Goethe en Baudet: Twee bankliggers van ongelijke hoogte

Goethe in Italië, door Tischbein
Toen Johann Wolfgang von Goethe zo oud was als Thierry Baudet, publiceerde hij een magnifieke roman over de onmogelijke romantische liefde: “Die Leiden des jungen Werthers”. De Franse revolutie van 1789 was nog niet uitgebroken. Heel Europa verslond het en vele zelfmoorden waren het resultaat.
Thierry publiceerde “Voorwaardelijke Liefde”. Een lofzang op mannelijke manipulatie (tot clitoridectomie toe!) van de vrouw. Vrouwen zijn wezens die je op een knopje laten drukken en dan beheersen ze de man. Dat beweert hij. Ongeveer.

Thierry Baudet paste zijn knopjes-theorie toe in “Oikofobie” (2013). Hij veronderstelt, dat als je bij de gewone Nederlander op het knopje “nationalisme” drukt en de “elites” de schuld geeft van de verwarring over wat nou echt “van ons” is, dat we dan ons onderwerpen aan de agressieve manipulatie die Baudet aanbeveelt in Voorwaardelijke Liefde.
Het blijft volstrekt onduidelijk, wat de gemiddelde Nederlander te winnen zou hebben bij een afsluiting van de grenzen en een blokkade van culturele input van elders. Er wordt gemikt op angst en moedeloosheid. Baudet’s interpretatie van de conservatieve ideologie sluit aan bij Burke’s wantrouwen tegen het algemeen stemrecht, bij Plato’s idee dat filosofen de veiligheid, de financiën en de buitenlandse politiek moesten monopoliseren terwijl het “plebs” de “sociale” kwesties mocht beheren. Ook Hannah_Arendt kun je betrappen op dit idee.
De Amerikaanse neoconservatieven propageren dit concept terwijl “echte” conservatieven het veroordelen. Probleem voor Jalta.

Lees je Baudet’s interview in de hem toch welgezinde Figaro, dan zie je dat de interviewer zich stilletjes vrolijk maakt over deze anomalie. Thierry met zijn “deels Franse” wortels mag deel van een Europese culturele ruimte zijn. Maar u en ik niet!

Hoe anders ging de bankligger van 1815 om met het opkomend bourgeois-nationalisme! Goethe wees het af. Droeg provocatief zijn Napoleon-medaille. En schreef een boek: “Ost-Westliche Divan” waarin hij de verbondenheid en wederzijdse bevruchting van oosterse en westerse ideeën celebreert.

Dat we twee eeuwen na Goethes leven en werken, zo goed beschreven in de zopas in het NL vertaalde biografie door Rüdiger Safranski, moeten verdragen dat de gedachten van een misogyne en elitaire pianoligger voor zoete koek worden aangenomen door domrechts, en eigenlijk onweersproken blijven, dat doet pijn.