gerechtvaardigd om met jouw gedrag mensen in levensgevaar te brengen’. Mijn vraag: als de strijd tegen racisme zo rechtvaardig is, wat heeft Segers daar dan al aan bijgedragen?! Niets dat je zo te binnen schiet? Bek houden dan tot dat serieus is veranderd. Ik noem CDA-er Chris van Dam: ‘Zo veel mensen zo dicht op elkaar, dat moet je nu absoluut niet willen.’ Organisatoren wilden dat ook helemaal niet, maar de woede bracht veel meer mensen op de been dan verwacht. ‘Demonstreren is een belangrijk grondrecht, maar hou je verstand erbij.’ Ja, pannekoek, daarom droegen de meeste aanwezigen dan ook mondkapjes. Daarom deden organisatoren ook hun best om afstand houden te bevorderen.
Belangrijker: ook Van Dam blinkt wel uit door verontwaardiging wegens deze demonstratie, maar niet door een strijd tegen het racisme waar de demonstratie zich tegen richtte. Laten we niet vergeten dat het CDA van onder andere Chris van Dam Noord-Brabant gezamenlijk met de fascisten van Forum voor Democratie bestuurt. Uit de mond van kopstukken van deze collaborateursclub hoeven antiracisten geen lesjes gezondheidszorg te accepteren. Uit de mond van Dijkhoff (VVD) dus evenmin, en uit de mond van Wilders natuurlijk helemaal niet, want een fascist liegt al als die ademt. Dit slag politici gebruiken het coronariciso tegen een antiracisme-actie, niet omdat ze betere vormen zoeken voor zo’n actie maar omdat ze een smoes hebben gevonden om de actie zelf verdacht te maken.
Daarmee is echter de vraag naar coronarisico op zichzelf niet weg. Die leeft onder antiracisten ook. Wie nu alles op alles zet in de strijd tegen racisme, en in dat kader helpt zoeken naar veilige actievormen waarmee demonstranten elkaar en anderen niet in besmettingsgevaar brengen, die is goed bezig. Op Facebook zag ik de suggestie dat het beter was geweest als mensen waren gaan lopen: dat had het opeengepakt samen zijn op de Dam doorbroken, en afstand houden makkelijker gemaakt. Over zulke ideeën kun je een zinnige discussie hebben, zonder afbreuk te doen aan de antiracistische solidariteit. En de keus van sommige antiracisten om niet naar een volle Dam te komen, omdat ze niet het bloedlinke OV in wilden en besmettingsrisico’s wilden vermijden, is een legitieme keus. Dat is echter geen reden om al die mensen af te vallen voor wie de urgentie om samen uiting te geven aan hun woedende solidariteit, voorrang kreeg. Die keus was minstens zo legitiem, gezien de urgentie van de actualiteit. Dat bij verschillende mensen de afweging tussen gezondheidsrisico nemen en antiracisme tot uiting brengen anders uitviel, betekent nog niet dat die verschillende mensen geen bondgenoten zijn. Van oprechte onderlinge kritiek over middelen op basis van een gemeenschappelijk doel, worden alle antiracisten uiteindelijk scherper en dus sterker.
Maar wie komt zeiken over een antiracisme-demonstratie zonder ook maar een kik te geven als de politie – in Minneapolis of in Den Haag – een niet-wit persoon de verstikkingsdood bezorgt bij arrestatie, die is een kwaadaardige huichelaar. En ook wie zachtjes iets over die moorden heeft gemompeld, maar nu tettert en roept over deze demonstratie, heeft ieder gevoel voor verhoudingen en fatsoen allang verloren. Kritiek wegens coronagevaar kan ik serieus nemen als die van mede-antiracisten komt die aspecten van de demo wellicht minder verstandig vonden maar op andere manieren serieus werk proberen te maken van de strijd tegen racisme. Niet van mensen, politici of anderen, die geen zier gaven om Mitch Henriquez, geen zier geven om George Floyd, maar nu wel het vingertje tegen boze en betrokken antiracisten weten te heffen.
Er is meer. Al die politici die nu jammeren over onverantwoordelijke demonstranten die corona-gevaar meebrengen… – wat hebben die zelf tegen corona ondernomen? Die Grapperhaus bijvoorbeeld? Boa’s op kleine groepjes chillende jongeren loslaten, maar de broeinesten van besmetting – slachthuizen, ik noem maar iets – maandenlang ongemoeid laten. De economie, nietwaar? De rest van het verrotte assortiment politici? Het hele stel, zeer spaarzame uitzonderingen daargelaten? Met de RIVM-bureaucraten mee jammeren over tekort aan testcapaciteit, maar niet gebruik maken van de capaciteit die er wel degelijk bleek te zijn,(3) maanden wachten voordat er iets op touw gezet wordt dat een klein beetje lijkt op testbeleid, gecombineerd met serieus contactonderzoek, zodat uitbraken van corona goed geïsoleerd en ingedamd zouden (hadden…) kunnen worden, iets waar de actiegroep Containment Nu keer op keer voor heeft gepleit.(4) Volstrekt onvoldoende voorzorgsmaatregelen, volstrekt onvoldoende beschermingsmiddelen in de zorg, waardoor er in verpleeghuizen vele honderden mensen week na week na week nodeloos zijn overleden.
Vrijwel de complete Tweede Kamer stond er bij, keek er naar en knikte af en toe goedkeurend. Kritiek ging voornamelijk over details, niet over de verrotte fundamenten van een coronabeleid dat niet bezig was met het redden van mensenlevens maar met het beperken van economische schade en voorkomen van ontwrichting in de zorg. Mensen mochten dood gaan, als het sterven maar keurig in de tijd gespreid werd zodat de IC’s het aan bleven kunnen. Maar zo’n ontwrichting in de zorg had met adequate voorbereiding en alert reageren helemaal niet in beeld gekomen hoeven zijn.
En deze politici durven antiracistische demonstranten de les te lezen omdat ze hun woede en hun solidariteit gezamenlijk tot uiting brengen, en met meer blijken te zijn dan verwacht? Deze verachtelijke lui durven te doen alsof demonstranten met mensenlevens speelden terwijl ze zelf maanden lang mensenleven na mensenleven na mensenleven aan het virus hebben helpen uitleveren?
Noten:
1 ‘Grapperhaus: drukte op Dam ging “alle perken te buiten”’ , NOS, 1 juni 2020
2 ‘Kamerleden bekritiseren optreden Halsema bij protest tegen racisme’, Nu.nl, 1 juni 2020
3 ‘Tijdlijn: hoe Nederland te laat het testen op corona uitbreidde’, RTL Nieuws, 30 mei 2020
4 Zie bijvoorbeeld Jaap Stronks, ‘Containment kan – wat ontbreekt is leiderschap’, 29 mei 2020. Jaap Stronks is mede-initiatiefnemer van de actiegroep Containment Nu.
Ook verschenen bij: PeterStormt
