Robbie Robertson, de gitarist en voornaamste songschrijver van The Band, is gisteren op 80-jarige leeftijd overleden. Robertson schreef een hele reeks klassiekers voor The Band, waaronder “Up On Cripple Creek”, “The Weight”, “The Night They Drove Old Dixie Down”, “Rag, Mama, Rag” en “King Harvest (Must Surely Come)”. Robertson overleed in het bijzijn van zijn vrouw, zijn ex-vrouw en zijn kinderen.
Robertson werd op 5 juli 1943 in Toronto geboren als zoon van een Indiaanse moeder en een Joodse vader. In school was Robertson jr. niet geïnteresseerd, in muziek des te meer. In 1959 sloot hij zich op zijn zestiende(!) aan bij The Hawks, de begeleidingsband van de Canadese rockabillyzanger Ronnie Hawkins.
In The Hawks leerde Robertson drummer Levon Helm, pianist Richard Manuel, organist Garth Hudson en basgitarist Rick Danko kennen, met wie hij later The Band zou vormen.
In 1965 ging het vijftal op toernee met Bob Dylan. Dylan was kort daarvoor op de elektrische toer gegaan, iets dat hem door de folkies niet in dank werd afgenomen. Dylan veegde daar publiekelijk zijn achterste mee af (play it fucking loud!), maar Levon Helm had het halverwege de toer wel gezien met de negatieve reacties.
In de zomer van ’66 kreeg Dylan een motorongeluk. De bard trok zich terug in zijn woning in Woodstock en besloot de herstelperiode te gebruiken om zich te herbezinnen op zowel zijn levensstijl als zijn muzikale koers.
In ’68 nodigde Dylan de leden van zijn oude begeleidingsband uit voor een aantal informele sessies, eerst in zijn eigen woning, later in de kelder van Big Pink. Volgens Robertson was het allemaal heel informeel en lag het oorspronkelijk ook niet in de bedoeling een album te produceren: “We dachten dat niemand dit ooit zou horen”. Dat idee ontstond pas later, nadat diverse bootlegs van de opnames in omloop werden gebracht.
In ’68 besloten de voormalige leden van The Hawks samen verder te gaan onder de naam The Band. Music From Big Pink, het debuutalbum van The Band met zijn destijds unieke mengeling van blues, rock ’n roll, country en folk, verscheen in 1968, op het hoogtepunt van de psychedelische rage. The Band negeerde de psychedelica volledig en greep terug op ‘klassieke’ Amerikaanse muziekstijlen als blues en country. Het album sloeg in als een bom en maakte diepe indruk op collega’s als Eric Clapton en The Beatles die (met wisselend succes) probeerden de stijl van The Band over te nemen.
Na het debuutalbum werd Robertson min of meer het gezicht van The Band. Hij schreef het merendeel van de songs en hield de groep bijeen als de zaak dreigde te ontsporen. Dat laatste kwam steeds vaker voor, wat met name te wijten was aan het drank- en drugsmisbruik van pianist Richard Manuel en basgitarist Rick Danko.
In ’76 had Robertson er genoeg van. Hij kon het constante toeren niet meer aan en besloot de stekker eruit te trekken. The Band nam afscheid met een concert waarbij alle grootheden waarmee de groepsleden ooit hadden samengewerkt acte de présence gaven, van Ronnie Hawkins tot Muddy Waters en Bob Dylan.
Het afscheidsconcert werd onder de naam The Last Waltz vastgelegd door Martin Scorsese. Overigens tot groot ongenoegen van Levon Helm, die van mening was dat Scorsese Robertson wat teveel in beeld bracht en de andere leden leden van de band wat te weinig. Het incident leide tot een regelrechte vete over royalties tussen Robertson en Helm, een vete die pas vlak voor Helm’s dood min of meer werd bijgelegd.
The Band ging in 1983 opnieuw toeren, maar dan wel zonder Robbie Robertson. Robertson produceerde een vijftal prima albums, met als beste het in 1987 uitgebrachte Robbie Robertson. Zowel The Band als Robertson leverden vrijwel altijd vakwerk af, maar de oude magie ontbrak bij beiden.
Van de leden van The Band is nu alleen Garth Hudson nog in leven. Richard Manuel pleegde in 1986 zelfmoord, Rick Danko overleed op 10 december 1999 in zijn slaap aan een hartaanval en Levon Helm in 2012 aan de gevolgen van keelkanker. Gelukkig is de muziek tijdloos.
Uit The Last Waltz (maar pas opgenomen ná het concert), The Band samen met The Staple Singers. Een ieders favoriet:
Laurent’s favoriet. Van Robertson’s eerste solo-album:
De keuze van Rob Bloemkolk, ook al afkomstig uit The Last Waltz:
Rag, Mama, Rag, Arnold’s favoriet. Afkomstig van het ‘bruine album’, één van de állerbeste platen ooit:
Daarvan ook mijn keuze voor dit afscheidsstuk:
King Harvest (has surely come)
– Uitgelichte afbeelding: Door Heinrich Klaffs – originally posted to Flickr as The Band 2005710007, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=12198824
